Zapisy w średniowiecznych księgach sądowych - IHPAN -




SŁOWNIK HISTORYCZNO-GEOGRAFICZNY ZIEM POLSKICH W ŚREDNIOWIECZU




GRZEGORZOWICE



(1347 Grzegorzowycze w kop., 1366 Grzegorzewicze, Gregorzewicze w kop., 1381 de Grzegorzouicz, 1389 de Gregorouicz, 1528 Xrzegoschowicze), 7,5 km na NE od Skały.

1. 1489 n.,
1581 pow. krak. (RP s. 135; ŹD s. 23, 437);
1470-80 n.,
1598 par. Sieciechowice (DLb. 2 s. 38; WR k. 323v).

2. 1347, 1403 łąka, 1404 gaje → p. 3a; 1443 → Czaple Wielkie; sprzedaż przez Tomka do dóbr G. cz. gaju Studzionki w → Czaplach Wielkich. Jeśli całe dziedzictwo Tomka w Czaplach Wielkich zostanie pozyskane pr. bliższości od niego i jego brata przez krewnych Stan. Kijanki, Jan lub jego spadkobiercy wezmą od Tomka 11 grz. i ustąpią tę cz. gaju. Jeśli zaś nie pojawi się żaden zarzut prawny, Jan Nakanda będzie posiadał wieczyście kupioną cz. gaju (ZK 12 s. 77-8);

1448 → Czaple Wielkie p. 2;

1512 ksiądz Jan i jego br. Mikołaj dziedzice G. godzą się pod zakładem 10 grz. z Krystynem Minockim z Sieciechowic w sprawie drogi prowadzącej od starego dworu w G. przez łąki i role do Sieciechowic, na którą ww. bracia mają dokumenty (litteras seu munimanta). Ww. bracia zobowiązują się, że zarówno oni, jak i ich poddani od Wielkanocy do ś. Marcina nie będą jeździć tą drogą, będą natomiast w tym czasie korzystać ze ścieżki przez owe łąki i role bez szkody dla Krystyna. Ten zaś oznaczy znakami tę starą drogę, którą ww. mogą jeździć od ś. Marcina do Wielkanocy, nie czyniąc jednak szkód na łąkach i rolach (ZK 22 s. 140);

1514 br. nie podzieleni ksiądz Jan i Mikołaj dziedzice G. godzą się z tymże Krystynem w sprawie korzystania z drogi prowadzącej od starego dworu w G. do Sieciechowic, potwierdzając ugodę z r. 1512 (ZK 24 s. 473);

1530 młyn w G. o 1 kole (RP k. 7).

1539 wojewoda sandomierski Jan z Tęczyna opiekun córek zmałego Mikpłaja Grzegorzowskiego, tj. Anny żony Stanisława Płazy z Mstyczowa i Elżbiety żony Piotra Boratyńskiego dziedziczek: Grzegorzwic, Wysocic, Żarnowicy, Lasek, części Sieciechowic, Uliny Małej, Imbramowic i części Kamienicy, wyznacza rozjemców w sprawie o granice dóbr. Wyznaczają oni granice między Grzegorzowicami i Laskami a Wysocicami, które zaczynają się od drogi z Grzegorzowic do Wysocic i prowadzą do drogi biegnącej górą do łąki w Wysocicach, dalej powyżej smugu koło lasu zwanej Leśnica „usque ad limites graniciales alias ujazdów”, które dzielą dobra Grzegorzowice i Laski, i do drogi publicznej z Krakowa do Żarnowca. Do granic tej wsi [Laski] i szubienicy (patibulum sive suspendium), która tam kiedyś stała, zbliżają się granice dóbr Grzegorzowic i Czapel Małych, należących do Akademii Krakowskiej. Dalej granice tych dóbr przechodzą drogę publiczną poniżej ich ujazdów i prowadzą „per monticulum alias wodomcza albo smugiem”, koło drogi biegnącej blisko owych ujazdów, do lasu zwanego Wielki Gaj. Droga ta, biegnąca pod tym gajem, będzie wieczyście dzielić wyżej wymienione dobra. Wielki Gaj na E należy do wsi Wysocice i do Anny, a przytykające tej drogi role należą do Grzegorzowic i do Elżbiety. Dalej granice prowadzą drogą graniczną aż do drogi z Grzegorzowic do Czapel Wielkich, stąd drożyskiem w Wielkim Lesie w prawo dochodzą aż „ad promontialem alias do dolu”, który oddziela Wielki Gaj od lasu zwanego Studzionki. Ta część Wielkiego Gaju należy tu do Grzegorzowic i Wysocic wg przeprowadzonego działu (ZK 29 s. 410-3);

1584 spór o granice między Czaplami Wielkimi a G. i o gaj zw. Studzionki rozpatrywano k. kopców narożnych Sieciechowic i G. oraz k. drogi. Powoływano się na dok. z l. 1443 i 1462 (ZK 406 s. 142-69).

3. Własn. rycerska. – a. Własn. Nakandów, Nekandów h. Topór. Od r. 1507 cała wieś w rękach tej rodziny.

1347 Kazimierz W. rozsądza spór pomiędzy Sieciesławą Żegociną i jej ss. Janem i Grzegorzem a Zawiszą dz. Sieciechowic, Sieciechem i Grzegorzem ss. Sieciesława zw. Żelazny, Zawiszą i Grzegorzem ss. chorążego [krak.] i Andrzejem s. Jana o ojcowiznę jej synów we wsiach Sieciechowice i G. oraz w dziedzinie Laski i Lesieniec. Na wyznaczonym przed sądem król. terminie synowie Żegoty nie mieli lat sprawnych. Obecnie Sieciesława z synami wnoszą skargę na Zawiszę zw. Wieżny, na Sieciecha i jego br. Grzegorza oraz Zawiszę „fratres uterinos dicti Zawszy” ss. Grzegorza chorążego [krak.] i Andrzeja s. Jana o ww. dobra, chcąc pozyskać cz. po ojcu. Strony godzą się wobec króla i baronów. Sieciesława z synami biorą cz. z dziedziny Zawiszy, tj. 1/2 wsi G. Zawisza z innymi dziedzicami wwiązali się do 3 ich siedlisk.: Andrzeja, Żegoty i garncarza z ogrodem „ante valvam suam, que dicitur wulgariter in Polonico tresnico”. Żegocina z synami biorą 2 karczmy w Sieciechowicach z rolami i drogą, która prowadzi od [dworu] Zawiszy do kościoła [w Sieciechowicach] i do tych karczem. Zawisza i jego spadkobiercy mają mieć prawo przepędzania bydła przez tę drogę i wolny jego wypas na polach, w lasach i zaroślach w Sieciechowicach. Zawisza wwiązał się do całej wsi Lesieniec i do 2 ł. w G. z Wielkim Gajem między G. a Lesieńcem, a także do drogi prowadzącej ,,versus scolam”. Kmiecie z Lesieńca mają mieć w młynie w Sieciechowicach, w którym miele też Zawisza bez oddawania miary. Jego kmiecie mają mieć wolny wypas bydła w lasach i zaroślach oraz na polach w G. (ZDM 1, 49)1.

1366 Kazimierz W. przyznaje rodom Toporów i Starych Koni pr. sądownictwa patrymonialnego nad kmieciami na prośby Jana Płazy, Zawiszy i Jana Nekandy z G., którzy dowiedli świadkami, że prawo to przysługiwało ww. rodom (Mp. 1, 288; AGZ 13, 2687 – wyd. poprawniejsze)2.

1381-1402 Andrzej Nakanda, Zbroszek dz. G. i Sieciechowic, h. Topór, po r. 1402 pisał się z Czapel Wielkich, br. Jana i Grzegorza (SP 1, 10, 51, 334, 341, 412; 8, 1014, 1056, 1129, 5465, 5990, 6034, 6374, 6382, 7581, 7760-5, 7869, 8068, 8282, 8351, 8623, 8633, 8819, 8923, 9183, 9735, 10 313, 10 567, 10 588, uw. 77/15, 79/12, 109/27, 148/20, 151/30, 155/24, 157/7, 168/7, 169/27, 173/29, 229/84, 231/18, 242/120, 302/16, 314/5, 328/101, 330/24 i 48, 332/40 i 53, 334/10, 336/19-22, 338/58, 345/32-3, 353/10; ZK 1c. s. 58; 2 s. 75, 274, 279, 313, 403, 486, 504, 511; 3 s. 389-90);

1381-1400 Grzegorz Nakanda, Nekanda dz. G., h. Topór, br. Andrzeja i Jana (SP 8, 857, 1162, 3408, 3543, 4248, 4625, 8620, 8774, 8795, 8869, 8908, 9071, 9194, 9290, 9383, 9405, 9999, 10 123, uw. 18/38, 22/34, 23/5 i 29, 28/27, 39/12, 230/69, 241/46 i 48, 250/61-2, 286/7-8, 287/10, 288/20, 290/1, 291/37, 293/45, 295/34, 296/114, 309/40; 1, 51; ZDK 1, 139; ZK 1c s. 569; 2 s. 98, 104, 191, 206, 215, 234, 256, 260, 372, 379, 393, 403, 475, 492, 504);

1385-8 Jaszek, Janek Nakanda dz. G. i Morska, h. Topór, br. Andrzeja i Jana (SP 8, 3600, 4264, 4266, 4306, uw. 46/18, 48/12, 77/15, 79/12; od r. 1397 wd. po nim Małgorzata z Morska i jego ss. Jan i Źegota – por. SP 8 uw. 30/70, nr 5999, 6365 i n.)3;

1386-7 Grzegorz Nakanda z G. przeciw Mikołajowi z Marchocic o 50 dębów, łąkę i wypędzenie 50 świń z dąbrowy [w Morsku ] (SP 8, 4174, 4206, 4212, 4248, 4679, uw. 22/9 i 13, 23/5, 48/5);

1367 Ciechosz kmieć Jaszka Nakandy z G. zbiegł z Morska do Zawady [par. Melsztyn] przed czasem (SP 8, 4256-7); [Greta] wd. po Staszku z Mojkowic [dziś Majkowice] przeciw Jaszkowi zw. Nakanda z G. o 8 grz. poręki, 1 1/2 grz. z czynszu i karę (SP 8, 4264);

1388 tenże Jaszek ma termin na wiec przed sędzią ziemskim z Budkiem z Więckowic „pro rozprza” [spór sądowy] (SP 8, 4473); żona Mikołaja z Marchocic wraz z mężem przeciw Grzegorzowi Nakandzie z G. o cz. dziedzictwa Czaple [Wielkie] (SP 8 uw. 73/5, 75/10, 95/39, nr 4523).

1389 po sporze i wizji sądowej Andrzej z G. przegrywa proces o gaj w Sierosławicach (SP 8 uw. 151/32, 154/4, 163/18, 168/7, nr 5218, 5277; 1, 287, 334); tenże przeciw Wichnie wd. po Czadrze z Czajowic o 112 grz.; taż zastawia mu za 50 grz. cz. w Sierosławicach (SP 8 uw. 153/7, 161/44, 179/7); Andrzej z G. ma zapłacić 70 grz. Mściwojowi z Imbramowic z tytułu poręki (SP 8, 5256);

1393-4 Grzegorz z G. za 105 grz. gr pras. bierze w zastaw wieś Naramę (KK 2, 395, 397);

1394-5 Ratołd z Zagórzyc przeciw Grzegorzowi z G. o dziedzinę w Naramie (ZK 2 s. 199, 215, 257);

1394 Jakusz zw. Ciszyc za zgodą ss. Czcibora i Piotra sprzedaje za 16 grz. Grzegorzowi z G. cz. w Naramie (ZK 2 s. 110);

1395 Andrzej z G. przeciw Imramowi z Nakła o dziedzinę zw. Bogucińska obecnie Leksandra w Sieciechowicach, którą Imram trzyma bezprawnie (ZK 2 s. 207, 220); Ratołd z Naramy przeciw Grzegorzowi z G. o ogród i karczmę w Naramie (ZK 2 s. 235, 257); tenże Grzegorz w sporze z Andrzejem z G. o 16 stogów zboża (ZK 2 s. 298); → Gruszowa gaj; Grzegorz z G. przeciw Andrzejowi z G. o dziedzinę (ZK 2 s. 313);

1396-7 Zaklika z Korzkwi w sporze z Grzegorzem z G. o 20 grz. w związku ze sprzedażą Obrazowic [dziś Obrażejowice] ma przedłożyć sądowi dok. król. i stawić kapelana pleb. Jana z Korzkwi, a Grzegorz 6 świadków (ZK 2 s. 425, 430; SP 8, 5227, 6013);

1396 Przecław Długi nie stawił się przeciw Grzegorzowi z G. o Naramę (SP 8, 5734); Andrzej z G. pożycza 90 grz. Mściszkowi z Gór [par. własna, pow. wiśl.] i jego ż. Małgorzacie pod zastaw Gór i Zawady [pow. wiśl.]; Zaklika z Korzkwi zastawia za 70 grz. gr pras. i 30 grz. gr pol. Andrzejowi z G. dziedzinę w Białym Kościele (ZK 2 s. 421, 512);

1397 → Dubie p. 3; Grzegorz z G. oskarżony przez kmieci ze Stradlic o zabranie 100 stogów pszenicy i 40 żyta (SP 8, 5875, 6234, uw. 226/14, 228/28); Andrzej z G. pożycza Mściszkowi z Gór 100 grz. gr pras. pod zastaw Zawady (SP 8, 6145); Mik. Omelto z Kamionki przeciw Grzegorzowi z G. o Obrazowice (SP 8 uw. 231/29); 1398 po przedłożeniu sądowi dokumentów przez Katarzynę wd. po Hanku z Chełmu Andrzej z G. zwalnia ją i jej dzieci ze sprawy o Mozgawę [pow. wiśl.] Mik. Żelazny z Sieciechowic zeznaje, że gdy sprzedawał Zaklice z Sieciechowic młyn w tej wsi zastrzegł, że będzie w nim mleć swoje zboże i kmieci oddając miarę Zaklice. Rezygnacji z młyna dokonał w miejscu, w którym zrezygnował ze sprzedanej Andrzejowi z G. dziedziny w Sieciechowicach; tenże Mikołaj, poręczając za ż. Piechnę, sprzedaje za 267 grz. Andrzejowi z G. dwie cz. w Sieciechowicach z wyłączeniem pr. patr. kościoła tamże (SP 8, 6439-40); Andrzej z G. przeciw chorążemu krak. Żegocie i jego kapelanowi o zastaw [w Pisarach] i pas wart. 50 grz.; tenże Żegota nie stawił się przeciw temuż Andrzejowi o bezprawne wwiązanie się do cz. Pisar, pas wart. 20 grz. i karę 14 grz. (SP 8, 7532, 7589); Elżbieta wd. po kaszt. wiśl. Jaszku [z Balic] przeciw Andrzejowi z G. o 32 grz. długu i 20 grz. kary (SP 8, 7856).

1399-1444 Żegota Nakanda, Nekanda dz. G., Morska, cz. Sieciechowic, Żarnowicy, Obrazowic, cz. Czapel Wielkich, h. Topór, s. Grzegorza, burgr. krak. od 1423, pokojowiec król. 1442, zginął pod Warną (F. Sikora, PSB 22, s. 663-4; nie uwzględniona tam dokumentacja: Proch. 76; AG perg. 433; Teut. 1a s. 100, 106; GK 1 s. 55, 307, 521, 528, 676, 717; 2 s. 296, 351, 358, 376, 448, 452, 510, 635, 724; 3 s. 167, 327, 339, 348, 400; 4 s. 21, 23, 29, 31, 33, 35, 37, 39, 42, 45, 48-50, 77-8, 119, 123, 297, 400, 580, 585; 5 s. 226, 307, 311; ZK 3 s. 244, 336, 357-8, 389, 491; 3b s. 55, 152, 322, 453, 564, 507, 634, 655, 661, 673, 687; 5 s. 41, 54-6, 74, 76, 87, 106-7, 159, 174, 185, 187-8, 190, 242, 256, 269, 275, 337, 353-4, 383; 6 s. 39, 54-5, 142, 148, 155, 162, 171-2, 181, 216, 233, 258, 274-5, 319, 336-7, 352, 375, 406, 414, 517, 552-3, 556; 7 s. 54, 100, 129, 228, 236, 248-9, 256, 266, 285, 302, 368, 375, 380, 421; 8 s. 12, 29-31, 74, 193, 259, 319, 357, 381; 9 s. 21, 25, 66, 134, 219, 235; 10 s. 20, 28, 65, 262, 270, 274, 294, 316, 335; 11 s. 219; 13 s. 146; 146 s. 127, 129; 147 s. 24; 150 s. 268 z r. 1444 – olim; 194 s. 126, 200, 275; 195 s. 82, 202, 293, 342, 366, 403; 196 s. 2, 213, 301; 197 s. 168).

1399-1400 Jan Piórko z Krzyszkowic przeciw Andrzejowi Nakandzie z G. o bezprawne wwiązanie się do połowy roli kmiecej w Ulinie (SP 8, uw. 296/93, 297/66, 314/8, 317/11, 325/112, 342/70, nr 8929); 1399-1400 Pełka Górka z Wysocic z Grzegorzem Nakandą z G. o niezadośćuczynienie sprawiedliwości w dziedzinie i bezprawne tropienie zajęcy na terenie jego własności (SP 8, 9139, 9208, 9730, uw. 317/7, 317/7, 324/19, 328/39, 329/39 – ugodzili się);

1399 Hanka ż. Mirosława z Zarogowa daje pełnomocnictwo Piotraszowi z Uliny i swemu mężowi w sporze z Andrzejem z G. o cz. w Ulinie (SP 8, 8350, 8565, uw. 287/56); tenże Andrzej nie stawił się na termin sądu nadwornego przeciw Katarzynie o 12 grz. z tytułu jej służby (SP 8, 8819); 1400 → Dubie p. 3; Andrzej z G. zobowiązuje się zapłacić 12 1/2 grz. długu Żydowi Fetrowi z Krakowa pod warunkiem płacenia tygodniowo po 1 gr procentów od każdej grzywny do czasu całkowitej spłaty długu (SP 8, 9879); tenże Andrzej przeciw Helenie ż. chorążego krak. Żegoty z Dubia, gdyż nie dała mu wwiązania w dziedzictwo w Pisarach (SP 8, 10 944, uw. 331/61, 336/22, 333/58); → Biały Kościół; Mściszek Górski w sporze z Andrzejem z G. o 65 grz. i karę (SP 8 uw. 313/21); tenże Mściszek gwarantuje Andrzejowi zwrot 73 grz. gr pras. wwiązaniem do 1/2 wsi Góry (SP 8, 9915); → Biały Kościół.

1402 Żegota z G. zobowiązuje się zwrócić 30 grz. gr pras. Miecławowi z Nowej Wsi [par. Minoga] pod warunkiem wwiązania go w 4 grz. czynszu od kmieci w Naramie (ZK 3 s. 330); Pełka z Czapel Wielkich daje Andrzejowi z G. całą cz. w Czaplach Wielkich z pr. patr. kościoła tamże w zamian za cz. w G., 600 grz. gr pras. i konia wart. 12 grz. Andrzej wyznacza mu do zmiany całą cz. tak kupioną, jak i własną w G. z cz. pr. patr. kościoła w Sieciechowicach (ZK 3 s. 389-90); 1402-5 Pełka dz. G. do r. 1405, w l. 1396-1402 dz. Czapel Wielkich, po r. 1402 pisał się czasem ongiś z Czapel lub z Czapel alias nunc de G., żył jeszcze w r. 1408 → Narama i Kamienica (SP 8, 7869,10 313; ZK 3 s. 389-90, 460, 519, 523, 530, 558, 569, 588-9; 3b s. 5, 40, 54, 73, 106, 120-1, 123, 139, 151-2, 189, 198, 212, 214, 222, 233, 249-50, 254, 263, 274, 284, 305, 308, 311, 316-7, 321, 328, 332-4, 343, 355, 357, 363, 373, 381, 385, 401, 403, 420, 422, 425, 451, 454, 466, 470, 473, 483, 485-6, 498, 507, 509, 512, 516, 565, 569; 4 s. 3, 10, 12, 27, 56, 72, 90, 98, 149, 166, 170, 175, 192, 199, 203, 250, 257-8, 262, 272, 274, 317);

1402 Żegota z G. oddala roszczenia pozywających go Niemierzy z Galowa [pow. wiśl.] i Staszka z Mikułowic [pow. wiśl.] o dziedzinę Stradlice; Jan z Winiar s. Jana sprzedaje za 30 grz. gr pras. i za dziedzinę zw. Gąsawa w Obrazowicach Żegocie z G. całą cz. po matce w Stradlicach (ZK 3 s. 398, 544);

1403 Piotr kmieć z G. (ZK 3b s. 115, 124); Piotr karczmarz w G. (ZK 3b s. 120, 127); Pełka z G. ma zapłacić mieszcz. krak. Janowi Orientowi 1 grz. i 14 sk. oraz dać barana i 12 kurcząt; Pełka z Czapel. [Wielkich] obecnie z G. ma zapłacić 70 grz. gr pras. długu Żydowi Hosmanowi z Krakowa (ZK 3 s. 520, 523); Andrzej z Czapel [Wielkich, przedtem z G.] nie stawił się przeciw Pełce z G. o gonty, bezprawne skoszenie łąki i zaoranie ogrodu w G. (ZK 3 s. 567).

1404 Pełka z G. zastawia za 120 grz. gr pras. Żydowi Hosmanowi z Krakowa całą cz. w G. z gajami z wyjątkiem folwarku i ról dworskich. Żyd może te dobra komuś zastawić (SP 2, 1051); Maciej kmieć Pełki z G.; Maciej kmieć z Błędówki [dziś Wola Szafrańcowa lub Kalinowska] z Pełką z G. o 20 stogów żyta (ZK 3b s. 284, 373); Żegota z G. ma zapłacić 92 grz. gr pras. długu Tomkowi Pszonce z Więcławic pod warunkiem zastawienia mu całej swej cz. w Obrazowicach; Pełka [ongiś] z Czapel [Wielkich] zastawia za 9 grz. mieszcz. krak. Spycimirowi 1/2 karczmy w G. (ZK 4 s. 7, 44); tenże Pełka ma uwolnić z zastawu u Wilczka z Marchocic wieś Kamienicę, którą sprzedał Mikołajowi z Krępy, pod warunkiem oddania swemu poręczycielowi Mik. Płazie z Sieciechowic w zastaw cz. w G.; tenże Pełka zastawia za 8 grz. Jachnie ż. Bernarda z Krakowa drugą połowę karczmy w G. (ZK 4 s. 46-7, 93); Pełka z G. godzi się z Maciejem kmieciem z Błędówki, umarzając wzajemne pretensje, Maciej pozyskuje uprawiane dotąd bezprawnie role w Mikluszowcu [nie zid.] pod lasem Łężec i za kmieciem Bogufałem (ZK 4 s. 98-9); Pełka z G. skazany na kary XV sądowi i LXX królowi, gdyż nie dał Żydowi Smerlinowi wwiązania w dziedzinę (ZK 3b s. 266); Wilczek z Marchocic przeciw Pełce z G. o to, że wyzbywa się sprzedanych mu przez niego dóbr ojczystych (ZK 3b s. 284, 293, 296, 314, 397); → Gołcza p. 5.

1405 Żegota z G. poręcza za Jana Kożuszka z Mnikowa oraz Jana i Hanka z Chełmu Włostowi z Knyszyna i Przedwojowi ze Stępocic, że zapłacą im 100 grz. półgr, a jeśli nie, Żegota zastawi im całą cz. w Obrazowicach; Pełka z G. ma zwrócić 30 grz. długu Żydowi Smerlinowi z Krakowa pod warunkiem wwiązania go do folwarku w G. (ZK 4 s. 170, 190); tenże Pełka ma zapłacić 11 grz. gr pol. Helwigowi z Przybysławic pod warunkiem wwiązania go do cz. w Mstowie w ziemi szczyrz., z której ma 4 grz. czynszu (KK 2, 485; ZK 4 s. 195); Helena wd. po Borzuju z Czapel [Wielkich] pozywa Żydów krak. Hosmana i Smerlina o należącą do Pełki z G. dziedzinę w G. (ZK 4 s. 253); Pełka z G. za zgodą swych wierzycieli (kreditorum) ww. Żydów daje Żegocie z G. całą cz. w G. w zamian za całą wieś Naramę i dopłatę 110 grz. gr pras. (ZK 4 s. 281);

1407 Żegota z G. sprzedaje za 220 grz. szer. gr pras. i za niwę zw. Piszczka w Przybysławicach Helwigowi z Przybysławic wieś Naramę (KK 2, 502).

1408-48, 1449 jako zm. Jan Nakanda, Nekanda dz. G. i Żarnowicy, h. Topór, s. Grzegorza, burgr. krak. od 1441 (GK 1a k. 59v; 5 s. 57-8; 7 s. 50, 127; 8 s. 70, 118, 531, 643, 747; 9 s. 912; 10 s. 116, 270, 287; ZK 11 s. 19-20, 148, 172, 219, 308; 12 s. 45-6, 48, 77-8, 172, 186, 200, 371, 411; 13 s. 57, 156, 191; 147 s. 24; 150 s. 33, 193, 222, 256, 258, 268; SP 2, 2087, 3042-3; DSZ 189, 203; Mp. 4, 1283, 1353; RI s. 254; Proch. 76; BJ rps 5348 t. 2, cz. 1 s. 64; Fed. s. 130); 1408-34 Zawisza Nakanda dz. G., h. Topór, s. Grzegorza (GK 1a k. 51v; 1 s. 550, 563, 579; SP 7/2, 408; Proch. 76; ZK 6 s. 375, 482; 10 s. 256);

1408 Jan z G. jako pozywający Mikołaja z Sierosławic uzyskuje termin na wiec o cz. Wisły, czyli jej brzeg i bezprawne wycięcie gajów [w Morsku] (GK 1a k. 59v); Dziersław z Siedliszowic rezygnuje na rzecz Żegoty z G. z pretensji do G.; Żegota z G. ma zapłacić 20 grz. szer. gr i 14 grz. półgr Janowi ongiś z Wierzchowiska pod warunkiem zastawienia mu za 40 grz. Żarnowicy (ZK 5 s. 48, 68);

1409 Zaklika z Korzkwi przyznaje Żegocie Nekandzie z G. i jego braciom 1 głos kolatorski kościoła w Korzkwi, a 2 rezerwuje dla siebie, czyli prezentację 2 plebanów pod rząd (SP 2, 1232);

1411 Żegota z Morska dzieli dobra z br. Janem, któremu przypada ojczysta wieś Morsko, a Żegocie połowa dóbr po zm. Andrzeju z Czapel [Wielkich]; Żegota z Morska dzieli dobra z Żegotą Nakandą z G. i jego braćmi, przypadłe im po stryju Andrzeju z Czapel [Wielkich]. Żegocie z Morska przypada wieś Miechowice i 800 grz. szer. gr pras., Żegocie Nakandzie i jego braciom cz. w Czaplach [Wielkich] cz. w Sieciechowicach, wsie Laski i Nosalowa Wola [dziś Nosalówka] oraz cz. Łuszczowic (ZK 193 s. 52-3 – obie zapiski przekreślone z adnotacją, że strony osobiście anulowały noty);

1412 Żegota z G. ze swymi braćmi dzieli dobra z Żegotą i jego br. Janem z Morska, przypadłe im po śmierci [stryja] Andrzeja z Sieciechowic. Ci pierwsi biorą 8 kmieci, 4 zagrody, gaje, łąki, stawy i role dworskie w Czaplach [Wielkich], dziedzice Morska 4 kmieci w ww. Czaplach, całą cz. Andrzeja w Sieciechowicach, wieś Laski, cz. w Łuszczowicach i Woli Nosalowej (ZK 5 s. 277); Żegota z G. ma zapłacić 100 grz. Żegocie z Morska pod warunkiem wwiązania go w 10 grz. czynszu od kmieci osiadłych w Czaplach [Wielkich];

1414 Żegota z G. wyraża zgodę na sprzedaż przez Helenę ż. Jana z Sieciechowic wsi Kobierzyn (ZK 5 s. 312, 452).

1415 prep. imbr. Mikołaj nie stawił się na termin przeciw Żegocie z G. o 4 kmieci w Imbramowicach [par. własna];

1416 Żegota z Morska i Żegota z G. poręczając za swoich braci sprzedają za 26 grz. półgr Stogniewowi z Niedźwiedzia 1/2 ł. w Miechowicach (ZK 6 s. 71, 274);

1417-31 Grzegorz z G., h. Topór, s. Grzegorza (ZK 6 s. 375; 195 s. 25; 9 s. 269-70);

1418 Elżbieta ż. Henryka z Szebni [pow. pilzn.] sprzedaje za 200 grz. szer. gr Żegocie Nakandzie z G. całą cz. po matce w Sieciechowicach (ZK 194 s. 206-7; 6 s. 472); → Gołyszyn p. 3; Żegota Nakanda i Zawisza z G. mają pod zwyczajowymi karami zapłacić 100 grz. półgr długu Janowi z Zastępowa [dziś Stradów, pow. sand.]; Beata ż. tegoż Jana za jego zgodą sprzedaje za 200 grz. szer. gr Żegocie Nakandzie z G. całą cz. po matce w Sieciechowicach z zasiewami ozimymi oraz z cz. dziedziny zastawionej Sieciejowi; Jan Piwko z Zastępowa zeznaje, że Żegota Nakanda z G. zapłacił mu 100 grz. (ZK 6 s. 469, 480-1); tenże Żegota oddala roszczenia Jana z Czapel [Wielkich] o kmiecia Trzeciaka; Elżbieta c. Sułka z Półłąkowa sprzedaje za 100 grz. półgr Żegocie Nakandzie z G. całą cz. po ojcu w Półłąkowie (ZK 194 s. 123, 126);

1419 tenże Żegota pozyskuje sądownie na Heli Kuniej Nodze ż. Klemensa z Łapanowa [i → Gruszowa] to, że zrezygnuje ona na rzecz Zbigniewa z Przestańska z cz. w Stradlicach i w ten sposób zwolni Żegotę z poręki danej przez niego na tę dziedzinę; Żegota i Jan z Morska uzyskują termin na wiec w Krakowie przeciw Żegocie z G. o cz. w Czaplach Wielkich i 500 grz. (ZK 6 s. 553, 609); Maciej Chęcic (Chaczicz) kmieć z Imbramowic [par. własna] ze swym panem Żegotą z G. w sporze z Andrzejem kmieciem z Porąbki [par. Poręba Górna] o zadanie mu przez Macieja 5 ran sinych i zabranie 4 grz. na wolnej drodze mają przedłożyć sądowi dok. pr. niem. dla wsi Imbramowice (GK 1 s. 108, 115).

1420 Żegota z G., uwalniając spod jurysdykcji urzędników król. Mikołaja kmiecia z Imbramowic przeciw Ninogniewowi ze Straszowa [pow. opocz.], przedkłada w sądzie dok. króla Kazimierza [W. z r. 1366], wg którego poddani Toporów i Starych Koni nie mogą odpowiadać przed urzędnikami król., gdyż wszelkie ich przestępstwa sądzą sami we własnych dworach. Sąd ziemski utrzymuje Toporów i Starych Koni we wszystkich punktach powołanego dok. (SP 7/2, 365); Żegota z G. współpatronem kościoła w Sieciechowicach (SP 2, 1724); br. Żegota, Zawisza, Jan i Grzegorz z G. sprzedają za 200 grz. półgr Prandocie Gałce z Gór [pow. wiśl.] całe ich cz. po matce w Stradlicach. Jeśli nie wykupią tych cz. w ciągu 2 lat, Prandota doda im 100 grz. półgr i pozyska wieczyście te dobra, a gdyby nie dopłacił tej sumy, będzie trzymał je w zastawie do pełnej spłaty 200 grz.;

1421 Żegota z G. zobowiązuje się oddać 100 grz. półgr długu Mściwojowi z Dzietrzychowic [dziś Wietrzychowice, pow. wiśl.] na ręce Jana Naszona z Ostrowiec [pow. wiśl.] pod warunkiem wwiązania go do 10 kmieci w Obrazowicach (ZK 195 s. 25-6, 101); Żegota z G. ustępuje Zbigniewowi z Przestańska z pr. do dóbr w Stradlicach, które kupił on od dziedziców Łapanowa [i Gruszowa] (ZK 7 s. 177); → Glanów;

1422 Jan Półkopek dz. Naramy zastawia za 200 grz. Żegocie z G. 1/2 Naramy z wyjątkiem cz., na której oprawił wiano swej żonie (KK 2, 606); Żegota z G. ma zapłacić 100 grz. długu Annie wd. po Nawoju i jej s. Mściwojowi ongiś z Siedliszowic pod warunkiem wwiązania ich do 10 kmieci osiadłych w Obrazowicach (ZK 195 s. 128);

1423 Żegota z G. i Żegota z Morska zeznają, że kolejno będą prezentować swoich kandydatów na prebendę w Sieciechowicach (SP 2, 1882); Świętosław z Wysocic oddala roszczenia Żegoty z G. o łąkę przynależną do Żarnowicy (ZK 7 s. 370); Żegota z G. zobowiązuje się zapłacić 100 grz. półgr długu Janowi i Jakubowi z Kościelca na ręce Zdziebora ze Świeradzic [dziś Sieradzice] pod warunkiem wwiązania ich do całej cz. w Obrazowicach (ZK 195 s. 170).

1425 Żegota z G. zastawia za 15 grz. Piotrowi Gawłowi z Racławic kmiecia Jana w Obrazowicach z czynszem 2 1/2 grz., ale bez jego robocizny i innych ,,obvenacionibus” (ZK 8 s. 74); 1426 Jan z Biechowa [pow. wiśl.] s. Jarosta sprzedaje za 800 grz. szer. gr pras. Żegocie z G. wieś Żarnowicę z wszystkimi pr. (ZK 195 s. 371); 1428 Marek z s. Mikołajem dziedzice Obrazowic ustępują wieczyście Żegocie z G. drogę w Obrazowicach biegnącą blisko rzeki i bramy [dworu] Żegoty, którą przedtem na nim pozyskali; ciż sprzedają za 80 grz. temuż Żegocie całą cz. ojczystą w Obrazowicach (ZK 8 s. 386-7); 1429 Grzegorz domownik Żegoty z G. (GK 3 s. 327, 339, 348); 1431 Władysław Jag. zapisuje Januszowi [błędnie, zamiast Zawiszy] i Janowi Nekandzie z G. 100 grz. na wsi Hryćkowa Wola w ziemi przem. (Mp. 4, 1283; RI s. 254); Żegota z G. kupuje za 24 grz. od Piotra Brody cz. w Ulinie (GK 4 s. 314); Żegota z G., poręczając za ż. Elżbietę i swych br. Zawiszę, Jana i Grzegorza, sprzedaje za 350 grz. półgr Mik. Wierzynkowi ze Śledziejowic całą cz. swoją i braci po rodzicach w Stradlicach (ZK 9 s. 269-70); 1432 → Czaple Wielkie p. 2; 1433 Jan Morski pozywa Żegotę z G. o 20 grz. i dziedzinę (GK 4 s. 882); 1434 tenże Żegota poręcza za ż. Elżbietę ongiś z Sieciechowic, że jeśli weźmie od niego dane jej 60 grz., wtedy zezna przed sądem, iż Tomasz Nawojowski udzielił jej satysfakcji z tytułu posagu ,,et dotalicium est liberum alias prazno” (GK 5 s. 122)4.

1435 → Imbramowice p. 3A; 1436 Jan Nekanda z G. ma oddać 60 grz. długu Elżbiecie wd. po Tomku z Nawojowic pod warunkiem wwiązania jej do 6 swoich kmieci (ZK 11 s. 19-20);

1437 tenże Jan wyznacza ż. Annie c. Jana z Koźmina [nie zid. w woj. kaliskim] 200 grz. posagu i tyleż wiana na 1/2 swych dóbr (ZK 150 s. 33);

1442 → Cichawka; 1443 → p. 2; 1444-69 Żegota Trepka dz. cz. w G., Garlicy Dolnej i Stradlicach, h. Topór, s. Żegoty Nekandy (ZK 12 s. 186; 13 s. 146; 17 s. 126-7; GK 18 s. 6, 202-3, 859; BJ rps 5348 t. 2, cz. 1 s. 105, 117, 157, cz. 2 s. 90);

1444 Władysław [Warn.] zapisuje Żegocie Nekandzie z G. na cłach wielkopolskich 100 fl., które jest on winien Piotrowi z Szamotuł [woj. pozn.] (AG perg. 433; RI s. 284);

1445-72, w r. 1475 wymieniony jako zm., Jan zw. Nakanda lub Nekanda, częściej Trepka, rzadko Nekanda Trepka stąd może być mylony ze stryjem Janem Nekandą lub br. stryjecznym Janem Nekandą, dz. G., → Obrazowic, Stradlic i → Czapel Wielkich, h. Topór, s. Żegoty Nekandy i Elżbiety (ZK 13 s. 146, 201; 14 s. 86, 176; 15 s. 72-4; 16 s. 506, 554, 566; 17 s. 414, 639, 651; 151 s. 44; 200 s. 180; 258 s. 149-50; 314 s. 170; GK 12 s. 4; 13 s. 335; 18 s. 258, 265, 279, 288, 301; BJ rps 5348 t. 2, cz. 1 s. 105, cz. 2 s. 71, 76, 117); 1446 → Czaple Wielkie p. 3;

1447-58 Jakub Trepka junior zw. czasem Nakandą z G., → Obrazowic i Czapel Wielkich, h. Topór, w l. 1458-99 pisał się z Błeszna, wd. po nim Dorota c. Hinczki z Olkusza poświadczona w r. 1505, s. Żegoty Nakandy (ZK 13 s. 146; 258 s. 149-50; GK 13 s. 335; 22 s. 751; BJ rps 5348 t. 2, cz. 1 s. 105, cz. 2 s. 76, 79); 1447 Elżbieta wd. po Żegocie z G. rezygnuje na rzecz ss. Jana, Jakuba i Żegoty z pr. do posagu i wiana na Stradlicach; Mikołaj z Garlicy [Dolnej] s. Michała z ż. Anną sprzedają za 300 grz. burgr. krak. Janowi Nakandzie z G. cz. w Garlicy [Dolnej] (ZK 13 s. 146, 156; GK 10 s. 223-4); 1448 Jan i Adam [kmiecie] z G. (GK 10 s. 863); → p. 2; → Czaple Wielkie p. 3.

1449-78 Jan Nekanda, Grzegorzowski h. Topór dz. cz. w G., Garlicy Dolnej i Sieciechowicach, całej Żarnowicy, s. Jana Nakandy, niepełnoletni w l. 1449-51 (ZK 15 s. 102-3, 336; 16 s. 320, 540, 554, 566, 578, 607, 622, 641, 667, 672, 683; 17 s. 176, 414, 512, 651, 655; 18 s. 30, 43, 132, 221; 152 s. 90, 233, 246; 201 s. 7, 13; GK 15 s. 71, 210; 18 s. 36, 92, 138-9, 141, 189, 258, 265, 279, 288, 301, 303, 333, 395, 470, 516, 529, 542, 765, 806, 859, 972, 980, 982, 1007-8, 1013-4; 19 s. 16, 37, 864, 975-6; 20 s. 665, 687; BJ rps 5348 t. 2 cz. 2 s. 80, 88, 117; SP 2, 4234; Mp. 5 N 380, 383; DLb. 1 s. 128; 2 s. 38; GK 16 s. 1016); 1449 Jan z G. s. Żegoty bierze w opiekę dobra i dzieci zm. stryja Jana z G. do czasu uzyskania przez nie lat sprawnych, na co wyrażają zgodę starsi, przyjaciele, bracia i stryjowie obu stron. Opiekun będzie płacił dzieciom rocznie 20 grz., które będą przeznaczone ,,pro studio clericali” i na ich potrzeby (SP 2, 3389); 1450 Jan z G. i Obrazowic jako opiekun dzieci zm. Jana Nekandy z G. bierze w zarząd ich dobra w G., Żarnowicy, Sieciechowicach i Garlicy [Dolnej] (ZK 151 s. 44; GK 11 s. 1);

1451 Maciej Głowic i Michał kmiecie z G. (ZK 14 s. 65); Jan Nakanda z Czapel [Wielkich] jako opiekun dzieci Jana Nakandy z G. zarządza ich dobrami, z których w pierwszych 2 latach będzie im płacił na ręce wwdy krak. Jana z Tęczyna po 20 grz. czynszu, a w następnych po 40 grz. do czasu uzyskania przez nie lat sprawnych (ZK 14 s. 86);

1455 Jan Trepka z Czapel [Wielkich] alias z G. zastawia za 200 fl. Zbigniewowi z Zagórza całą wieś Stradlice w pow. prosz. (GK 12 s. 623);

1456 Jan Trepka z G. z br. Jakubem zastawiają za 40 fl. Franczkowi i Tomaszowi br. nie podzielonym z Garlicy [Górnej] ss. Piotrasza całą cz. w Czaplach [Wielkich] (GK 13 s. 336-7); Jan i Jakub Trepkowie (Trebky) winni są 40 fl. węg. Helwigowi z Garlicy [Górnej] s. Piotrasza (GK 13 s. 335; BJ rps 5348 t. 2 cz. 1 s. 71, 76); Jan Trepka z G. z br. nie podzielonym Jakubem wydzierżawiają na rok za 5 grz. Helwigowi z Garlicy [Górnej] s. Piotrasza całą cz. w Garlicy Dolnej, którą kupił ich stryj [Jan] Nekanda (GK 13 s. 336);

1458 Jan Trepka z G. zobowiązuje się zwrócić 86 grz. długu Janowi Włodkowicowi pod warunkiem wwiązania go do należącej do jego br. Jakuba cz. w Obrazowicach (ZK 258 s. 149-50); br. Jan Trepka i Jakub z G. zobowiązują się zwrócić 57 fl. węg. długu Helwigowi z Garlicy [Górnej] pod warunkiem zastawienia mu całej cz. w Obrazowicach; 1459 Jan s. Nekandy z G. zastawia do czasu wykupienia za 58 fl. Helwigowi z Garlicy [Górnej] kupioną przez ojca od Mik. Garlickiego cz. w Garlicy [Dolnej], graniczącą z Zielonkami (GK 15 s. 70-1, 111); Jan Nakanda z G. zobowiązuje się zwrócić 26 grz. długu Janowi Oksatowi [mieszcz.] z Działoszyc pod warunkiem wwiązania go do 2 ł., zagrody i własnych ról folwarcznych w Sieciechowicach; Jan s. Jana z G. zeznaje, że jego br. stryjeczny Jan Trepka rozliczył się z dzierżawy dóbr w G. (ZK 15 s. 146, 336).

1460 kmiecie z G. będą ciążeni przez star. krak. z powodu niezapłacenia wiardunkowego (GK 14 s. 432); br. Jan Trepka i Żegota dziedzice G. zobowiązują się zwrócić 100 fl. węg. i 3 wiard. długu Janowi Oksatowi [mieszcz.] z Działoszyc pod warunkiem wwiązania go do cz. Stradlic; Jan s. zm. Jana Nakandy z G. zastawia za 70 fl. węg. Janowi Oksatowi z Działoszyc i Elżbiecie ż. Mikołaja z Suchczyna [nie zid.] całą cz. w Garlicy [Średniej], kupioną przez ojca od Mik. Wierzynka (ZK 15 s. 72-4, 102-3)5; kmiecie z G. skazani na karę XIV, ponieważ nie dopuścili do ciążenia przez wielkorządcę krak. z powodu niezapłacenia wiardunkowego; kmiecie pana Grzegorzowskiego z Żarnowicy i cz. Sieciechowic skazani na karę XIV, gdyż nie zapłacili wiardunkowego (GK 14 s. 432); 1462 Jan Nekanda z G. wyznacza ż. Katarzynie c. zm. ur. Jakuba Pieniążka z Iwanowic 200 grz. posagu i tyleż wiana na całej cz. dóbr w G. (GK 16 s. 324-5); 1463-4 Jan z G. – przekazy nie określone (Mog. 141; AGZ 9, 66); 1463 Jan Nekanda [Trepka] z G. wyznacza ż. Barbarze c. Mik. Biela z Wilkowiecka 1000 grz. gr krak. wiana na połowie dóbr (ZK 200 s. 180); Jan z G. daje w dożywocie Janowi Żarnowieckiemu swemu słudze i domownikowi za jego służby 2 ł. w Żarnowicy (ZK 17 s. 72); Jan Nekanda z G. sprzedaje za 150 grz. gr pol. Marcinowi ze Szreniawy całą cz. w Garlicy [Dolnej] (GK 16 s. 541-2 – zapiska przekreślona); Jan Trepka z Obrazowic alias z G. jest winien 23 fl. węg. Tomaszowi Nawojowskiemu z Nawojowej; Żegota alias Nekanda z G. zastawia do pełnej spłaty za 50 fl. węg. i 10 grz. gr pol. Mikołajowi alias Bródce z Filipowic cz. w Stradlicach (GK 16 s. 658, 749-50);

1464 Barbara c. Mik. Biela z Wilkowiecka, Białej i Kamyka daje [mężowi] Janowi Nekandzie [Trepce] z G. całą 1/3 dóbr po ojcu i matce (ZK 314 s. 170); Żegota alias Trepka z G. dz. cz. w Obrazowicach i Stradlicach (GK 17 s. 126-7); Jan [Nekanda] z G. wyznacza ż. Katarzynie c. Jakuba [Pieniążka] z Iwanowic po 200 grz. posagu i wiana na całej wsi G. (ZK 17 s. 176).

1466 Jan Nekanda z G. kwituje Jana Trepkę z Obrazowic z opieki nad jego dobrami (ZK 17 s. 414, 639, 651); 1467 Jan Nekanda z G. sprzedaje za 200 grz. Mikołajowi z Leksic całą cz. w Garlicy Dolnej (GK 18 s. 32 – zapiska przekreślona, → niżej); Katarzyna wd. po Wierzynku z Garlicy [Średniej] ma w zastawie od Jana z G. cz. w Garlicy [Dolnej]; Jan Nekanda z G. i Garlicy [Dolnej] zastawia za 200 grz. Mikołajowi z Leksic swoją cz. w Garlicy [Dolnej] (GK 18 s. 36, 92); Jan Nekanda z G. opiekunem dzieci i majątku zm. Jana Gżegżułki z Gołyszyna (GK 18 s. 138-41); Jan Nekanda z G. zastawia za 50 fl. węg. Andrzejowi z Naramy cz. dziedz. w G. i Sieciechowicach; Żegota z G. zeznaje, że zapisał i dał szl. Janowi i Bogdalowi [wójtom] ze Skawiny 1/3 dóbr w Krzywaczce i Bęczarce, które mu przekazał i zapisał w aktach ziemskich Daniel Skawiński (GK 18 s. 189, 202-3); Jan Trepka z Obrazowic przeciw Janowi Nekandzie z G., który nie chce go uwolnić z poręki danej za niego Andrzejowi Pielszowi z Brodeł (GK 18 s. 258, 265, 279, 301); Jan Trepka z Obrazowic występuje o karę XV dla siebie i sądu od Jana z G., gdyż nie dopuścił do ciążenia; Jan Nekanda z G. zastawia za 70 grz. ur. Andrzejowi Pielszowi z Brodeł całą cz. w Sieciechowicach; tenże Pielsz zeznaje, że Jan Nekanda z poręczycielami spłacili mu 208 grz. posagu żony, dlatego umarza wszystkie terminy sądowe (GK 18 s. 208, 303).

1468-9 wieś G. w cz. Jana Grzegorzowskiego nie zapłaciła wiardunkowego za r. 1466 i podatku Królestwa za 6 lat – kara XIV (GK 18 s. 681, 806); Anna z G. ż. Andrzeja Pielsza z Brodeł c. zm. Jana z G. w sporze ze swym opiekunem (tutor alias opyekadlnik) Janem Nekandą [Trepką] z Obrazowic i Stradlic o 2 tuniki z sukna florenckiego podbite gronostajami, 2 suknie z sukna amsterdamskiego, 12 srebrnych wisiorków, 2 srebrne diademy, 12 pierścieni ze złota i pereł oraz 50 [tekst uszkodzony] „ultos”. Kosztowności te wart. 210 grz. zabrał po śmierci jej matki i nie chce ich oddać. Pozew król. (ZK 16 s. 506); Jan z G. ma zwrócić 60 grz. i 1 fl. długu Janowi Biechowskiemu pod warunkiem wwiązania go do G. (ZK 17 s. 512); Helwig z Garlicy [Górnej] zastawia za 14 fl. Andrzejowi z Naramy łan w Garlicy [Dolnej], który sam ma w zastawie od Jana Nekandy z G.; tenże Andrzej zeznaje, że Nekanda zapłacił mu 50 fl. długu, umarza zatem wszystkie terminy sądowe (GK 18 s. 470, 542); 1469 tenże Nekanda kwituje Jana Trepkę z Obrazowic z opieki nad jego dobrami (ZK 17 s. 639); tenże Nekanda sprzedaje za 160 grz. celnikowi krak. uczc. Mik. Krejdlarowi całą cz. w Garlicy Nadolnej [Dolnej] (GK 18 s. 765; ZK 17 s. 655); Jakub Płaza z Brzoskwini i Jan Nekanda z G. ręczą za Żegotę z Obrazowic, że ten zapłaci 60 grz. Janowi Morawieckiemu dzierż. w Sławkowicach pod warunkiem wwiązania go do Brzoskwini i G. (GK 18 s. 859); tenże Nekanda sprzedaje z pr. wykupu za 64 grz. Janowi z Biechowa [pow. wiśl.] całą cz. w Sieciechowicach wraz z dworem i rolami folw. (GK 18 s. 1007-8); 1469-70 Andrzej z Brodeł s. Jakuba Pielsza zabezpiecza posag ż. Annie c. Jana Nekandy z G. (BJ rps 5348 t. 2, cz. 1., s. 158, 495).

1470-80 folwark, łany kmiece (DLb. 1 s. 128; 2 s. 38); 1470 Jan Nekanda z G. sprzedaje z pr. wykupu za 64 grz. Janowi z Biechowa dziedzinę w Żarnowicy, a ten zwraca Nekandzie kupioną wcześniej od niego za tę sumę cz. w Sieciechowicach [→ 1469] (GK 18 s. 1013-4 – zap. przekreślona); Helwig z Garlicy [Górnej] i Andrzej z Naramy ustępują za 14 fl. mieszcz. krak. uczc. Mik. Krejdlarowi łan w Garlicy [Dolnej], który mają w zastawie od Jana Nekandy z G.; tenże Jan sprzedaje z pr. wykupu za 68 fl. i 1 wiard. podsędkowi sand. Janowi z Biechowa całą wieś Żarnowicę (GK 19 s. 107, 121-2); br. Jakub i Stanisław alias Płazowie z tytułu poręki za dług 130 grz. ur. Jakuba alias Trepki z Obrazowic u Jana Trepki z G. dają temuż Janowi w tej sumie wwiązanie: Jakub do cz. w Sieciechowicach, którą kupił od Rogożeńskiego, a Stanisław do Czepca; 1471 wsie G. i Żarnowica pana Grzegorzowskiego skazane na karę XIV za zaleganie z podatkiem król. 2 gr za l. 1466 i 1471 oraz za niezapłacenie wiardunkowego; dla G. i Sieciechowic w cz. Nekandy kara XIV z powodu niezapłacenia za ten rok wiardunkowego i podatku król. 2 gr (GK 19 s. 147, 369, 414); Jan Trepka z G. wyznacza ż. Barbarze c. zm. Mik. Biela [z Wilkowiecka] po 500 grz. posagu i wiana na połowie swych dóbr, a ona daje mu całą cz. dóbr w pow. lel., tj. Kamyk, Wilkowiecko i Białą [Małą] (ZK 18 s. 111, 115);

1472 Jan Nekanda z G. sprzedaje z pr. wykupu do 3 lat Janowi Pieniążkowi z Iwanowic za 15 fl. młyn i za 39 fl. łan z kmieciem Mik. Kromołem w Sieciechowicach. Jeśli nie wykupi w tym czasie tych dóbr, Pieniążek pozyska je wieczyście (GK 19 s. 610-1 – zap. przekreślona); Sieciechowice, G. i Żarnowica Jana Nekandy skazane na karę XIV za niezapłacenie 2 gr łanowego za r. 1471; 1473 Jan Nekanda z G. zobowiązuje się zapłacić 64 fl. Żegocie alias Trepce z Obrazowic pod warunkiem wwiązania go do swej cz. w Sieciechowicach (GK 19 s. 612, 766); 1474 cz. G i Żarnowica Grzegorzowskiego skazane na karę XIV i ciążenie za niezapłacenie wiardunkowego (GK 19 s. 975-6).

1476 Jan z Giebołtowa na podstawie kwitu dłużnego z akt ziemskich pozywa Jana Nekandę z G. o pogwałcenie wyroku star. krak. i zasądzonego wwiązania. Pozwany oświadcza, że chce dać 7 grz. (GK 20 s. 365, 382); wyrokiem sądu Jan Nekanda z G. za 10 grz. długu, 25 grz. z tytułu kar i procentów, co wynika z zapisów w aktach ziemskich, ma dać pod karą XV Janowi z Giebołtowa wwiązanie do kmieci osiadłych w G., płacących 3 1/2 grz. czynszu; tenże Jan pozywa Nekandę, gdyż nie dał mu wwiązania do cz. dóbr w G. (GK 20 s. 402, 472); 1477 Jan z Giebołtowa zeznaje, że tenże Nekanda zapłacił mu 8 grz. za kmiecia Stanisława [zbiegłego] z Giebołtowa i uregulował wszystkie zobowiązania, dlatego umarza wszystkie pozwy i terminy;

1478 Jan Nekanda z G. zobowiązuje się zapłacić na Wielkanoc 100 fl. węg. Mik. Słaboszowi tenut. ojcowskiemu (GK 20 s. 566, 665); tenże Nekanda zastawia za 20 grz. Janowi Pieniążkowi z Iwanowic 2 ł. osiadłe w Sieciechowicach z kmieciami br. Mik. i Stan. Kromołami (GK 20 s. 747).

1480-1515 ksiądz Jan Nekanda, Grzegorzowski h. Topór dz. G., cz. Sieciechowic i Żarnowicy s. Jana Nekandy, student Akad. Krak. 1485, pleb. w Sieciechowicach 1497-1515, włodarz bpa krak. 1515 (ZK 19 s. 141; 20 s. 3, 15; 24 s. 473; 25 s. 258; GK 21 s. 56; 23 s. 901; 26 s. 239, 261; 28 s. 128; SP 2, 4234; 6, 76);

1480-1533 ur. Mik. Grzegorzowski h. Topór dz. G., Lasek, cz. Sieciechowic, dzierż. Wywły 1511, Jazdowic 1518, ochmistrz dworu wwdy sand. Andrzeja z Tęczyna 1525, s. Jana Nekandy (GK 26 s. 239; 28 s. 128; 31 s. 455; 33 s. 51, 159, 261, 312; ZK 22 s. 106, 156, 193, 198; 23 s. 374, 390; 24 s. 26, 270-1, 473; 26 s. 70; 27 s. 74-5, 89; 205 s. 492, 266 s. 400; 267 s. 29; 268 s. 260; 269 s. 129; AEp. 5 k. 239v; AGZ 15 s. 253; Wypisy t. 3, 358; MS 4, 4437, 4888; BCzart. rps 3027 s. 107; DLb. 2 s. 31);

1480 Mik. Słabosz tenut. ojcowski pozywa Jana s. zm. Jana z G. o zapis dokonany przez jego ojca w wysokości 100 fl., albo o czynsz 10 fl. Sąd podziela zdanie prokuratora Słabosza i odrzuca żądanie Jana, by rozprawę odroczyć do czasu osiągnięcia przezeń pełnoletności, twierdząc że warunek ten nie ma zastosowania, gdyż współpozwanym był jego ojciec. Jan domaga się pozwania go wraz z bratem, ponieważ obaj dziedziczą dobra ojcowskie. Sąd wyraża zgodę, aby Jan przypozwał brata i daje za zgodą pozywającego termin za 7 tygodni (SP 2, 4234); Jan s. zm. Jana Nekandy z G. zastawia za 230 fl. węg. Mik. Słaboszowi tenut. ojcowskiemu całą cz. w Sieciechowicach (GK 21 s. 229 -31).

1493 Jan Grzegorzowski dz. G. sprzedaje z pr. wykupu za 200 fl. węg. Piotrowi Ulińskiemu wieś Żarnowicę (GK 24 s. 337-8 – zap. przekreślona); 1489-98 w cz. G. należącej do Grzegorzowskiego pobór z 3 i 1/2 ł.; 1499 z 3 ł. (RP s. 135; ŹD s. 437; RP s. 161, 177, 191, 206, 74, 111, 38, 9); 1498 Zbigniew Wydżga dzierż. w G.; 1499 Elżbieta Grzegorzowska z G. (GK 27 s. 280, 682); Dionizy Moniaczkowski z Moniaczkowic [dziś Muniaczkowice] z ż. Katarzyną wydzierżawiają Annie Pieniążkowej, Elżbiecie Grzegorzowskiej i Jakubowi Płazie całe cz. w Sieciechowicach. Dionizy ma w zastawie od Pieniążkowej i Grzegorzowskiej części w G. oraz od Jakuba cz. w Sieciechowicach i Lesieńcu (Kniaz. 136).

1503 Katarzyna wd. po Dionizym Moniaczkowskim i jej c. Anna zeznają, że ustąpiły w zastaw za 400 fl. węg. szl. Imramowi Salomonowi z Krakowa całą cz. w Sieciechowicach, połowę całej wsi G., inną cz. w Sieciechowicach z całą wsią Lesieniec, całą cz. w Gołyszynie z młynem w Glanowie i inną cz. całego działu w Sieciechowicach. Dobra te trzymają w tej sumie w spadku po mężu i ojcu Dionizym, który wziął je w zastaw od Anny z Sieciechowic wd. po Janie Pieniążku z Iwanowic, Katarzyny z G., Jakuba Płazy z Sieciechowic, Piotra Wiplara dz. Uliny Wielkiej i dzierż. w Gołyszynie i Glanowie oraz Mik. Grzegorzowskiego z Sieciechowic (GK 28 s. 1026-8);

1504 rajcy krak. szl. Piotr Salomon i Mik. Gliński z Modlnicy Wielkiej opiekunami Andrzeja, Stanisława, Jana, Mikołaja i Barbary dzieci zm. mieszcz. krak. Imrama Salomona dzierż. w Sieciechowicach i G. (BJ rps 5348 t. 2, cz. 2, s. 231); 1507 → cz. b;

1508 Mikołaj dz. G. wyznacza ż. Barbarze c. Mik. Koczeńskiego po 500 fl. posagu i wiana na połowie dóbr w G. z całym dworem i wszystkimi sprzętami domowymi, na dobrach zastawnych oraz na swoim skarbcu, w którym przechowuje zgromadzone pieniądze (ZK 24 s. 58-60).

1512 br. Mik. i Piotr Potoccy oraz ich br. stryjeczny Jan Kondracki sprzedają za 200 grz. Mik. Grzegorzowskiemu z G. wieś Laski (APKr. Arch. Potockich rps 118 s. 336; BJ rps 5348 t. 2, cz. 2, s. 241); → p. 2; Jan i Mik. Płazowie z Sieciechowic i Lesieńca oraz Mik. Grzegorzowski z G. i Sieciechowic sprawują patronat nad kościołem w Sieciechowicach (Ep. 5 k 239w);

1514 → p. 2; 1515 ksiądz Jan Grzegorzowski z G. pełnomocnikiem Stan. Trepki przeciw Czadrowi Kośmirzowskiemu o dobra Czaple [Wielkie] (ZK 25 s. 154);

1516 Mik. Grzegorzowski z G. i Sieciechowic w procesie z Krystynem Minockim z Sieciechowic o pr. patr. kościoła tamże okazuje dok. z r. 1347 (OK 35 s. 804-6; ZDM 1, 49);

1524 → Iwanowice p. 5; 1525 Jakub Trepka i Mik. Grzegorzowski dziedzice opust. siedliska, czyli domu zw. Trepczyński w m. Olkuszu (MS 4, 4888); tenże Mikołaj dz. G. i Sieciechowic ustanawia wwdę sand. Andrzeja z Tęczyna, Jana Korzeńskiego i Sebastiana Nanajkę z Wielogłów opiekunami ż. Barbary, dzieci i majątku (ZK 27 s. 89);

1529 łany kmiece, role dworskie (LR s. 202, 252);

1530 w G. pobór z 4 i 1/2 ł., karczmy i młyna o 1 kole dorocznych (RP k. 7). 3b. Własn. Pieniążków z Iwanowic h. Odrowąż, włączona w r. 1507 do cz. a. 1424 z podziału dóbr dziedziców → Iwanowic Jakubowi przypada m. in. połowa całej wsi G. z pr. patr. kościoła w Sieciechowicach (ZK 7 s. 418-9);

1427 Jakub z Iwanowic i G. zeznaje, że wziął pieniądze od Żegoty z G. za wieś Laski (ZK 196 s. 301)6;

1441 Jakub z Iwanowic poręcza dług miecznika krak. Mik. Serafina u Mik. Pieniążka z Witowic swoją cz. w G. (ZK 11 s. 494);

1450 Jakub Pieniążek z → Iwanowic dz. Nowej Wsi [dziś Poskitów] i G. (ZK 151 s. 13);

1462-4 Katarzyna c. tegoż Jakuba, ż. Jana Nekandy z G. (BJ rps 5348 t. 2, cz. 2, s. 88; ZK 17 s. 176, → p. 3 cz. a);

1465 Jan z Iwanowic wyznacza ż. Annie c. pkom. krak. Mik. Pieniążka z Witowic po 150 (centum cum medio) grz. posagu i wiana na dobrach Wysocice i na całej swej cz. w G. (ZK 17 s. 328);

1468-9 w cz. G. Jana Pieniążka z Iwanowic kmiecie nie zapłacili wiardunkowego za r. 1466 i podatku Królestwa za 6 lat. Kara XIV (GK 18 s. 681, 806);

1469 tenże Jan zobowiązuje się zwrócić 150 fl. węg. długu Janowi z Morawicy pod warunkiem wwiązania go do swej cz. w G. (ZK 17 s. 637).

1470-80 w cz. G. Jana Pieniążka h. Odrowąż folwark i łany kmiece (DLb. 1 s. 128; 2 s. 38);

1471 Jan Pieniążek z Iwanowic zobowiązuje się zapłacić 120 grz. swemu siostrzeńcowi Janowi Zaporskiemu z Zaporza [ziemia chełmska] pod warunkiem wwiązania go do swej cz. w G. (ZK 18 s. 80);

1472 tenże Pieniążek poręcza wsią G. Janowi z Zaporza za ur. Pawła ze Szczekocin tenut. olsztyńskiego [i łukowskiego, s. podkanclerzego Piotra Wody], że w aktach ziemskich w Łukowie albo w Lublinie zapisze mu sumę 120 grz. i da wwiązanie do. król. m. Łukowa i wsi doń przynależnych (GK 19 s. 570); 1474 cz. G. należąca do [Jana] Pieniążka skazana na karę XIV za niezapłacenie „contribucionis terrestris quatuor et tandem duorum grossorum in conventione laudatorum” (GK 19 s. 963);

1489-98 w cz. G. należącej do Pieniążka pobór z 3 i 1/2 ł.; 1499 z 3 ł. (RP s. 135; ŹD s. 437; RP s. 161, 177, 191, 206, 74, 111, 38, 9); Anna Pieniążkowa dz. G. → cz. a; 1503 → cz. a;

1507 Mik. Grzegorzowski składa przed sądem protest, ponieważ Mik. Pieniążek z Iwanowic nie dokonał zapisu w związku ze sprzedaniem mu cz. w G.; tenże Pieniążek zeznaje, że sprzedał za 300 fl. Mikołajowi z G. całą cz. wsi i dziedzictwa w G. Jego ż. Zofia zrzeka się pr. do posagu i wiana (ZK 23 s. 374, 390-1).

5. 1393-4 Maciej kapelan dworu w G. (ZK 1c s. 289, 305; 2 s. 168); 1415 kan. krak. Marcin Bezarabski zastępuje Żegotę z G. w sporze o dzies. w G. i Laskach; 1416 Żegota z G. oddala prawnie przez swego zachodźcę kan. krak. Marcina Bezarabskiego roszczenia [kan. krak.] Mikołaja z Łapanowa [i Gruszowa, par. Brzesko Stare] o dzies. w G. i Laskach wart. 70 grz. (ZK 6 s. 57, 171-2);

1470-80 dzies. snop. w G. z łanów kmiecych wart. do 4 grz. zamiennie plebanowi w Sieciechowicach i prebendzie Staniąteckiej w kat. krak., z 2 folw. szlach. wart. do 10 grz. wikariuszom w Sieciechowicach (DLb. 1 s. 128; 2 s. 38); 1529 dzies. snop. wart. 32 gr z pewnych ról kmiecych i z ról dworskich wart. 7 grz. plebanowi w Sieciechowicach, z łanów kmiecych wart. 4 i 1/2 grz. prebendzie Grzegorzowskiej [czyli Staniąteckiej] w kat. krak. (LR s. 202, 252). 6. 1388 Janek dz. G. pozwany przez Święcha, Święszka sługę Andrzeja z G. o 2 rany (SP 1, 4; 8 uw. 77/15, 79/12);

1389 Andrzej z G. z Pachną ż. Paszka Trestki z Sierosławic o najście na dom przez jej włodarza i kmieci, wyważenie 3 drzwi w jego domu i 4 w domu kmiecia oraz o 4 rany otwarte i 5 sinych (SP 8 uw. 169/27, 173/29, nr 5162, 5241); Andrzej z G. skazany na karę 6 grz., ponieważ nie zdjął płaszcza w sądzie (SP 8 uw. 173/28);

1395-6 Grzegorz z G. przeciw Paszkowi i jego s. Janowi z Łuszczowic o krogulca, kuszę i płaszcz (ZK 2 s. 224, 287, 297, 302, 309);

1397 Michał kmieć z Gruszowa przeciw Grzegorzowi z G. o główszczyznę, 4 rany krwawe i gwałtem zabrany nóż (cultellus, SP 8 uw. 218/40);

1398 Andrzej z G. skazany na karę XV na rzecz Michała pisarza sędziego i XV na rzecz sądu, ponieważ powiedział Michałowi: prześladujesz mnie karą (SP 8, 7760); tenże Andrzej ma zapłacić po 1/2 grz. komornikowi Jakuszowi, pisarzowi [sędziego krak.] Michałowi, pisarzowi generalnemu ziemi krak. Mikołajowi oraz po kopie gr sędziemu i podsędkowi (SP 8, 7761-4); 1399 Marcin włodarz kl. Ś. Andrzeja w Krakowie pozywa przed sąd grodzki Grzegorza Nakandę z G., Sąda z Mikułowic i Mik. Żelaznego z Sieciechowic o zadanie mu 3 ran, w tym 1 krwawej (KK 2, 433);

1425 stren. Jan Kola z Dalejowa [ziemia przem.], Piotr z Chełmu i Zaklika ze Szczekarzowic [pow. sand.] ręczą królowi pod zakładem 1000 grz. za Żegotę z G., że nie ucieknie „de prefata turri superioris”, do której został przeniesiony z lochu wieży, gdzie był więziony (SP 2, 2035).

1431 burgrabiowie krak., m. in. Żegota z G., przysięgają wierność Władysławowi Jag. i jego rodzinie (Mp. 4, 1277);

1432 star. krak. wyznacza Żegotę z G. sędzią do rozsądzenia sprawy o naganę szlachectwa między Mik. Bibułką z Wiślicy a Janem Szczukowskim (SP 7/2, 632); tenże Żegota jednym z komisarzy rozstrzygających spór między rajcami a szewcem wojnickim (GK 4 s. 586); żupnik krak. Mikołaj z Tarnawy [ziemia sanocka] godzi się z burgrabiami krak., m. in. z Żegotą Grzegorzowskim, w sprawie wypłaty 250 grz. z salin (SP 2, 2434);

1434 Żegota z G. zobowiązuje się przechowywać wyprawy Piotruszy i Anny aż do czasu ich zamążpójścia. Wyprawy te dostały od swych br. Andrzeja i Mikołaja z Klimontowa oraz mgra sztuk wyzwolonych Oty dziedziców Żyrkowic [dziś Żerkowice, pow. krak.] ss. Anny [z Tęczyna i Oty z Gniewięcina i Klimontowa] (SP 2, 2563);

1439 Żegota z Obrazowic [i G.] podpisuje konfederację korczyńską Spytka z Melsztyna (CE 2, 255).

1472 ur. Jan Trepka z G. dzierż. w Rzeplinie (GK 19 s. 601, 603-5); 1475-91 Żegota, Rafał, Jan i Andrzej Nakandowie z G. ss. Jana Trepki z G., dzierż. w Rzeplinie, dziedzice Wilkowiecka (GK 20 s. 28, 152, 169, 189, 201, 277, 299, 301, 326; 22 s. 750-1; 23 s. 548); 1485 Jan s. Jana z G. studentem Ak. Krak. (Ind. s. 131).
FS


1 Dok. ten „ze względu na jego wielce niedołężny dyktat” wydawca uznał za fals., oparty jednak na autentyku, z którego zostały zaczerpnięte imiona osób faktycznie istniejących (por. przypisy wydawcy). Również obszerna lista świadków jest autentyczna. Treść dok. w zasadzie nie wzbudza wątpliwości. Trudno też wskazać wyraźnie cel fałszerstwa. Ewentualna przeróbka autentyku być może miała związek z prowadzonym w l. 1512-4 przez Jana i Mik. Grzegorzowskich z Krystynem Minockim sporem o drogę ze starego dworu w G. do Sieciechowic, w czasie którego Grzegorzowscy powoływali się na dotyczące jej „litteras seu munimenta” (→ p. 2). Z kolei w r. 1516 w trakcie sporu o pr. patr. kościoła w Sieciechowicach został przedłożony do oblaty dok. z datą 1347. Pewne wątpliwości budzi wymieniona w tym dok. „via, que transit versus scolam”. Wydaje się, że chodzi tu o drogę ,,versus Scalam”, czyli do m. Skały, co poniekąd wynika z treści dok. Zawisza nie był br. Sieciecha i Grzegorza ss. Sieciesława Żelaznego, jak to sformułował w regeście wydawca. W drugim zestawie osób pozwanych przez Żegocinę nie wymieniono Grzegorza s. chorążego krak. Grzegorza. Jest to błąd kopisty, który opuścił to imię. Zwrot „fratres uterinos” należy tu chyba tłumaczyć nie jako braci rodzonych, ale przyrodnich, a może nawet stryjecznych. Szczegółowe badania nad początkami tej linii rodu Toporów pozwolą być może na prawidłowe wyjaśnienie sprawy, a także rzetelną ocenę autentyczności dok. z r. 1347. Grzegorz z tytułem chorążego krak. wystąpił w r. 1331 (Mp. 1, 186). Najpewniej jego dotyczy wiadomość w DHn. lib. 9 s. 165: pod opieką Grzegorza Nekandy z rodu Toporów Władysław Łok. odesłał dla bezpieczeństwa swego s. Kazimierza z pola bitwy pod Płowcami.

2 Dok. ten ma już bogatą literaturę. S. Kętrzyński, O elementach chronologicznych dokumentów Kazimierza Wielkiego, Kr. 1913, s. 79-80, wysunął pewne wątpliwości przeciw jego autentyczności. Nie zajmuję się tu bliżej tym dok., gdyż osobną o nim rozprawę przygotowuje J. Kurtyka, który zebrał już sporo ciekawych wiadomości źródłowych o posługiwaniu się nim w sądach przez Toporów i Starych Koni w XV w.

3 W źródłach został on poświadczony już w r. 1379 jako Jaszek Nakanda, powołany na świadka przez Wiernka z Górki w par. Witów, położonej w sąsiedztwie Morska (SP 8, 576).

4 W r. 1424 jest poświadczona Elżbieta c. Mik. Płazy z Sieciechowic h. Topór i Wrochny, wówczas już ż. Tomasza z Nawojowej (BJ rps 5348 t. 2, cz. 1, s. 44), w r. 1436 została wymieniona jako wdowa po nim (tamże s. 62). Ich synem był Tomasz z Nawojowej, poświadczony w l. 1434-71. Wynika z tego i z zapiski z r. 1434, że drugim mężem Elżbiety z Sieciechowic był Żegota z G., który w tym roku regulował sprawę jej oprawy po pierwszym mężu z jej synem z tego małżeństwa, spadkobiercą po ojcu Tomaszu z Nawojowej.

5 W haśle Garlica Średnia błędnie Glisak zamiast Oksat (pisał się też jako Oksak).

6 Transakcja ta nie jest jasna, gdyż w tym roku Jakub z Iwanowic sprzedawał wieś Laski za 300 grz. i za cz. w Poniku Paszkowi z Sędziszowa (ZK 196 s. 294), a w l. 1415-6 Laski należały do Żegoty z G. (→ p. 5). Może były to cz. wsi, podobnie jak w wypadku G., względnie transakcje nie dochodziły do skutku, lub je unieważniano.


Główna