Według dostępnych statystyk na świecie choruje na jaskrę 76 milionów ludzi, z czego 7 milionów jest z powodu tej choroby niewidomych - nie ma statystyk wśród królików, ale możemy przyjąć procentowo w stosunku do ludzi. Jest to wielka armia niewidomych nieszczęśników u których nawet nikt nie domyśla się z jakiego powodu są niewidome. W tym miejscu mogę tylko apelować do weterynarzy, diagnoza tej choroby leży w Waszych rękach. Królik nie powie o swojej dolegliwości nie podzieli się ze swoim opiekunem informacją o tym, że widzi lunetkowo, opiekun zauważy dolegliwość w momencie jak króliczek będzie uderzał się o meble.
Jaskra to choroba oczu powodująca uszkodzenie nerwu wzrokowego. Jego budowę można porównać do kabla elektrycznego złożonego z wielu drucików. Jaskra niszczy kolejno jego przewody, włókna nerwowe. Początkowo powoduje to pogorszenie widzenia obwodowego, podczas gdy środek obrazu jest widoczny. Wraz z liczbą zniszczonych włókien zawęża się i on (tzw. widzenie lunetowe). W końcu dochodzi do utraty wzroku. W oku stale krąży ciecz wodnista, odżywiając i usuwając produkty przemiany materii. Opuszcza ona gałkę oczną w miejscu znajdującym się pomiędzy rogówką i nasadą tęczówki. Jest to tzw. kąt przesączania.
wytrzeszcz gałki ocznej,
I. Zapalenie powiek i spojówek.
Przypuszcza się, że zapalenie spojówek u królików może być wynikiem drażniącego wpływu pyłu z siana lub wzrostu stężenia amoniaku w pomieszczeniu, w którym mieszka królik.
Objawy kliniczne. Na początku choroby możemy zaobserwować jedynie zaczerwienienie spojówek. Gdy dojdzie do nadkażeń bakteryjnych, wówczas jako kolejny objaw notujemy śluzowo-ropny wysięk, który często gęstnieje i tworzy skorupę na powiekach. Do tej pory najczęściej brane pod uwagę bakteria była Pasteurella sp. Jednak wyniki ostatnich badań jako głównego sprawcę choroby wskazują Staphylococcus aureus. Z wymazów pobranych z worków spojówkowych u królików okazało się, że 78% przypadków zapalenień ma tło bakteryjne, z czego 42% wywołuje Staphylococcus sp., a tylko 12% Pasteurella. sp.
Leczenie. Leczenie zapalenia spojówek i powiek jest stosunkowo łatwe i polega na miejscowej terapii antybiotykowej połączonej z leczeniem przeciwzapalnym.
II. Zapalenie woreczka łzowego.
Ta jednostka chorobowa przypomina zapalenie spojówek, jednak podobieństwo to jest bardzo złudne, gdyż w tym przypadku problem jest bardziej złożony i dotyczy zachowania właściwych relacji pomiędzy przewodem nosowo - łzowym, oczodołem z korzeniami siekaczy i trzonowców. Przyczyną choroby jest przerost zębów. Powoduje to ucisk ich korzeniami na ściany przebiegające nad nimi przewodu nosowo-łzowego, czego wynikiem jest jego zwężenie i gromadzenie się w tym miejscu materiału zakaźnego.
Objawy kliniczne Obserwuje się biała przypominającą mleko, ropną wydzieliną wokół oka, skupiającą się w jego kącie przyśrodkowym. Wydzielinę widzimy po odciągnięciu dolnego worka spojówkowego. Ropa wypływa z punktu nosowo - łzowego. Wypływ wydzieliny jest najważniejszym objawem branym pod uwagę w diagnostyce różnicowej zapalenia spojówek i zapalenia woreczka łzowego. Do najczęściej spotykanych w tym przypadku bakterii zaliczamy:
Neisseria sp.
Moraxella sp.
Nordetella sp.
Streptococcus viridans.
Origella urethralis.
Jeśli obserwowane wycieki będą miały charakter chroniczny, wówczas zalegająca na policzkach królika ropa może doprowadzić do zmian skórnych.
Leczenie. Polega przede wszystkim na korekcji zgryzu u królików oraz przepłukaniu przewodów nosowo - łzowych. Jeśli przewód jest drożny, to możemy zaobserwować wypływający nosem płyn. Do oczu powinno się zaordynować antybiotyk w postaci kropli do oczu, np. gentamycynę. Jeśli po tygodniu leczenia nie uzyskaliśmy poprawy, wówczas możemy do woreczka łzowego wprowadzić enrofloksacynę. Zabieg taki wykonujemy raz na tydzień aż do uzyskania poprawy. Przez cały czas leczenia pacjent powinien otrzymywać wcześniej zalecone krople do oczu.
III. Zapalenie błony naczyniowej oka.
Do stanów zapalnych błony naczyniowej oka dochodzi najczęściej na skutek choroby ogólnej organizmu (zakażenie bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze, urazu głowy lub bezpośrednio samej gałki ocznej lub też zmian związanych z uszkodzeniem soczewki)
Objawy kliniczne To ból, fotofobia, może nastąpić wystąpić łzawienie oraz zaburzenia widzenia, które powstaje np. na tle wtórnej zaćmy. Objawom tym najczęściej towarzyszy obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. Przy zapaleniu przedniego odcinka błony naczyniowej oka widzimy nastrzykanie naczyń na twardówce oraz obrzęk tęczówki z jej waskularyzacją. Źrenica jest najczęściej zwężona, a przy chronicznym stanie zapalnym możemy zauważyć zrosty tęczówkowo - soczewkowe. W odróżnieniu od zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej oka objawia się zmętnieniem ciała szklistego oraz zapaleniem siatkówki. W momencie, spotykamy sie z chronicznym zapaleniem błony naczyniowej oka, często widzimy zmiany w soczewce. Przez wiele lat uważano, że białe zmiany w soczewce to wynik obecności popularnej u królików bakterii Pasteurella multocida.
Nie jest to jednak prawda, gdyż obserwowane zmętnienie soczewki jest wynikiem zaburzenia jej odżywiania - jest to więc po prostu zaćma pozapalna.
Leczenie Polega przede wszystkim na podaniu przeciwzapalnych kropli do oczu, najlepiej nie sterydowych, w osłonie antybiotykowej. W celu zapobiegania zrostom można przepisać atropinę w kroplach do oczu.
IV. Wytrzeszcz gałki ocznej.
Stosunkowo często w praktyce klinicznej u gryzoni mamy do czynienia z wytrzeszczem galki ocznej. Jego przyczyną najczęściej są ropnie zagałkowe lub rozrost nowotworowy. Diagnoza powinna być postawiona na podstawie badań USG. Rapnie zagałkowe najczęściej są zasiedlone przez bakterie z rodzaju Pasteurela multocida.
Leczenie. W tym przypadku postępowanie na polega na wypatroszeniu oczodołu i zabezpieczeniu antybiotykowym.
Myksomatoza. Myksomatoza powoduje ropne zapalenie powiek i spojówek. W formie guzowatej często tworzą się guzy śluzakowate na powiekach.
Anomalia powiek o nieznanych etiologiach. W niektórych stadach królików, w kilku gniazdach, mogą występować wyraźne anomalia powiek. Nie jest do końca jasne, czy te odchylenia są dziedziczne, czy też są następstwem infekcji w bardzo młodym wieku. Brzegi górnych powiek, gdzie wyrastają rzęsy, nie są proste lecz karbowane. Efekt jest analogiczny do podwinięcia powiek (entriopium) ropne zapalenie rogówki i zapalenie spojówek jako wynik drażnienia oka przez rzęsy. Anomalia są jedno lub obustronne i występują u kilku zwierząt w każdym gnieździe. Podobne schorzenia dotyczące rzęs notuje się u ras Rex. Objawy są widoczne dopiero w drugim tygodniu życia, gdy królikowi otworzą się oczy. Czasami łagodne zmiany mogą się cofnąć samoistnie.
Leczenie. Zabieg chirurgiczny, taki jaki wykonuje się u psów w przypadku entropium, może on dać poprawę a nawet kompletne wyleczenie.
Alfabetyczny wykaz chorób jakie mogą zagrażać naszemu królikowi:
Aspergiloza Bąblowica Białaczka Brodawczakowatość Bruceloza Cheyletieloza Choroba Bornaska Choroba kleszczowa
Choroba motylicza Choroba motyliczkowa Choroby nie zaraźliwe Echinostomatoza E - cuniculi Enterotoksemia Fibromatoza
Gruźlica Grzybica drobnozarodnikowa Grzybica narządowa Grzybica strzygąca Grzybica woszczynowa
Inwazja pcheł
Kamienica nerkowa Kokcydioza Kolibakterioza Komary Listerioza Myksomatoza Niedobór witamin Nużyca Oczy Ospa
Pasożyty Pastereloza Pleśniawka Pomór Pryszczyca Robaczyce nicienie
Robaczyce przywry Robaczyce tasiemce Rodencjoza
Ropnie Salmonelloza Skóra Stafylokokoza Streptokokoza Tasiemczyce Tężec
Toksoplazmoza Tularemia Wągrzyca Wirus PEDV Wścieklizna Wszawica Zakażenie adenowirusem RA - 1 Zapalenie jamy ustnej Zapalenie jelit
Zapalenie nosa