Home  |  Królik  |  Papuga  |  Kanarek  |  Owczarek  |  Redakcja  |  Klub  |  Kontakt       królik - lapin Królik - kaninchen Królik - Rabbit

  • Home
  • Królik
  • Papuga
  • Kanarek
  • Gryzonie
  • Działka
  • Owczarek
  • Co nowego
  • Galeria  I
  • Galeria  II
  • Galeria  III
  • Mapa strony
  • Forum Trunia
  • Serwis Trunia
  • Zrób stronę
  • Przyjaciele
  • Literatura
  • Webcam
  • Zapytania
  • Redakcja
  • Lekarze
  • Ustawy
  • Banery
  • Humor
  • Ebook
  • Quiz
  • Linki
  • E-mail
  • Plan działki
  • Drzewa owocowe
  • Krzewy
  • Warzywnik
  • Niebezpieczeństwo
  • Zagrożenia
  • Chrońmy ptaki
  • Projekty
  • Króliczy balkon
  •    

    Drzewa i krzewy owocowe.

    Trunio wraz ze swoją pańcią Najpiękniejsze owoce kupione w sklepie nigdy nie smakują tak, jak zerwane z własnego drzewka. Własny sad lub jego namiastka w postaci choćby jednego czy dwóch drzew jest jedną z najbardziej urokliwych części ogrodu. Zanim jednak posadzimy drzewa, zastanówmy się jakie mamy realne możliwości zużycia owoców we własnym zakresie. Zbyt duży sad może stać się utrapieniem, gdy zostaniemy zasypani nadmierną ilością owoców. Najważniejsza jest decyzja, jakie gatunki będziemy uprawiać - czy zależy nam na jabłkach albo orzechach, czy jesteśmy amatorami gruszek lub czereśni, a może do szczęścia wystarczy nam parę krzaczków malin czy też agrestu. Najprostszy podział wyróżnia owoce ziarnkowe, pestkowe, jagodowe i orzechy. Do drzew rodzących owoce ziarnkowe zaliczamy jabłoń i gruszę. Z rzadziej uprawianych do tej grupy należą pigwa i jarzębina.

    Przed posadzeniem drzew i krzewów na naszej działce trzeba sprawdzić poziom wód gruntowych. Najlepsza pora to marzec, jeżeli nie wystąpiły roztopy wiosenne, dobrze jest wykopać dół - odkrywkę, w której nie tylko pokaże się poziom zalegania wód, ale przy okazji można się będzie przyjrzeć grubości poszczególnych warstw glebowych. Drzewa i krzewy nie znoszą zalania korzeni, dlatego poziom wód gruntowych nie może być wyższy niż: dla jabłoni 1,50 m, dla grusz i czereśni 1,80-2 m, dla wiśni i orzechów włoskich 2 m, dla śliw i krzewów owocowych - 1 m. Jeżeli zachodzi potrzeba obniżyć poziom zalegania wód, przed sadzeniem, trzeba wykopać otwarte rowy melioracyjne lub zainstalować system drenów.

    Jabłoń jest niewątpliwie drzewem owocowym najpowszechniej uprawianym w całej strefie klimatu umiarkowanego. Gatunek powstał ze skrzyżowania kilkunastu dzikich jabłoni i obecnie obejmuje ponad 5000 odmian. Wśród olbrzymiej rozmaitości każdy może wybrać coś dla siebie. W sprzedaży spotyka się drzewka na podkładkach karłowatych i półkarłowatych, te drugie są silniej rosnące lecz bardziej odporne na mróz i mniej podatne na choroby.

    jabłoń Według mnie to w każdym sadzie powinna się znależć jabłoń odmiany Szampion. Odmianę Szampion wyhodował Otto Louda w Stacji Doświadczalnej Strizowice należącej do Instytutu Botaniki Eksperymentalnej w Pradze. Jest ona kolejną odmiana pochodzącą od odmiany Golden Delicious, a drugim rodzicem jest Koksa Pomarańczowa. Drzewa odmiany Szampion zarówno w szkółce jak i w sadzie rosną średnio silnie. Po wejściu w okres owocowania wzrost zostaje wyraźnie zahamowany. Korona ma kształt stożkowaty a konary pokryte są licznymi krótkopędami. Na starszych drzewach, szczególnie rosnących na podkładkach półkarłowych, konieczne jest wykonanie cięcia prześwietlającego.

    Pąki kwiatowe pojawiają się już w szkółce, dlatego nawet w roku posadzenia możliwe jest uzyskanie pierwszych owoców. Drzewa tej odmiany są stosunkowo łatwe do formowania, gdyż mają skłonność do tworzenia między przewodnikiem i konarami kątów zbliżonych do prostego. Owocuje obficie i corocznie, zarówno na krótko jak i długopędach. Kwitnie średnio wcześnie, razem z odmianami Lobo i McIntosh. W sadzie będącym w pełni owocowania konieczne jest przerzedzanie zawiązków w latach szczególnie obfitego kwitnienia i zawiązywania owoców. Szampion jest bardzo dobrym zapylaczem dla wielu odmian a sam jest zapylany przez między innymi odmiany: Delikates, Lobo, Golden Delicious, Idared.

    kwiat jabloni

    Inne odmiany jabłoni ;
    Early genewa
    Gala
    Szampion
    Fantazja
    Jonagold
    Koksa pomarańczowa
    Jester
    Nowamac
    Delikates
    Idared
    Oliwka żółta
    Lired
    Jersey mac
    Katia
    Golden delicjusz
    James grieve
    Jonika
    Lobo
    Antonówka ISK
    Delikates
    Fantazja
    Freedom ISK
    Genewa Early ISK
    Gloster ISK
    James Griewe ISK
    Jester ISK
    Jonica ISK
    Katia ISK
    Koksa Pomarańczowa ISK Lired ISK
    Melrose ISK
    Paulared ISK
    Elstar

    Strona opisująca odmiany jabłoni.

    Strona czasopisma "Hasło ogrodnicze"

    Jabłka leczą.

    Najważniejsze zalety spożywanych jabłek:
    regulują trawienie
    stabilizują florę jelitową
    ułatwiają spokojny sen
    poprawiają zdolność koncentracji
    podnoszą odporność na stresy
    rozpuszczają kwas moczowy
    obniżają poziom cholesterolu we krwi
    zapobiegają powstawaniu komórek rakowych
    wspierają rozwój substancji odpornościowych
    wzmacniają dziąsła i florę jamy ustnej
    pomagają utrzymać zgrabną sylwetkę

    Jak to jest możliwe ?

    Dzięki bardzo licznym, pożytecznym dla zdrowia człowieka substancją znajdującym się w jabłkach. Najwięcej z nich (aż 70%!) występuje w skórce i w miąższu tuż pod nią, dlatego nie zaleca się obierania jabłek ze skórki,a tylko ich dokładne mycie.

    Witaminy i składniki mineralne

    Jabłka zawierają je w małych (patrz tabela poniżej) ale w zrównoważonych ilościach.

    Związki fenolowe

    Chronią przed skrzepami krwi, chorobami krążenia oraz rakiem. Hamują rozwój wirusów i bakterii.

    Związki karotenowe

    Około 600 znanych substancji z tej grupy chroni skórę przed porażeniem promieniami ultrafioletowymi. Czyszczą one także naczynia krwionośne oraz chronią tkanki przed rakiem. Owoce poszczególnych odmian jabłoni mają różne zawartości cukrów, co jest szczególnie ważne dla diabetyków. Do tych o wysokiej zawartości cukrów zalicza się 'Fuji' i 'Rubinette (16%)' oraz 'Piękną z Boskoop' (15%). Nie powinny ich spożywać osoby zmagające się z cukrzycą. mniej cukrów (11%) zawierają jabłka odmian 'Idared' i 'Dlebarestivale'.

    Kwasy organiczne

    Duża zawartość kwasu jabłkowego w tych owocach nie dopuszcza do gromadzenia się kwasu moczowego, którego obecność w organiźmie stymuluje choroby reumatyczne i podagrę. Regularne spożywanie jabłek, soku czy octu jabłkowego skutecznie zapobiega tak zwanym chorobom dnia codziennego. Kwasy owocowe zawarte w jabłkach są "biologiczną szczoteczka do zębów". Odmiany jabłek różnią się między sobą pod względem zawartości kwasów owocowych (4-11%). Najwięcej maja jabłka 'Piękna z Boskoop' (11%), mniej (po 6%) 'Golden Delicious', 'Jonagold' i 'Idared' , następnie 'Gloster' (5%), a najmniej 'Gali' i 'Delbarestivale' (4%). Tak więc jabłek 'Piękna z Boskoop' nie powinny spożywać matki karmiące i osoby wrażliwe na nadkwasotę.

    POLSKIE JABŁKA SĄ BEZPIECZNE DLA ZDROWIA KONSUMENTA

    Przedstawiona różnorodność witamin, składników mineralnych i bioaktywnych substancji stanowi wystarczający dowód na potwierdzenie tezy, że jabłka są lekarstwem. Nierzadko pojawiają się jednak obawy, czy jabłka nie zawierają szkodliwych substancji zagrażających zdrowiu konsumenta, na przykład metali ciężkich czy środków ochrony roślin używanych przez sadowników. W naszym kraju od 30 lat prowadzi się badania nad pozostałością pestycydów w owocach, w tym i jabłkach. Na podstawie ich wyników z całą odpowiedzialnością można stwierdzić, że nasze jabłka nie zawierają szkodliwych dla zdrowia człowieka substancji lub zawierają je w ilościach poniżej dopuszczalnych norm (a polskie są bardziej rygorystyczne, niż w innych krajach Europy !). Dużo mówi się o tak zwanych jabłkach organicznych, czyli ekologicznych, a więc produkowanych bez nawozów mineralnych czy środków chemicznych. problem ten jest teraz często podkreślany w związku z chorobami u bydła i trzody chlewnej (BSE, pryszczyca, dioksyny). Tymczasem właśnie jabłka ekologiczne z plamami parcha, pokryte pleśnią czy nadgnite (zawierające m.in. patulinę) stanowią zagrożenie dla zdrowia człowieka, nie zaś te wolne od chorób, produkowane przy pomocy środków chemicznych.

    Warto spożywać więcej świeżych jabłek !!!

    Jedno polskie jabłko średniej wielkości i dobrej jakości kosztuje jesienią około 0,30 zł,a wiosną 0,50-0,60 zł. Ten wydatek, może być mniejszy niż kwota przeznaczona na różne lekarstwa.

    100 g (połowa) świeżego jabłka zawiera;
    jabłoń

    witamina B1 0,02-0,06 mg
    witamina B2 0,01-0,05 mg
    witamina B3 0,10-0,50 mg
    witamina B5 0,05-0,13 mg
    witamina B6 0,04-0,06 mg
    inosital 11 mg
    kwas foliowy do 0,008 mg
    witamina C 5-35 mg
    witamina E 0,30-0,80 mg
    witamina H do 0,0035 mg
    potas 100-180 mg
    fosfor 10-15 mg
    wapń 6-8 mg
    magnez 3-6 mg
    siarka 2-6 mg
    chlor 1-5 mg
    żelazo 0,30-0,60 mg
    bor 0,20-0,30 mg
    krzem 0,10-0,20 mg
    mangan 0,03-0,10 mg
    cynk 0,02-0,07
    miedź 0,02-0,04 mg
    fluor 0,005-0,01 mg
    jod 0,001-0,002 mg
    selen 0,001-0,002 mg
    molibden 0,0002-0,001 mg
    woda 80-88 %
    kcal/kJ 40-60/190-250
    białko 0,20-0,40 %
    tłuszcz 0,30-0,50 %
    cukier 8-16 %
    kwasy 4-12 %
    pektyny 0,1-1,5 g
    polifenole 0,1-1,1 g

    Dane liczbowe w tabeli zaczerpnięte z "Obstbau" 9/2001

    prof. dr hab. Eberhard Makosz
    Akademia Rolnicza w Lublinie

    Grusze pod względem popularności są na drugim miejscu. Ich owoce nie przechowują się długo, a u większości odmian są łatwe do uszkodzenia w transporcie. Drzewa grusz rosną na ogół silniej niż jabłonie, ale dobrze znoszą cięcie, dzięki czemu można je utrzymać w rozsądnych rozmiarach.

    Gruszka

    Grusze odmiany polskie ;
    Faworytka
    Konferencja
    Red bonkreta wiliamsa
    Generał le'clerc
    Bera hardego
    Faworytka Klapsa ISK
    Komisówka ISK
    Lukasówka ISK

    Nowe czeskie odmiany grusz ;

    Alfa (1995)
    Odmiana, letnia (sierpień)
    Owoce duże, jasnożółte, porowate.
    Słabo dojrzałe owoce są kruche, dojrzałe bardzo miękkie, aromatyczne słodkie, o lekko winnym posmaku.
    Amfora (1995)
    Owoce dojrzewają na przełomie listopada i grudnia, mają żółtą, potem słomkową barwę i są
    gładkie i błyszczące.
    Smak słodki, łagodny, miąższ kruchy.
    Beta (1995)
    Odmiana zimowa (październik)
    Skórka matowa, porowata. Owoce soczyste i słodkie.
    Bohemika (1997)
    Odmiana późnozimowa, zbierana na przełomie września i października, w chłodni może leżeć do lutego.
    Owoce średnie i duże, zielono-żółte, o bardzo miłym smaku.
    Owocuje regularnie i obficie.
    Dicolor (1997)
    Odmiana zimowa (koniec grudnia).
    W chłodni można ją przetrzymać do przełomu stycznia i lutego.
    Słomkowy owoc zabarwiony jest atrakcyjnym rumieniem który u dojrzałych owoców jest ciemnoczerwony.
    Dita (1996)
    Odmiana zimowa, owoce gotowe do spozycia na przełomie grudnia i stycznia.
    Erika (1995)
    Odmiana wczesnozimowa (listopad).
    Przechwywać można po początku stycznia.
    Owoce są bardzo duże, wydłużone lekko baryłkowate o żółtozielonym zabarwieniu.
    Laura (1995)
    Odmiana letnia (koniec sierpnia, połowa września).
    Owoce duże, podłużne o skórce szorstkiej, żółtej.
    Łagodny smak, lekko winny, słodki.
    Odmiana o dużych przyrostach

    Śliwa domowa jest mieszańcem, pochodzącym z krzyżówek między kilkoma dzikimi gatunkami. Tworzą drzewa średniej wielkości, często z wszystkimi gałęziami charakterystycznie wzniesionymi do góry. Spośród wszystkich drzew owocowych najlepiej rosną na cięższych i wilgotniejszych glebach. Duże zróżnicowanie cech wśród śliw sprawiło, że w praktyce stosuje się podział odmian na około dziesięć grup, przede wszystkim na podstawie kształtu, koloru i walorów smakowych.

    Śliwy ;
    Sanktus hubertus
    Herman
    Renkloda ulena
    Węgierka zwykła
    Węgierka dąbrowicka
    Stanley
    Anna spath

    Czereśnie są jednymi z najsmaczniejszych owoców deserowych. Dojrzewają najwcześniej bo już na początku czerwca, dlatego są chętnie sadzone mimo dużych wymagań co do gleby oraz ich głównej wady jaką jest bardzo silny wzrost drzewa. Siłę przyrostu można regulować corocznym cięciem, są też podkładki skarlające, ale drzewa na nich mają jeszcze wieksze wymagania uprawowe. Czereśnie dzieli się na dwie grupy : sercówki i chrząstki.

    Czeresnia Kordia

    Czereśnie ;
    Buttnera czerwona
    Summit
    Sam
    Burlat
    Rivan
    Hedelfińska
    Regina
    Kordia
    Vega

    Wiosna to najpiękniejszy okres w sadzie pąki i kwiaty na trzereśni.


    trzereśnia pąk    trzereśnia kwiat

    [Rozmiar: 30939 bajtów]

    Wiśnie tworzą przeważnie małe drzewka, a nawet najsilniej rosnące odmiany nie dorównują czereśniom. Mają też o wiele mniejsze wymagania uprawowe, tolerują gleby cięższe, byle nie podmokłe. Podział odmian wiśni opiera się na barwie soku, wyróżniamy odmiany o soku bezbarwnym - szklanki, oraz o soku silnie barwiącym - sokówki. Spotyka się również mieszańce wiśnie z czereśniami tzw. czerechy.

    kwiat brzoskwini

    Wiśnie ;
    North sta
    Groniasta
    Łutówka
    Keleris
    Panda
    Lucyna


    Brzoskwinie należą niewątpliwie do najsmaczniejszych owoców deserowych. Dawniej jej uprawę ograniczała jej wrażliwość na mróz, obecnie mamy sporo odmian dostatecznie odpornych. Należy jednak bardzo starannie wybierać miejsce pod ich uprawę, a najlepsze efekty uzyskuje się rozpinając gałęzie drzew na południowej ścianie. Ponieważ kwiaty i owoce tworzą się tylko na młodych pędach, brzoskwinie wymagają umiejętnego cięcia. Brzoskwinie się na brzoskwinie właściwe - o omszałej skórce, i nektarynki - o skórce gładkiej.

    Brzoskwinia Iskra Brzoskwinia Reliance

    Brzoskwinia ;
    Inka
    Relianse
    Inka
    Redhaven
    Iskra
    Velvet

    Morele są drzewami dość silnie rosnącymi, bardziej odpornymi na mróz niż brzoskwinie i tolerancynymi w stosunku do gleby. Ich uprawe ogranicza bardzo wczesne kwitnienie, a co za tym idzie częste uszkadzanie kwiatów i zawiązków przez przymrozki. Warto też wybierać odmiany najpóźniej kwitnące - rekordzistką jest polska odmiana Somo, mająca niestety dość drobne owoce.

    Krzewy owocowe.

    Do krzewów owocowych uprawianych tradycyjnie zaliczamy porzeczki, agrest, maliny i jeżyny. W ostatnich latach grupa ta wzbogaciła się o mieszańce - porzeczkoagrest, jeżynomalinę. Wszystkie krzewy jagodowe, z wyjątkiem jeżyn bezkolcowych, mają małe wymagania uprawowe i są odporne na mróz. Porzeczki w praktyce dzieli się na dwie grupy - porzeczki czarne i kolorowe. Porzeczki czarne to krzewy o charakterystycznym zapachu, nie są przez wszystkich lubiane, dlatego najczęściej są używane na przetwory.

    Winorośla odmiany deserowe:

    Najlepsze z wymienionych odmian, zwłaszcza wielkoowocowe, mogą być z powodzeniem wykorzystywane w towarowej uprawie pod osłonami. Wszystkie mogą być uprawiane przez dobrze przeszkolonych amatorów. W uprawie polowej większość z odmian deserowych wymaga jednak okrywania na zimę.

    Agat Doński - pora dojrzewania owoców wczesna, plenność wysoka. Grona duże, stożkowate, średnio zwarte, ładne. Jagody duże, kuliste, barwy granatowej, o zwartym, chrupiącym miąższu, ale bez wyraźnego smaku i aromatu. Odporność krzewów na choroby średnio wysoka. Wytrzymałość na mróz do -22° C. Odmiana może być wykorzystywana do uprawy amatorskiej w cieplejszych i suchszych rejonach kraju.

    Ajwaz - owoce dojrzewają wcześnie, plenność krzewów dobra. Grona duże, stożkowate, średnio zwarte lub luźne. Jagody duże, elipsoidalne, granatowe. Miąższ delikatny, smaczny. Odporność krzewów na choroby grzybowe podwyższona. Mrozowytrzymałość krzewów w granicach -20°C. Raczej do uprawy pod osłonami. W amatorskiej uprawie polowej krzewy powinny być okrywane na zimę.

    Alden - odmiana o późnej porze dojrzewania owoców, dlatego powinna być uprawiana pod ciepłymi ścianami i murami. Wzrost krzewów silny, plenność wysoka. Grona średniej wielkości do dużych, luźne. Jagody duże, kulisto-elipsoidalne, barwy purpurowo-granatowej, aromatyczne, smaczne. Odporność krzewów na mączniaka rzekomego średnio wysoka, a na mróz wysoka (ok. -25° C). W najcieplejszych rejonach Polski Alden może być uprawiany również w wysokich formach (altany, pergole, trejaże). Jedna z najlepszych odmian dla amatorów. Dobrze dojrzałe owoce nadają się również do przerobu na wino. Wino aromatyczne, o podwyższonej zawartości kwasów organicznych, przydatne do kupażu.

    Arkadia - wysokiej jakości odmiana deserowa o wczesnej porze dojrzewania owoców. Plenność krzewów bardzo wysoka - konieczne przerzedzanie zawiązków. Grona duże, do bardzo dużych, średnio zwarte. Jagody duże o oryginalnym jajowatym kształcie, barwy jasnożółtej, bardzo smaczne. Odporność na choroby podwyższona - w uprawie polowej odmiana wymaga dwóch podstawowych oprysków. Dobrze zdrewniałe pędy wytrzymują bez większych szkód spadki temperatur do -20° C. Aktualnie najlepsza odmiana do uprawy towarowej pod osłonami. W amatorskiej uprawie polowej krzewy należy okrywać na zimę.

    Einset Seedless - pora dojrzewania owoców wczesna, plenność średnia. Owoce średniej wielkości, kuliste, różowe, beznasienne, bardzo słodkie, o przyjemnym truskawkowym smaku. Odporność krzewów na mączniaka rzekomego średnio wysoka (potrzebna zazwyczaj podstawowa ochrona). Mrozowytrzymałość wysoka (do -27° C). Wartościowa odmiana do amatorskiej uprawy polowej. W najcieplejszych rejonach Polski krzewy mogą być uprawiane również w wysokich formach.





    Drzewa owocowe.

    Powodzenie w uprawie drzewek i krzewów owocowych zależy od trafności wyboru stanowiska pod uprawę, warunków klimatycznych i uprawowych odmian. Dostosowanie odmian do warunków klimatycznych pozwoli otrzymać zadawalające plony owoców o najwyższej jakości.

    Drzewa owocowe możemy podzielić ;
    1. ziarnkowe = jabłonie, grusze
    2. pestokowe = wiśnie, śliwki, brzoskwinie, nektaryny, morele
    3. owoce suche = orzechy

    Okres sadzenia ;

    Cały marzec do maja, następnie od pażdziernika do pierwszych przymrozków. Rośliny prowadzone w kontenerach można wysadzać przez cały okres wegetacji.

    Sadzenie ;

    Do posadzenia drzewek owocowych należy przygotować dół o średnicy 60 cm średnicy i głębokości około 40 cm. Podłoże należy oczyścić z kamieni i korzeni dużych roślin trwałych. Należy pomiętać o palikowaniu roślin, co zabezpieczy je przed wywracaniem się i uszkadzaniem młodego systemu korzeniowego. Dotyczy to roślin wysokopiennych, karłowatych i wielopędowych. Nie ma takiej potrzeby aby palikować krzewy.

    Trunio patrzy ja rosną drzewkaPo posadzeniu niektóre rośliny wymagają przycięcia. Podczas cięcia korony należy zostawić 3 - 5 najlepszych pędów. Pozostałe źle wykształcone, uszkodzone i niedorozwinięte pędy skracamy wg następujących zasad. Gałęzie drzewek pestkowych na 2/3 długości, a rośliny ziarnkowe skracamy na 1/3 ich pierwotnej długości. W trakcie cięcia należy pamiętać, że ostatnie oczko pozostawione na pędzie musi być skierowane na zewnątrz korony. Należy również uważać aby nie posadzić rośliny zbyt głęboko. Rośliny szczepione na wysokości szyjki korzeniowej powinny być posadzone tak, aby powierzchnia ziemi zakrywała miejsce uszlachetnienia. Umożliwi to roślinie wytworzenie stabilniejszego systemu korzeniowego. System korzeniowy po posadzeniu należy udeptać następnie bardzo solidnie podlać, aż do zupełnego zalania. No i od tej chwili należy już tylko czekać i patrzeć jak nasze drzewko pięknie rośnie.


    Powrót