Bakelit to markowa nazwa tworzywa sztucznego, które zostało zsyntetyzowane w 1905 roku przez belgijskiego chemika Leo Hendrika Baekelanda. Z tego niepalnego i nietopliwego materiału powstawały liczne przedmioty codziennego użytku, takie jak kierownice, radia, uchwyty do garnków i telefony.

Balansem nazywa się regulator chodu w zegarkach mechanicznych. Jego miarowe drganie osiąga stałą częstotliwość, współcześnie wynoszącą najczęściej 21 600 lub 28 800 półobrotów na godzinę. Precyzyjne ruchy tego segmentu są możliwe dzięki niewielkiej, przyczepionej do niego sprężynie, która gwarantuje regularność obrotów dzięki własnemu napięciu. Działanie balansu można porównać do pracy wahadła zegara ściennego. Oczywiście porusza się on z dużo większą szybkością, gwarantując znacznie wyższą precyzję wskazań. Balans zegarka jest połączony z tzw. wychwytem, który przekazuje mu energię ze sprężyny napędu.

Sprężyna napędowa służy do akumulowania energii w mechanizmach zegarkowych. Umieszcza się ją zazwyczaj w specjalnym bębnie, który ma funkcję stabilizującą i ułatwia proces naciągania.

Sekundnik określa się mianem centralnego, gdy jego podstawa znajduje się na tej samej osi co wskazówki minutowa i godzinowa. Alternatywę dla tego najczęściej spotykanego rozwiązania stanowi komplikacja nazywana małą sekundą. W jej przypadku sekundy są odliczane za pomocą niewielkiej osobnej wskazówki na mniejszym cyferblacie dodatkowym, który najczęściej umieszcza się powyżej szóstki. Małe sekundy są często spotykane w zegarkach ze stoperem, w których duża wskazówka sekundowa przeznaczona jest wyłącznie do pomiaru czasu.

W żargonie zegarmistrzowskim chronografami określa się zegarki z funkcją stopera. Czasomierze tego typu szczególnie przydają się do pomiaru czasu podczas zawodów sportowych.

Chronometry to niezwykle precyzyjne zegarki, których dokładność jest poświadczona przez specjalne urzędy pomiarowe. Najważniejszą specjalizującą się w tym zakresie placówką jest Szwajcarski Instytut Testów Chronometrycznych (w skrócie COSC). W Niemczech od kilku lat podobne testy można przeprowadzić w miejscowości Glashütte, gdzie znajduje się zamiejscowy ośrodek Urzędu Miar i Wag kraju związkowego Turyngia.

W zegarkach naręcznych data wskazywana jest najczęściej w osobnym okienku za pomocą cyfr odpowiadających numerowi dnia w miesiącu. Rzadziej spotykanym rozwiązaniem jest wskazanie dnia za pomocą dodatkowej wskazówki. Większość datowników pracuje w trybie 31 dni, przez co pod koniec każdego trzydziestodniowego miesiąca konieczna jest manualna korekta wskazań.

Wskaźnik faz księżyca to luksusowa komplikacja, która umożliwia sprawdzenie, czy księżyc znajduje się w nowiu, kwadrze lub pełni. Wskazanie odbywa się za pomocą graficznego wizerunku księżyca, którego „przybywa” lub „ubywa” w zależności od upływu miesiąca księżycowego. Okres między kolejnymi nowiami – nazywany również miesiącem synodycznym lub lunacją – wynosi 29 dni, 12 godzin, 44 minuty i 2,9 sekundy.

GMT jest skrótem od „Greenwich Mean Time” i odnosi się do astronomicznego czasu miejscowego w dzielnicy Londynu o nazwie Greenwich. Czas GMT w latach 70. został zastąpiony przez uniwersalny czas koordynowany UTC. Różnica między nimi polega na tym, że UTC uwzględnia nieregularność ruchu obrotowego Ziemi i jest skorelowany z czasem słonecznym. Zegarkowa funkcja GMT pozwala na kontrolowanie aktualnej godziny w innej strefie czasowej.

Genewskim szlifem paskowym nazywa się regularne oszlifowanie w formie pasków wykonywane na powierzchniach mechanizmu zegarka. Alternatywne określenia tej metody to „Côtes de Geneve” lub „Filets”.

Giloszowane cyferblaty posiadają wykonywane ręcznie lub maszynowo ornamenty, które składają się z wielu przeplatających lub nakładających się na siebie linii.

Szkiełka mineralne Hardlex są często stosowane przez firmę Seiko. Dzięki specjalnej obróbce charakteryzują się większą wytrzymałością oraz odpornością na zarysowania. Są twardsze od zwykłych szkiełek mineralnych, ale bardziej kruche w porównaniu ze szkiełkami szafirowymi.

Przedsiębiorstwo Omega stosuje nazwę Hesalit w odniesieniu do produkowanych samodzielnie szkiełek mineralnych. Szkiełka tego typu są tanie w produkcji, nie kruszą się i są odporne na zarysowania.

Kalendarz roczny to wyrafinowane udoskonalenie datownika zegarkowego. Ręczna korekta wskazań okienka daty jest w jego przypadku konieczna tylko raz w roku – w ostatnich dniach lutego.

W branży zegarkowej kalibrem nazywa się mechanizm zegarka. Kalibry są porządkowane najczęściej za pomocą oznaczeń numerycznych, jak np. kaliber ETA 2824-2.

Komplikacjami nazywa się w żargonie zegarmistrzowskim dodatkowe, nierzadko bardzo wyrafinowane technicznie funkcje zegarka. Do najczęstszych komplikacji należą stoper i datownik, rzadziej w zegarkach mechanicznych można natrafić na funkcję alarmu czy wskazanie fazy księżyca.

W większości współczesnych zegarków koronkę, czyli niewielką główkę służącą do nastawiania lub nakręcania zegarka, umieszcza się po prawej stronie koperty. W ofercie kilku producentów można jednak znaleźć pojedyncze modele, które ze względów technicznych powstają również z koronką po lewej stronie.

Kotwica to dwuramienna dźwignia, która kształtem przypomina kotwice statków morskich. Jej zadanie polega na przenoszeniu impulsu do koła balansowego oraz jednoczesnym blokowaniu koła wychwytowego. Koło balansowe odpowiada za regulowanie chodu zegarka, a koło wychwytowe służy do przekazywania energii z naciągu.

Koło wychwytowe stanowi część napędu, która przenosi energię do koła balansowego za pomocą kotwicy. Znajduje się między mechanizmem kół napędowych a regulatorem chodu. Koła wychwytowe można rozpoznać po asymetrycznych „zębach”.

Lunetą lub bezelem nazywa się w branży zegarmistrzowskiej dodatkowy pierścień zewnętrzny, który otacza szkiełko zegarka. W zegarkach nurkowych stosuje się niemal wyłącznie jednostronnie obrotowe lunety ze skalą minutową służącą do odmierzania czasu zanurzenia. W chronografach na lunecie często znajduje się skala tachometryczna, która na podstawie zmierzonego czasu pomaga obliczyć średnią prędkość obserwowanego obiektu. Lunety zegarkowe często powstają z tytanu lub ceramiki.

Obrotowe lunety, czyli ruchome pierścienie wokół cyferblatu i szkiełka, są często stosowane w czasomierzach nurkowych i lotniczych. W modelach nurkowych lunety – nazywane również bezelami – obracają się tylko w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek, co zapobiega wydłużeniu pobytu pod wodą w przypadku nieumyślnego przestawienia pierścienia. Pomiar czasu nurkowania można kontrolować zestawiając początek skali na lunecie ze wskazówką minutową. W zegarkach lotniczych lunety obracają się zazwyczaj w obie strony.

Małą sekundą nazywa się sekundnik, który nie jest umieszczony centralnie wraz z innymi wskazówkami, lecz znajduje się na mniejszym cyferblacie dodatkowym. Komplikację tę często stosuje się w zegarkach kieszonkowych, chronografach lub modelach z naciągiem ręcznym. Tarczę małej sekundy umieszcza się zazwyczaj na pozycji powyżej szóstki.

Montowane w zegarkach naręcznych mechanizmy bijące odpowiadają za wytwarzanie akustycznego sygnału, który informuje użytkownika o aktualnej godzinie. Składają się najczęściej z jednego lub dwóch młoteczków oraz stalowego drutu biegnącego wokół koperty.

Naciąg służy do napinania sprężyny napędowej zegarka. Dawne zegarki kieszonkowe były naciągane za pomocą specjalnego klucza. Naciąg kluczykowy został z czasem zastąpiony przez koronkę, czyli obrotową główkę znajdującą się najczęściej po prawej stronie zegarka. W zegarkach z naciągiem automatycznym za funkcję przekazywania energii do sprężyny odpowiada koło zamachowe nazywane wahnikiem.

Zegarki z naciągiem automatycznym nie wymagają codziennego nakręcania za pomocą koronki. Źródło ich napędu stanowi tzw. wahnik, czyli obrotowe koło zamachowe, które obraca się pod deklem zegarka, gdy jego użytkownik porusza ręką. W zależności od modelu obroty wahnika są możliwe w jedną lub w obie strony. Zerwaniu lub przeciągnięciu sprężyny w mechanizmach z naciągiem automatycznym zapobiega specjalne sprzęgło poślizgowe.

Zegarki z naciągiem manualnym wymagają od użytkownika regularnego nakręcania przy pomocy koronki. Energia pochodząca z tego procesu jest kumulowana za pomocą sprężyny, która przekazuje ją dalej do mechanizmu kołowego.

W świecie zegarków luksusowych numery referencyjne służą dokładnej identyfikacji poszczególnych modeli. Są bardzo pomocne podczas przeszukiwania rynku kolekcjonerskiego w celu znalezienia konkretnego wydania lub kolekcji.

Do najbardziej popularnych metod szlifowania powierzchni mechanizmów (fr. „finissage”) zaliczają się genewski szlif paskowy, szlif perłowy oraz szlif słoneczny. Inne częste sposoby dekoracyjnego uszlachetniania werku to barwienie stali na niebiesko oraz ukosowanie krawędzi metodą „Anglage”.

Pieczęć Genewska stanowi tradycyjny znak jakości przyznawany kalibrom zegarkowym. Dawniej była wybijana na powierzchni werku, a dziś nanosi się ją za pomocą nowoczesnej metody, która nieznacznie zmienia zewnętrzną strukturę opieczętowanych części. Kaliber kwalifikuje się do otrzymania Pieczęci Genewskiej tylko wtedy, gdy jego produkcja, montaż oraz regulacja odbywają się w całości na obszarze kantonu Genewy. Wyróżniony Pieczęcią mechanizm musi ponadto spełniać 12 dalszych kryteriów, które dotyczą budowy, parametrów i jakości dekoracyjnego wykończenia. Decyzja o przyznaniu Pieczęci Genewskiej jest podejmowana przez członków specjalnej komisji kontrolnej. Do grona najbardziej znanych firm produkujących werki odznaczone Pieczęcią Genewską należą Cartier, Vacheron Constantin, Roger Dubuis oraz Chopard.

Ukośny pierścień wewnętrzny – określany również fachowym mianem „réhaut” – znajduje się pod szkiełkiem i otacza cyferblat zegarka. Jego powierzchnię często pokrywa się dodatkowymi skalami lub grawerowaniami.

Podwójnie składana sprzączka otwiera się w obie strony, co zwiększa objętość bransolety oraz umożliwia wygodniejsze zakładanie i zdejmowanie zegarka.

Eliminowanie odblasku szkiełek zegarkowych wpływa na lepszą czytelność cyferblatu. W celu zmniejszenia ilości odbijanego na powierzchni szkiełka światła producenci stosują specjalne, niezwykle cienkie powłoki antyrefleksowe, które są nakładane w warunkach zbliżonych do próżni.

Proces precyzyjnej regulacji zegarka polega na niezwykle dokładnym optymalizowaniu pracy jego mechanizmu. W modelach noszących miano chronometrów dokładność chodu jest sprawdzana w trzech różnych temperaturach oraz pięciu położeniach przestrzennych. Kryteria precyzji są określane przez wyspecjalizowane w tym zakresie instytucje pomiarowe.

W wielu luksusowych zegarkach dna kopert – nazywane deklami – powstają ze szkła szafirowego lub mineralnego. Przezroczyste dekle umożliwiają obserwację działania mechanizmu.

Funkcja rattrapante – nazywana również „split-seconds” – stanowi udoskonalenie chronografu i umożliwia pomiar międzyczasów. Dysponujący tą funkcją zegarek posiada dwie wskazówki sekundowe, które są wprawiane w ruch jednocześnie za pomocą przycisku startowego. Dwa kolejne naciśnięcia przycisku stopu zatrzymują odpowiednio pierwszą i drugą wskazówkę, umożliwiając sprawdzenie różnicy między pomiarami.

Repetycją nazywa się komplikację, która służy do akustycznego sygnalizowania godziny. Wybijanie sygnału w zegarkach mechanicznych odbywa się za pomocą specjalnego mechanizmu bijącego, który pobiera energię z dodatkowej dźwigni lub przycisku na skraju koperty. Istnieją trzy główne rodzaje repetycji: godzinowa, kwadransowa oraz minutowa. Poza tym istnieją mechanizmy wybijające okresy co osiem lub co pięć minut. Funkcja repetycji uchodzi za bardzo szlachetną ze względu swoją skomplikowaną budowę.

Funkcja repetycji minutowej umożliwia wybijanie aktualnego czasu po naciśnięciu przycisku na kopercie. Repetycja minutowa jest jedną z najrzadszych komplikacji w zegarkach naręcznych. Za wybijanie sygnału akustycznego odpowiada niewielki układ składający się najczęściej z dwóch młoteczków i stalowego drutu biegnącego wokół mechanizmu.

Rezerwą chodu nazywa się podawany w godzinach okres czasu od pełnego naciągnięcia sprężyny do całkowitego zatrzymania wskazówek. Pojęcie to dotyczy czasomierzy mechanicznych, które są naciągane albo manualnie za pomocą koronki, albo automatycznie przy pomocy ruchów ręki użytkownika.

Manufaktura Rolex stosuje nazwę „Rolesor” w odniesieniu do zegarków, które posiadają elementy zarówno ze złota, jak i ze stali szlachetnej. Inne popularne wśród producentów określenie dla tego typu czasomierzy to „Bicolor”.

Za pomocą znajdującej się na lunecie zegarka skali tachometrycznej można ustalić średnią prędkość obiektu wyrażoną w dowolnych jednostkach na godzinę (np. kilometrach lub milach). Przykładowo, po przejechaniu jednego kilometra w 28 sekund ze skali tachometrycznej można odczytać średnią prędkość, która wynosi w tym przypadku 130 km/h. Najbardziej znane zegarki ze skalą tachometryczną to Omega Speedmaster i Rolex Daytona.

Skala telemetryczna służy do określania odległości względem wybranego obiektu przez zestawienie pomiaru odcinka czasu z prędkością dźwięku. Telemetr, po polsku nazywany również dalmierzem, przydaje się do sprawdzenia, jak daleko znajduje się front burzowy. W celu ustalenia odległości wystarczy uruchomić stoper w momencie błysku oraz zatrzymać go wraz z dźwiękiem grzmotu.

Zapięcia zatrzaskowe ze składanymi ramionami są częstą alternatywą dla klasycznych sprzączek ze szpilką. W ich przypadku obie części paska nie otwierają się, ale są na stałe połączone z końcówkami zatrzasku.

Spirala breguetowska to sprężyna balansowa z dwukrotnie zakrzywioną końcówką. Została wynaleziona w 1795 roku przez szwajcarskiego zegarmistrza Abrahama-Louisa Bregueta. Jej główną zaletą jest równomierny rozkład napięć na całej długości sprężyny, co przyczynia się do większej precyzji działania mechanizmu.

Sprężyna balansu jest kluczowym elementem segmentu regulującego chód zegarka. Jej miarowe zwijanie się i rozciąganie kilka razy na sekundę jest bardzo istotnym czynnikiem w procesie utrzymania równego chodu zegarka. Sprężyny balansu są niezwykle cienkie i powstają z niemagnetycznego krzemu lub specjalnego stopu o nazwie Nivarox. Ich waga nie przekracza dwóch tysięcznych grama.

Sprężyna naciągowa, zwana również sprężyną napędu, stanowi źródło energii w zegarkach mechanicznych. Znajduje się w specjalnym bębnie i jest nakręcana ręcznie przy pomocy koronki lub automatycznie dzięki ruchom wahnika znajdującego się pod deklem koperty. Za stałe napięcie sprężyny oraz miarowe przekazywanie siły do kół zębatych mechanizmu odpowiada segment nazywany wychwytem.

Sprzączka jest najczęściej stosowanym zapięciem w paskach zegarkowych. Połączenie obu końców paska odbywa się za pomocą szpilki i prostokątnego uchwytu. Długość zapiętego paska jest uzależniona od ilości otworów w jego dłuższej części.

Szlachetne gatunki stali odznaczają się wysokim stopniem czystości, trwałością oraz dobrymi właściwościami mechanicznymi. Istotną zaletą stali używanej w produkcji zegarków jest również jej nierdzewność.

Funkcja stop-sekundy umożliwia zatrzymanie sekundnika po wyciągnięciu koronki. Tym sposobem wskazania zegarka można regulować zdokładnością do jednej sekundy. Po wciśnięciu koronki sekundnik jest ponownie wprawiany w ruch.

Superluminova to nazwa zielonego pigmentu fluorescencyjnego, którym pokrywa się indeksy i wskazówki zegarków. Substancja ta kumuluje energię światła, emitując ją następnie w postaci promieniowania widzialnego. Świecenie ustępuje po kilku godzinach. Superluminova jest najczęściej stosowaną w przemyśle zegarkowym farbą fluorescencyjną. Jej zdolność promieniowania nie ustępuje przez wiele lat za sprawą stabilnego składu chemicznego. W przeciwieństwie do trytu, z którego korzystano jeszcze w latach 50. ubiegłego wieku, pigment ten odznacza się zerową radioaktywnością.

Indeksy godzinowe zegarków często pokrywa się świecącą w ciemności masą, która składa się z substancji fluorescencyjnych. Dawniej w celu rozjaśnienia cyferblatu korzystano z radioaktywnego trytu. Dziś najczęściej używanym materiałem jest jarząca się na zielono Superluminova. Jej świecenie uzależnione jest od absorpcji energii światła, która później emitowana jest przez kilka godzin w postaci promieniowania widzialnego.

Wskazówki zegarków często pokrywa się substancjami świecącymi w celu zwiększenia ich widoczności w nocy lub w ciemnych pomieszczeniach. W przeszłości najczęściej stosowanym materiałem fluorescencyjnym był radioaktywny tryt. Efekt świecenia był w jego przypadku wynikiem reakcji z cynkiem zawartym we wskazówkach. Dziś najpopularniejszy pigment stanowi substancja o nazwie Superluminova. Jest ona nieorganiczna, jarzy się na zielono, nie wykazuje radioaktywności, a jej świecenie to efekt absorpcji energii światła, która następnie emitowana jest przez kilka godzin w postaci promieniowania widzialnego.

Zegarkowe systemy absorpcji wstrząsów chronią najbardziej czułe elementy mechanizmu – jak np. łożyska balansu – przed uszkodzeniami mechanicznymi. Wstrząsy są absorbowane przez niewielkie metalowe sprężyny. Zegarek naręczny uznaje się za odporny na wstrząsy, jeżeli nie zaszkodzi mu upadek na drewnianą powierzchnię z wysokości jednego metra. Najbardziej rozpowszechniony system absorpcji wstrząsów nosi nazwę Incabloc. Niektórzy producenci korzystają z samodzielnie opracowanych rozwiązań.

Szkiełka mineralne stanowią standardowy element wyposażenia zegarków ze średniego i niższego segmentu cenowego. Odznaczają się sporą twardością, są jednak mniej odporne na zarysowania w porównaniu ze szkiełkami szafirowymi.

Szkiełka akrylowe powstają z przezroczystego tworzywa sztucznego na bazie polimetakrylanu akrylu, który wyróżnia się dużą łatwością obróbki w stosunkowo niskich temperaturach. Szkiełka akrylowe są odporne na działanie ultrafioletu oraz nie korodują. Cechuje je również wysoka wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. Powstające na ich powierzchni rysy można łatwo usunąć podczas polerowania.

Szkiełka szafirowe powstają z syntetycznie produkowanych kryształów szafiru. Są znacznie twardsze i odporniejsze na zarysowania w porównaniu ze szkiełkami mineralnymi i akrylowymi.

Wygodne przestawienie datownika za pomocą funkcji szybkiej zmiany daty jest możliwe po częściowym wysunięciu główki koronki. Werki bez tego udogodnienia wymagają żmudnego obracania wskazówek – aby zmienić wskazanie w okienku daty, wskazówka godzinowa musi dwukrotnie minąć pozycję godziny dwunastej.

Tourbillon to fachowa nazwa miniaturowej klatki obrotowej, w której umieszczone są dwa najważniejsze elementy zegarka mechanicznego: wychwyt oraz regulator chodu. Umieszczenie tych segmentów w ruchomym stelażu stanowi rzadkie i niezwykle wyrafinowane udoskonalenie werku. Jego główną zaletą jest znaczna redukcja błędów pomiaru, które mogą być wywołane wpływem sił grawitacyjnych Ziemi. Tourbillon został wynaleziony w 1795 roku przez szwajcarskiego zegarmistrza Abrahama Louisa Bregueta. Dziś jest stosowany niemal wyłącznie w bardzo drogich zegarkach luksusowych.

Ukosowanie „Anglage” stanowi metodę wykończenia krawędzi w werku zegarkowym. Polega na polerowaniu brzegów powierzchni w taki sposób, aby były one ścięte ukośnie pod kątem 45 stopni. Szerokość polerowanego komponentu pozostaje przy tym bez zmian.

Wahnikiem nazywa się w branży zegarkowej metalowe koło obrotowe, które znajduje się tuż pod deklem koperty i służy do samoczynnego nakręcania mechanizmu. Jego obroty, wywoływane przez ruchy ręki użytkownika zegarka, generują energię przekazywaną do sprężyny naciągu.

Wentyl helowy to element wyposażenia profesjonalnych zegarków nurkowych, który chroni je przed uszkodzeniami wywołanymi przez nadciśnienie wewnątrz koperty. Użycie takiego zaworu może być konieczne w trakcie nurkowań saturowanych, podczas których nurkowie przez wiele dni znajdują się w komorach dekompresyjnych i oddychają mieszanką gazową z dodatkiem helu. Atomy tego pierwiastka mogą przedostawać się do koperty zegarka i wywołać nadciśnienie w jego wnętrzu podczas wynurzania. Otwarcie wentylu helowego powoduje uwolnienie nadmiaru atomów i zmniejsza ryzyku rozsadzenia koperty po wyjściu na powierzchnię.

Wiecznym kalendarzem nazywa się udoskonalenie wskaźnika daty, dzięki któremu aż do roku 2100 datownik nie będzie wymagał ręcznej korekty w miesiącach krótszych niż 31 dni. Wieczny kalendarz uwzględnia zatem nie tylko miesiące trzydziestodniowe, ale także lata przestępne, wskazując co 4 lata datę 29 lutego.

Wodoodporność zegarków zazwyczaj podaje się na dwa sposoby: w barach (jednostka ciśnienia) lub za pomocą maksymalnej głębokości wyrażanej w metrach. Co istotne, ta druga metoda bywa zwodnicza, ponieważ ciśnienie wody w naturalnych warunkach jest wartością bardzo relatywną. Dlatego też zegarki wodoszczelne rzekomo do 30 metrów są realnie odporne jedynie na przypadkowe zachlapania. Do pływania, żeglowania lub nurkowania najlepiej zaopatrzyć się w czasomierz zdolny oprzeć się ciśnieniu 20 barów. Warto ponadto wiedzieć, że wodoodporność zależy także od temperatury wody. Starsze zegarki powinno się poddawać regularnej kontroli, jeśli chodzi o odporność na wodę. Najczęstszą oznaką braku szczelności jest osadzanie się skroplonej pary wodnej po wewnętrznej stronie szybki.

Wskaźnik rezerwy chodu informuje użytkownika o ilości czasu, jaka pozostała do momentu całkowitego zatrzymania wskazówek zegarka. Jego wskazania stanowią zatem informację, czy wymagane jest nakręcenie mechanizmu. Proces naciągania sprężyny napędu odbywa się najczęściej za pomocą koronki.

Wychwyt odpowiada za kontrolowany przebieg pracy analogowego mechanizmu zegarkowego, w którym siła ze sprężyny musi być bardzo precyzyjnie przekazana do wskazówek. Segment wychwytowy służy zatem do regulowania miarowego chodu zegarka. We współczesnych zegarkach naręcznych najczęściej używa się szwajcarskiego wychwytu kotwicowego. Składa się on z kotwicy i koła wychwytowego, które jest połączone z kołem sekundowym. Stale oscylujący balans wprawia w ruch kotwicę, czyli dwuramienną dźwignię kontrolującą obrót koła wychwytowego poprzez jego rytmiczne blokowanie i zwalnianie. Praca balansu drgającego ze standardową częstotliwością 28 800 półobrotów na godzinę (4 Hz) przekłada się dzięki wychwytowi na osiem małych „kroków” sekundnika.

Wychwyt współosiowy Co-Axial został skonstruowany pod koniec lat 70. przez brytyjskiego zegarmistrza George'a Danielsa. Stanowi alternatywę dla tzw. kotwicowego wychwytu szwajcarskiego, a swoją nazwę zawdzięcza wykorzystaniu podwójnego współosiowego koła wychwytowego. Najważniejszą zaletę rozwiązania Co-Axial stanowi znaczna redukcja tarcia ślizgowego, dzięki czemu wychwyt nie wymaga oliwienia. Seryjne segmenty współosiowe są stosowane od końca lat 90. m.in. w zegarkach Omega. Szwajcarski producent oferuje je obecnie w większości nowych modeli mechanicznych.

Wychwyt ten, czasami nazywany hakowym, został prawdopodobnie wynaleziony przez braci Lepaute (Jean-André Lepaute i Jean-Baptiste Lepaute) w 1767 roku. Swoją nazwę wychwyt typu virgule zawdzięcza elemenowi koła balansowego, na który przekazywany jest impuls. Znaczącą jego przewagą w stosunku do wychwytu cylindrowego, z którego się wywodzi, było zmniejszenie tarcia i strat energii w układzie regulatora. wychwyt virgule. Mechanizm z wychwytem typu virgule i tzw. „skaczącą sekundą” Należy jednak dodać, że rozwiązanie tego typu posiadało podobieństwa do patentu z roku 1695 należącego do Edwarda Bootha i Williama Houghtona, w którym udział miał podobno według źródeł sam Thomas Tompion. Patent odnosił się do koła z zębami „wykonanymi jak haki”, które umożliwiają „przesuwanie balansu”, a palety były „okrągłe, wklęsłe i wypukłe”. Podwójny virgule, wymyślony przez Beaumarchais’a, był jeszcze rzadszą konstrukcją.

Rodzaj wychwytu spoczynkowego do mechanizmów balansowych, który w roku 1724 wynalazł francuski zegarmistrz Jean Baptiste Dutertre, a nieco później udoskonalił Pierre’a Le Roy – również Francuz – twórca m.in. kompensacji temperaturowej w balansie. Nazwa pochodzi od dwóch kół wychwytowych, później połączonych w jedno. Koło wykonane było zazwyczaj z mosiądzu lub stali i posiadało 12-15 długich zębów spoczynkowych i taką samą liczbę krótkich zębów impulsowych. Na osi balansu znajduje się tulejka z wycięciem, w które wchodzą zęby spoczynkowe – nad nią znajduje się przerzutnik współpracujący z zębami impulsowymi. Balans otrzymuje impuls od przerzutnika tylko podczas wahnięcia w jedną stronę. W drugą stronę wychyla się na skutek sprężystości włosa. Wadą tego rodzaju wychwytu jest duża wrażliwość na wstrząsy. Dodatkowo podczas nastawiania wskazówek lub zbyt silnego naciągania sprężyny napędowej wzrasta znacznie amplituda balansu. Może to skutkować dodatkowymi impulsami przekazywanymi na balans i tym samym przyśpieszeniem chodu zegarka.

Rodzaj wychwytu spoczynkowego wynaleziony w 1695 roku przez Thomasa Tompiona, uważanego za ojca angielskiego zegarmistrzostwa. W roku 1720 został ulepszony przez innego anglika George’a Grahama. Podstawowym jego elementem jest cylinder z osadzonym na nim włosem balansowym. Z obu stron cylindra wtłoczone są do niego tampony zakończone czopami, a z boku znajduje się wcięcie. Pozostała część tego wcięcia spełnia funkcję podobną do palet i współpracuje z kołem wychwytowym (jego zębami). Pod nim znajduje się kolejne wcięcie będące tzw. pasażem – to właśnie tutaj przemieszcza się podstawa zębów koła wychwytowego. Zęby koła nie leżą w jego płaszczyźnie, lecz są do niej prostopadłe i umiejscowione na słupkach. Impuls jest przekazywany przez powierzchnie znajdujące się na zębach koła. W swoim czasie wychwyt cylindryczny był o tyle przełomowy, że pozwalał na konstruowanie mechanizmów cieńszych niż dotychczas. Początkowe problemy ze zbyt szybkim zużyciem jego elementów (koła i cylindra) wyeliminowali francuscy zegarmistrzowie poprzez zastowanie hartowanej stali. Największą popularność zyskał głównie w konstrukcji zegarków kieszonkowych, ale montowano go również w zegarkach naręcznych. Został wyparty przez nowsze typy wychwytów, głównie dlatego, że zbyt duże (i zmienne) tarcie koła wychwytowego po cylindrze nie było zbyt korzystne dla regularnego chodu.

W zegarkach o zwiększonej wodoszczelności koronki są bardzo często dodatkowo wkręcane w kopertę. Pierwszym zegarkiem z zakręcaną koronką był model Rolex Oyster z 1926 roku.

Niektóre modele o wysokiej wodoodporności posiadają nie tylko zakręcaną koronkę, ale również zakręcane przyciski. Rozwiązanie tego typu można najczęściej spotkać w modelach łączących cechy chronografu z właściwościami zegarków nurkowych.

Zegarki antymagnetyczne cechuje zwiększona odporność na oddziaływanie pól magnetycznych. Właściwości takich czasomierzy są regulowane przez normy DIN 8309 oraz ISO 764. Według pierwszej z wymienionych norm zegarek z mechanizmem o średnicy większej niż 20 mm może uzyskać miano antymagnetycznego, jeżeli pod wpływem pola o sile 4800 A/m nie zatrzyma się, a dzienny błąd jego wskazań nie przekroczy 30 sekund.

W zegarkach kwarcowych za precyzję działania odpowiadają kryształki kwarcu. Są one wprawiane w regularne drgania za pomocą energii z ogniw słonecznych lub z baterii. Częstotliwość oscylacji kryształków to aż 32 768 Hz. Ich stały ruch wytwarza impulsy elektryczne, które następnie są dzielone w celu otrzymania w jednego sygnału na sekundę. Sygnał ten jest przesyłany dalej do silnika krokowego, który porusza wskazówki. Zegarki kwarcowe z Azji Wschodniej zalały rynek w latach 70. ubiegłego wieku, wprowadzając tradycyjny europejski przemysł zegarkowy w tzw. kryzys kwarcowy, który miał później ogromny wpływ na znaczne przeobrażenia branży.

Zegarki nurkowe powstają z myślą o osobach nurkujących rekreacyjnie lub zawodowo. Wymagania techniczne dla tego typu czasomierzy są regulowane przez normy ISO 6425 i DIN 8306. Minimalna wodoodporność zegarków nurkowych wynosi 10 barów, co odpowiada głębokości 100 metrów. Obecnie najczęściej spotykana wodoszczelność to 20 barów (200 m). Obowiązkowymi elementami zegarka nurkowego są fluorescencyjne wskazówki i indeksy oraz luneta ze skalą minutową. Co istotne, lunety w modelach tego typu obracają się wyłącznie w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek. Ma to na celu uniknięcie ryzyka przypadkowego przestawienia lunety, co mogłoby spowodować wydłużenie czasu nurkowania. Profesjonalne modele nurkowe są wodoodporne do głębokości 1000 metrów i często dysponują wentylem helowym.

Zegarki o szkieletowej budowie posiadają otwory w cyferblacie oraz są pozbawione zbędnych osłon, co umożliwia swobodną obserwację działania mechanizmu. Skonstruowane w ten sposób czasomierze bywają niezwykle filigranowe i często dysponują bardzo wyrafinowanymi mechanizmami.