Home  |  Królik  |  Papuga  |  Kanarek  |  Owczarek  |  Redakcja  |  Klub  |  Kontakt       królik - lapin Królik - kaninchen Królik - Rabbit

  • Home
  • Królik
  • Papuga
  • Kanarek
  • Gryzonie
  • Działka
  • Co nowego
  • Galeria  I
  • Galeria  II
  • Galeria  III
  • Mapa strony
  • Forum Trunia
  • Serwis Trunia
  • Zrób stronę
  • Przyjaciele
  • Literatura
  • Webcam
  • Zapytania
  • Redakcja
  • Lekarze
  • Ustawy
  • Banery
  • Leki
  • Ebook
  • Quiz
  • Linki
  • E-mail
  • Porady Trunia
  • Porady Trunia II
  • Porady Trunia III
  • Opis ras
  • Historia ras
  • Zdjęcia ras
  • Wiwisekcja
  • Sterylizacja
  • Kastracja
  • Angora
  • Rozum
  • Rozród
  • Witaminy
  • Rośliny
  • Zioła
  • Zielnik
  • Historia ziół
  • Imiona
  • Gify królik
  • Gify poczta
  • Znaczki
  • Humor
  • Artykuły
  • Homeopatia
  • Komunikaty
  • Apel Animalsów
  • dr Wojtyś
  • dr Lewandowska
  • dr Baczyński
  • dr Mozga
  • Wyszukiwarka
  • Drukowanie
  • Filmik nr. 1
  •    

    Forum o zwierzętach odpowiada lekarz weterynarii

                    

    >>>> WEJDŹ <<<<


    Poradnik hodowcy.               Dobra strona - Gryzonie domowe - polecam

    CHOROBY I NIE TYLKO MAŁYCH GRYZONI DOMOWYCH

  • "Choroby małych gryzoni domowych"  V.C.G. Richardson
  • "Szynszyle"  Agnieszka Zas
  • "Weterynaria w praktyce"  rocznik 2004, 2005
  • "Medycyna weterynaryjna"  rocznik 2004, 2005

    www.swinkimorskie.eu/zywienie.php
    www.myszy.info
    www.e-chomik.eu
    www.forum.szczury.biz
    www.swinki.foxnet.pl

    Na podanych forach i stronach internetowych można zaadoptować zwierzaka za darmo.

    Wstęp   Szynszyle   Wiewiórki ziemne   Koszatniczki   Myszoskoczki

    Suwaki   Chomiki   Myszy   Szczury   Świnka morska

    Stworzenie serwisu o zwierzętach zwłaszcza tak rozbudowanego jak ten przez jedną osobę jest wręcz niemożliwy bez pomocy innych opiekunów, bez korzystania z literatury fachowej, poradników. W dziale gryzonie który stworzyłem dla rozróżnienia na zajęczaki i gryzonie ponieważ często królik był określany jako gryzoń chciałem dość pobieżnie opisać posiadane najczęściej w domach gryzonie. Miło mi jeszcze raz w tym miejscu podziękować Dorocie z sewisu www.swinkimorskie.eu za konstruktywny kontakt i umieszczenie własnych informacji o świnkach morskich. Właśnie takich uwag opartych na zdrowych zasadach oczekiwałem od innych opiekunów, jednak młodość nie znaczy zawsze rozsądek. O wiele mniej sympatyczny atak został na moją osobę przeprowadzony przez uczestniczki jednego z forum o szczurach, mailowo w sposób nie mający nic wspólnego z z językiem miłośników zwierząt zasypano mi skrzynkę elektroniczną uwagami o niewłaściwym opisie. (nie wspomnę o epitetach jakich użyto) Każdy sygnał o nieprawidłowościach jest przezemnie brany pod uwagę, staram się aby na stronie informacje były rzetelne, stąd mam do tych osób również i wdzięczność za zwróconą uwagę, opis poprawiłem po konsultacjach z weterynarzem. Znalazłem to forum oraz temat jaki założono o mojej stronie w którym rozpoczęto batalię przeciwko mojej osobie. W sposób precyzyjny wyjaśniłem na tym forum swoje postępowanie jednak poziom agresji, argumentacja o starych książkach o tym iż wszystkie one są nic nie znaczącymi bo ONE tu piszące osoby wiedzą wszystko o wiele lepiej. Zwóciłem uwagę iż większość wypowiedzi do osób zadających pytania również zawiera wiele agresji. Zmusiło mnie to do zakończenia tak prowadzonej dyskusji, jak widzę temat z forum został usunięty? Rolą osób moderujących fora jest blokowanie takich zachowań. Może i usunięcie tematu było takim rozwiązaniem. Tego forum nie wymienię jako polecane. Posiadam forum o zwierzętach gdzie piszą odpowiedzi weterynarze, zoopsycholog. Nasi moderatorzy oraz sam osobiście czytam dokładnie posty i nie ma takiej możliwości aby uczestnicy atakowali nowo rejestrowanych użytkowników.

    Linki do poszczególnych gatunków u góry ...














    Wstęp

    Jak powszechnie wiadomo oprócz opisanych na tej stronie domowych zwierzaków spotykamy jeszcze inne, takie jak małe domowe gryzonie i o każdym z nich chciałbym coś napisać. Małe gryzonie są popularnymi zwierzętami towarzyszącymi. Aby dobrze poznać naszych podopiecznych należy coś wiedzieć na temat prawidłowej opieki oraz chorób jakie im zagrażają. Ocenia się, że na świecie znajduje się ponad 1500 gatunków ssaków z rzędu Rodentia, czyli gryzoni. Gryzonie występują we wszystkich środowiskach na naszej planecie, oprócz terenów pokrytych wiecznym lodem. Znajdziemy je na pustyniach, w lasach, na polach i bagnach, a także w siedzibach ludzkich. Są bardzo żarłoczne i jako konkurenci pokarmowi rodzaju ludzkiego (a gryzonie mogą zjadać wszelkie pokarmy pochodzenia organicznego, chociaż najbardziej lubią pokarm roślinny) bywają bardzo intensywnie przez ludzi zwalczane. Najmniejszym gryzoniem jest malutka badylarka, ważąca ledwie 6 gramów, natomiast największa, południowoamerykańska kapibara może ważyć do 45 kilogramów. Chciałbym dostarczyć garść zebranych przez siebie informacji na temat traktowania gryzoni, przekazać na tej stronie zasady prawidłowej nad nimi opieki. Czy osiągnąłem postawiony sobie cel - ocenę zostawiam Tobie.


























    Szynszyle


    Wyróżnia się dwa gatunki szynszyli, Chinchilla lanigera (z długim ogonem) oraz Chinchilla brevicaudata (z krótkim ogonem). Obecnie najczęściej trzyma się w domach Chinchilla lanigera. Naturalnym miejscem występowania szynszyli są Andy w Ameryce Południowej, gdzie zaadoptowały się do życia w górach pokrytych śniegiem oraz w wysoko położonych dolinach Boliwii, Chile i Argentyny. W roku 1923 złapano do niewoli 11 szynszyli, od których pochodzi większość tych zwierząt hodowanych obecnie w niewoli. Jako zwierzę towarzyszące, szynszyle zostały wprowadzone w latach sześćdziesiątych XX wieku. Są gryzoniami roślinożernymi, aktywnymi od wczesnego wieczora do nocy.


    Środowisko

    Szynszyle trzymane w niewoli najlepiej czują się w temp. poniżej 25 stopni, idealna wręcz jest 10-15 stopni. W temperaturze powyżej 25 stopni zaczynają się denerwować, oraz stają się wrażliwe na udar cieplny, zwłaszcza przy towarzyszącej wysokiej wilgotności powietrza. Konieczne może być wtedy zastosowanie odwilżacza powietrza, utrzymującego wilgotność względną na poziomie 70%.


    Długość ciała: 23-28 cm
    Ogon: długość 7-15 cm, pokryty jest bujnym, krzaczastym włosiem (wyglądem przypomina ogon wiewiórki)
    Uszy: duże, prawie nie owłosione
    Waga dorosłego osobnika: 500-1000 g
    Umaszczenie: miękkie, niezwykle gęste srebrno-szare futerko z jaśniejszym ubarwieniem brzuszka; gatunkiem spokrewnionym jest szynszyla duża o czarnym ubarwieniu
    Długość życia: 10-15 lat, lecz znane są przypadki szynszyli żyjących 20 lat
    Tryb życia: nocny
    Osiągnięcie dojrzałości płciowej: ok. 6 miesiąc życia, jednak z rozmnażaniem warto zaczekać do ok. 9 miesiąca
    Ciąża: ok. 111 dni
    Wielkość miotu: 1-4 sztuki.



    Klatka

    Szynszyle są aktywnymi gryzoniami i najlepiej jest je trzymać w metalowych klatkach. Potrzebują dużo miejsca na ruch, tak więc na parę zwierząt klatka powinna mieć wymiary przynajmniej 2 m x 1 m 0,45 (długość x szerokość x wysokość) Każde zwierzę powinno mieć własny domek z drewna, będzie sobie robić gniazdo, o wymiarach 25 cm x 25 cm x 20 cm. Należy unikać drewna pokrytego czymkolwiek, ponieważ może być toksyczne. Należy umieścić w klatce kuwetę do kąpieli piaskowych zawierającą czysty piach srebrzany lub piach srebrzany wymieszany z ziemią fullerowską w stosunku 9:1. Piach budowlany powoduje zlepianie się sierści i nie należy go stosować. Kuwetę należy umieszczać w klatce jedynie na 10 - 15 minut, ponieważ piach może ulec stwardnieniu i zanieczyszczeniu. Zbyt długi dostęp do kąpieli może spowodować wysuszenie skóry, jeśli zbyt duża ilość naturalnych kwasów tłuszczowych zostanie zmyta z piachem, poza tym obecny w powietrzu pył może doprowadzić do zapalenia spojówek oraz chorób dróg oddechowych.


    Utrzymanie

    Szynszyle można trzymać pojedynczo, w parach, w koloniach lub w grupach poligamicznych. W tym ostatnim przypadku samice trzyma się w oddzielnych grupach, samiec natomiast ma możliwość przechodzenia pomiędzy grupami samic poprzez tunele. Aby samice nie weszły do tunelu zakłada się im plastikowy kołnierz o średnicy większej niż wlot tunelu. Szynszyle należy trzymać w grupach niemieszanych płciowo (w przypadku stad mieszanych osobniki muszą być wykastrowane/wysterlizowane). Zarówno dwie bądź więcej samic jak i samców zwykle nie mają problemów z dogadywaniem się. Bardzo rzadko zdarza się niemożność połączenia dwóch szynszyli tej samej płci w stado. Jeśli natomiast ktoś nie potrzebuje pary rozpłodowej, jedynie zwierzęta domowe, to bez kłopotu można utrzymywać kastrowanego samca z samicą.


    Żywienie

    Jedzenie powinno być dostarczane w trwałych pojemnikach, z których nic się nie wyleje ani ulegnie zanieczyszczeniu. Wodę można dostarczać poprzez poidła automatyczne lub butelką- Smoczki od butelek muszą być wykonane ze stali, by uniemożliwić ich zgryzanie. Jakikolwiek wzrost glonów na butelkach z wodą musi zostać szybko usunięty, ponieważ w ich obecności dobrze rozwija się Pseudomonas aeruginosa, która powoduje rozwój chorób takich, jak biegunka, owrzodzenie jamy ustnej i posocznica. Dzikie szynszyle są roślinożercami, ich dieta zawiera duży udział włókna; większość dostępnego pożywienia jest uboga w składniki pokarmowe. W niewoli zwierzęta karmione są granulatami, wysokiej jakości sianem, które należy podawać bezpośrednio z podajników, półki lub sieci, aby zapobiec jego zanieczyszczeniu. Należy zapewnić wodę. Pokarmy te są gotowe, łatwo przyswajalne i w większości odpowiadają pokarmowi dostępnemu w naturze. W następstwie lepszego odżywiania szynszyle trzymane w niewoli cieszą się lepszym zdrowiem i żyją dłużej niż ich dzicy krewniacy. Szynszyle powinny być karmione codziennie, w regularnych odstępach czasowych, zwykle wczesnym wieczorem, zanim nastąpi szczyt ich aktywności, i ponownie rankiem. U niektórych szynszyli mogą wystąpić drgawki w przypadku karmienia na długo po czasie karmienia, jaki jest dla nich najkorzystniejszy, w przypadku późnego karmienia mogą też zacząć przeżuwać sierść.


    Wymagania żywieniowe;
    • Białko: 15% (wyższe w czasie ciąży i laktacji)
    • Węglowodany: 35%
    • Tłuszcz: 4%
    • Włókno: 30%
    • Minerały: 6%
    • Wilgotność i pierwiastki śladowe: 10%



    Większość granulatów zawiera średnio 18,5% białka, 3,5% tłuszczy, 7,5%•włókna, 7,5% popiołu (minerałów) oraz witaminy A, D i E. Należy karmić zwierzęta świeżymi granulatami, ponieważ wraz z upływem czasu maleje w nich zawartość witamin. Dorosły osobnik średniej masy pobiera 20g karmy dziennie. O ile to możliwe, najlepiej jest karmić szynszyle granulatami produkowanymi specjalnie dla nich, w przypadku braku takich pokarmów, można karmić szynszyle karmami dla królików lub świnek morskich. Granulaty nie zawierają wystarczającej ilości włókna, dlatego jego niedobór potrzeba uzupełniać podając dobre siano. Jakość siana i jego wartość odżywcza są różne. Siano z koniczyny i lucerny jest najlepsze, ale najtrudniej je dostać. Zawartość wapnia w sianie waha się od 1,5% w dobrym sianie z koniczyny do 0,3% w sianie gorszej Jakości, podczas gdy zawartość białka waha się od 16% w dobrym sianie z koniczyny do 6% w sianie z tymotki.

    Siano z lucerny zawiera przeciętnie 14% białka, jest sprzedawane w postaci sprasowanych kostek lub bloków i stanowi doskonałe źródło włókna, które pozwala na prawidłowe ścieranie zębów. Siano musi być przechowywane suche, ponieważ mokre siano może gnić i być miejscem produkcji śmiertelnych toksyn. Nie należy dawać siana, które jest zbyt zdrewniałe, ponieważ może ono powodować zatkanie, wgłębienie jelit lub wypadnięcie prostnicy. Siano mokre lub złej jakości może także być przyczyną biegunki. Dieta o niskiej zawartości białka będzie powodować utratę masy ciała; wysuszenie oraz osłabienie sierści. Może pojawić się też żucie sierści. Żywienie karmą niskiej jakości powoduje zwiększoną umieralność młodych zwierząt, zmniejszenie produkcji mleka przez samice w laktacji oraz gorszą kondycję i pogorszenie płodności zwierząt dorosłych. W przypadku żywienia szynszyli pokarmami o nadmiarze białka (powyżej 28%), prawidłowe włókna włosowe ulegają osłabieniu i pofalowaniu, dając w efekcie wygląd sierści podobny do bawełny.Tak wyglądające zwierzęta określa się mianem„bawełnianej sierści".


    Nienasycone kwasy tłuszczowe:

    Nienasycone kwasy tłuszczowe są szynszylom niezbędne do utrzymania prawidłowego wzrostu sierści, jej jakości oraz dla zachowania zdrowej skóry. Diety o niedoborze kwasu linolowego i arachidonowego prowadzą do powstawania owrzodzeń w skórze oraz zahamowania wzrostu sierści (sporadycznie błędnie rozpoznawanych jako grzybica lub zrzucanie sierści). Szynszyle nie mają zdolności syntetyzowania tych nienasyconych kwasów tłuszczowych, muszą więc otrzymywać ich odpowiednią ilość w pokarmie.


    Witamina A: Witamina A jest potrzebna do zachowania zdrowych oczu, układu rozrodczego, skóry oraz utrzymania prawidłowego wyglądu okrywy włosowej. Niedobór może prowadzić do łzawienia oczu, zmatowienia włosa, resorpcji zarodków lub ronień, lub też do rodzenia słabych, ślepych miotów. Wiele szynszyli nie ma zdolności syntezy witaminy A z jej prekursora ~ karotenu i dlatego mogą potrzebować uzupełnienia jej zawartości w karmie. Karmy granulowane zawierają zwykle wystarczającą ilość witaminy, jej źródłem mogą być również oleje roślinne (razem z innymi witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach, E i D). Nie należy podawać tranu, ponieważ ulega szybkiemu rozkładowi, a razem z nim witaminy. Podobnie, nie należy podawać starych granulatów, ponieważ zawartość witamin z czasem w nich maleje. W trakcie ciąży i karmienia, lub gdy zwierzę wykazuje objawy niedoboru witaminy A, można podawać duże ilości witaminy (do 2000 j.m. na dobę). Karoten może odkładać się w tkankach szynszyli i powodować powstawanie tzw. „żółtych uszu". Pojawia się zmiana zabarwienia tłuszczu i uszu, następnie zmiany te obejmują brzuch i krocze. Jest to spowodowane niedoborem witaminy E, chotiny, (wchodzącej w skład grupy witamin B) oraz metioniny, które działając razem powodują ułatwienie rozkładu karotenu. Kondycja zwierzęcia ulega poprawie po uzupełnieniu diety w te trzy związki.


    Witamina D, wapń i fosfor. Witamina D, wapń i fosfor są ważnymi czynnikami warunkującymi prawidłowe wapnienic kości i zębów: witamina D powstaje w skórze po Jej ekspozycji na światło, jest także dodawana do karm granulowanych. Stosunek wapnia do fosforu powinien wynosić 1:1 lub 2:1.Zaburzenie tego stosunku prowadzi do osłabienia mięśni i szkieletu, wystąpienia bolesnych skurczy mięśni, zwłaszcza u ciężarnych lub młodych, rosnących zwierząt. Jednym z najlepszych źródeł wapnia i fosforu jest sterylizowana mączka kostna, ponieważ dostarcza wapnia i fosforu we właściwej proporcji, zawierając 30% wapnia i 15% fosforu. Można ją podawać jako porcję podtrzymującą w ilości pól łyżeczki od herbaty dwa razy w tygodniu. W zależności od stanu zwierzęcia, zapotrzebowanie na wapń jest różne. W trakcie laktacji zapotrzebowanie to wzrasta dwukrotnie, może być znacznie wyższe w przypadku noszenia przez samicę dodatkowego miotu w tym samym czasie w następstwie krycia po porodzie.


    Wymagania żywieniowe (Ca);    Wzrost    Podtrzymanie    Ciąża   Laktacja
    % na kg suchej masy                  0,4%        0,3%           0,4%    0,6%



    Dieta karmiących samic może być uzupełniana dodatkiem sproszkowanego mleka rozcieńczonego w stosunku 1:1 z przegotowaną wodą lub z mlekiem odtłuszczonym w dawce 2 łyżek stołowych (30 ml) na 10 dni przed porodem! wejściem w fazę laktacji. Mleko odtłuszczone jest bardziej zalecane ponieważ ma mniej kalorii a jednocześnie zawiera wapń i fosfor. Mleko krowie zawiera za dużo tłuszczu. Karmiące samice szynszyli mogą przejawiać objawy podobne do gorączki mlecznej krów, związane z hipokalcemią. Pojawiają się zwykle 2-3 tygodnie po porodzie. Objawy kliniczne obejmują porażenie kończyn tylnych. zahamowanie aktywności żołądka i jelit oraz wzdęcie. Objawy te można znieść podając 100 mg/kg glukonianu wapnia powoli dootrzewnowe. Wystąpieniu wzdęcia można zapobiegać poprzez odpowiednie uzupełnianie diety.


    Smakołyki

    Szynszyle wykazują dużą wrażliwość na pokarm powodujący biegunkę, która może być związana z wprowadzaniem zbyt dużej ilości smakołyków. Popularne są rodzynki, nie należy dawać ich więcej niż dwie dziennie. Zamiennie można dawać małe cząstki jabłka (1/6 Jabłka raz w tygodniu), 1/6 marchewki, małe ilości mleczu i tasznika pospolitego. Można dawać w niewielkich ilościach suszone owoce, nie wolno natomiast dawać suszonego orzecha kokosowego, ponieważ nabrzmiewa w żołądku, gdzie ulega rehydratacji. Nie należy podawać orzechów ani nasion słonecznika, ponieważ zawierają dużą ilość tłuszczy. Należy także unikać podawania owoców pestkowych, jak śliwki i wiśnie, ponieważ ich pestki mogą być trujące.


    Przysmaki



    Chipsy jabłkowe

    Jabłuszka trzeba pokroić na dość cieniutkie plasterki i poukładać "na zakładkę" na blasze. Pierwsze nagrzanie piekanrika powinno być dość "radykalne" tak by jabłka sparzyć - może nawet do 100-120 stopni. Piekarnik należy natychmiast wyłączyć. Po ostygnięciu włączyć ponownie - nagrzać do chwili, gdy piekarnik będzie dość dobrze nagrzany, ale nie za mocno (50-80 stopni) i wyłączyć. Robić tak do chwili, gdy jabłuszka się podsuszą. Wtedy je przełożyć na druga stronę. Gdy podsuszą się z obu stron i skurczą tracąc wilgoć przesuwamy je na blasze w głąb piekarnika i układamy kolejne porcje świeżych. Gdy i świeże się skurczą przesuwamy je w ślad za tamtymi (co jakiś czas wywracamy je do góry nogami). Gdy te z tyłu podsuszą się tak, że po ściśnięciu palcami nie wyczuwa się mięsistego środka (surowizny) możemy je rzucić na najniższy ruszcik, gdzie podsusza się na chrupko. Przechowywać je trzeba w szczelnie zamkniętych słojach albo zgrzanych torebkach foliowych, bo łatwo łapią wilgoć.


    Gdy nasz kulkopuchy jest chory i nie chce jeść



    Oto proponowany skład mieszanki:
    • zmiksowana zupka warzywna dla niemowląt (nie może zawierać mięsa w składzie, ani warzyw wzdymających)
    • zmiksowany granulat dla szynszyli. Granulat najłatwiej jest zamiast miksować na sucho - zostawić na chwilę w wodzie lub papce warzywno-owocowej, z którą będziemy go podawać. Zamiast męczyć się z rozcieraniem mieszanki lub przerabianiem jej na proszek - za chwilkę po prostu rozgnieciemy ją (dobrze namoczona) widelcem lub łyżeczką.
    • preparat elektrolitowy (Duphalite, Gastrolit)
    • witamina C (dawka dzienna to 200mg/kg)
    • woda mineralna nie gazowana do rozcieńczenia całej mieszanki.

    Podawać 3x dziennie po łyżeczce (można podawać przez strzykawkę). Uwaga! Diety tej NIE WOLNO stosować wtedy, gdy szylek po prostu marudzi na jedzenie, bo mu nie smakuje. To dieta jedynie dla szylków tak ciężko chorych, że nie chcą przyjmować innych pokarmów, a karmić je trzeba lub dla tych, które mają schorzenia z zakresu jamy ustnej (np. problemy ze zgryzem) i nie mogę gryźć, gdyż czynność ta sprawia im ból.

    Opisy przysmaków szynszyli pochodzą ze strony  www.szynszyle.net.pl/szynszyla/przepisy/



    Powikłania podczas ciąży



    Ronienia  Utrata niedojrzałych młodych może nastąpić w każdym momencie ciąży. Może wynikać ze złego żywienia, towarzyszących chorób, działania stresu (samicę mogą zestresować nawet głośne odgłosy) oraz urazów jak np. upadek. Ronienie lub niedonoszenie ciąży może być również spowodowane nieumiejętnym omacywaniem mającym na celu zbadanie obecności ciąży.

    Objawy kliniczne: W klatce mogą pojawić się poronione płody, często jednak samica je zjada.Można często zaobserwować krwawy lub cuchnący, surowiczy wypływ z pochwy samicy. Na poronienie wskazuje także gwałtowna utrata masy ciała u samicy uznanej wcześniej za ciężarną. Czasami obserwuje się jedynie u samicy zawilgocenie nosa i przednich łap, które potem wysycha.

    Leczenie:  Można posłużyć się badaniem radiologicznym w celu potwierdzenia utraty całego lub części miotu- Jeśli macica jest pusta można ją przemyć roztworem soli oraz umieścić w niej preparaty zawierające oksytetracyklinę lub neomycynę. Konieczne może być również podanie antybiotyków ogólnie.


    Poród


    Na kilka dni przed przewidywanym terminem porodu należy zaprzestać przeprowadzania kąpieli piaskowej, aby uniknąć wniknięcia cząstek pyłu do dróg rodnych i zapobiec ich zakażeniu. Przed rozpoczęciem się właściwego porodu, samica może być agresywna w stosunku do samca, może także odmawiać pobierania pokarmu. Poród odbywa się zwykle wczesnym rankiem, jest zazwyczaj szybki i często trwa zaledwie kilka minut. Maksymalnie czas trwania porodu wynosi 4 godziny. Akcja porodowa rozpoczyna się od utraty płynu owodniowego, a narządy płciowe, pyszczek i nos samicy są w tym czasie mokre. Wkrótce potem pojawiają się młode. Samica wydobywa potomstwo z pochwy ciągnąc je pyszczkiem. Jeśli pojawią się problemy, utrudniony poród czy uwięźnięcie płodu w kanale dróg rodnych, samica może zjadać młode. Młode rodzą się przytomne, w pełni owłosione i z otwartymi oczami. Samica zjada wszystkie łożyska (po porodzie). Po porodzie pochwa pozostaje przez 3-4 dni otwarta, w tym okresie nie należy więc przeprowadzać kąpieli piaskowej, aby zminimalizować ryzyko zapalenia macicy.


    Zapalenie macicy i ropomacicze


    Ostra postać zapalenia macicy rozwija się wkrótce po porodzie. Może być spowodowana zaleganiem łożyska lub płodu, brudnym otoczeniem lub może rozwinąć się w następstwie uszkodzenia kanału rodnego w trakcie skomplikowanego porodu lub też na skutek przeprowadzania pomocy porodowej przy użyciu niesterylnych narzędzi. Przewlekłe zapalenie macicy może rozwinąć się później w wyniku zalegania płodu lub obecności płodu zmumifikowanego. Ropomacicze może rozwinąć się u samic nigdy wcześniej nie rozmnażanych.

    Objawy kliniczne: Obserwuje się ropny wypływ z dróg rodnych szynszyli, utratę apetytu i wzrost temperatury ciała. Srom obrzmiewa i czerwienieje, a u samicy może rozwinąć się bezmleczność, objawiająca się niepokojem i głodem młodych. U samicy mogą pojawić się skurcze brzucha i sztywność kończyn tylnych.

    Leczenie: Przypadki ostrego zapaleni;! macicy mogą nie poddawać się leczeniu. Macicę należy przepłukać płynem antyseptycznym (np. roztworem soli), można dopochwowo wprowadzić antybiotyki. Starszym sposobem leczenia jest przemycie macicy 25 ml cieplej wody z dodatkiem 3 kropli octu. Należy także podawać antybiotyki ogólnie. Podanie oksytocyny pomoże usunąć wszelkie resztki z macicy. Wszystkie młode, jeśli mają przeżyć, trzeba podsadzić do innej samicy lub karmić ręcznie. W przypadkach przewlekłego zapalenia macicy lub ropomacicza należy usunąć jajniki i macicę. W trakcie usuwania macica jest często w stanie zapalnym, ciemnoczerwona do purpurowej. Należy również podawać antybiotyki ogólnie.


    Nieprawidłowy zgryz


    Jest to zaburzenie spotykane w praktyce najczęściej. Zwykle objawy kliniczne pojawiają się w zaawansowanym stadium, rokowanie jest zazwyczaj niepomyślne. Zęby szynszyli rosną przez całe życie, z prędkością około 5-7 cm rocznie, przy czym ich budowa zmienia się wraz ze zmianą pokarmu. Podczas żucia pokarmu, żuchwa rusza się do góry, na dół oraz na boki. Stopień zużycia zębów powinien odpowiadać stopniowi ich przyrostu. Zęby mają jeden korzeń, co zwiększa ich podatność na zakażenie. Prawidłowy kolor zębów szynszyli jest żółty, biały może wskazywać na niedobór witaminy A. Przy nieprawidłowym zgryzie zęby ścierają się nierówno i powodują nadmierny lub nierówny wzrost siekaczy oraz powstanie ostróg na zębach trzonowych i przedtrzonowych, które mogą rosnąć w kierunku języka i warg. Wraz z nasileniem się nieprawidłowości zgryzu, szynszyle zaczynają wybierać i zjadać jedynie miękki pokarm, co powoduje dalszy przyrost na długość siekaczy, które nie są ścierane.


    Korzenie zębów również rosną całe życie. Często pierwszym objawem nieprawidłowego zgryzu jest wypływ z worków spojówkowych spowodowanych wrastaniem korzeni zębów górnych w kierunku oczodołu. Korzenie zębów dolnych wrastają w żuchwę, co często daje się wyczuć jako twarde wypukłości na dolnej powierzchni żuchwy. W niektórych zaawansowanych przypadkach nadmierny przyrost korony zęba może nie występować, a zwierzęta cierpią z powodu wrastających korzeni, podobnie jak przy zaklinowaniu zębów mądrości.


    Nieprawidłowy zgryz jest po części dziedziczny, ale w jego rozwoju dużą rolę odgrywają składniki pokarmowe i różne stany jamy ustnej. Objawy kliniczne mogą pojawiać się po 2 latach, często po dopuszczeniu zwierząt do rozrodu. W momencie, gdy zauważone zostaną objawy kliniczne, zwierzę nie powinno być dalej rozmnażane.


    Objawy kliniczne: We wczesnych stadiach, jedynym zauważalnym objawem może być wypływ z worków spojówkowych, związany z wrastaniem w oczodół korzeni zębów górnych. W celu uniknięcia przerostu siekaczy, należy regularnie kontrolować ich długość. Siekacze górne powinny mieć około 5 mm długości, dolne około 9 mm. Siekacze prawidłowo zwężają się do jednego punktu z przodu. Jakiekolwiek odchylenie w wyglądzie siekaczy wskazuje na możliwość nieprawidłowego wzrostu trzonowców i przedtrzonowców. W miarę nasilania się nieprawidłowości zgryzu, może pojawić się częściowa utrata apetytu, zwierzę zaczyna wybierać Jedynie miękkie cząstki pokarmu. Odchody stają się miękkie i zaokrąglają się, następnie stają się coraz mniejsze i maleje ich objętość. Mniej pobieranego pokarmu powoduje utratę masy ciała. Gdy zęby trzonowe zaczynają uwierać lub ostre krawędzie przedtrzonowców i trzonowców zaczynają kaleczyć Język i policzki, pojawia się silne ślinienie, a przednie kończyny i klatka szynszyli ulegają zawilgoceniu. Żucie staje się utrudnione, a w trakcie próby jedzenia słychać zgrzytanie i trzeszczenie. Omacywanie szczęki w okolicy oczu może być bolesne, co związane jest z wrastaniem korzeni górnych zębów. W późnych stadiach wypływ z oczu może zmienić charakter na ropny.


    Rozpoznanie: Siekacze powinny być regularnie kontrolowane pod kątem równości ścierania się. Zęby trzonowe i przedtrzonowe można badać przy pomocy otoskopu lub w znieczuleniu (wywołanym np. mieszaniną chlorowodorku ketaminy i acepromazyny, podanych w dawkach 40 mg/kg m.c. kctaminy i 0,5 mg/kg m.c. acepromazyny). Ta ostatnio wymieniona technika pozwala na dokładniejsze zbadanie jamy ustnej przy pomocy rozwieracza dla gryzoni, umożliwia przycięcie i spiłowanie zębów. Jamę ustną bada się na obecność pozostałości pomiędzy zębami ciał obcych oraz jakichkolwiek zakażeń, które także powodują ślinienie. Jeśli stwierdzi się ich obecność, należy podjąć odpowiednie leczenie. Badanie radiologiczne głowy pozwala na dokładne określenie nadmiaru przyrostu korzeni, zarówno w kierunku oczodołu jak i do żuchwy. W zato- kach czołowych można stwierdzić obecność płynu przypominającego ropę. Zęby mogą oddzielać się od kości szczęki, które mogą być cienkie i mieć wygląd podobny do plastra miodu (inne kości ciała mogą mieć podobny wygląd).


    Leczenie: We wczesnych stadiach siekacze można przyciąć, a podając dużo twardego pokarmu można zachęcić zwierzę do gryzienia i ścierania zębów. W klatce można trzymać kamienic pumeksowe, aby zapewnić szynszyli możliwość gryzienia. Jeśli zęby trzonowe mają ostrogi, można je ściąć i opiłować. Do przeprowadzenia zabiegów dentystycznych najlepiej jest znieczulić zwierzę przy pomocy ketaminy (w dawce 40 mg/kg m.c.) i acepromazyny (w dawce 0,5 mg/kg m,c.) podanych domięśniowo. Przerośnięte ostrogi mogą wymagać spiłowywania co 6-8 tygodni, a w międzyczasie należy podawać twardy pokarm. Również korzystne jest uzupełnianie diety w witaminę D i wapń. W bardzo zaawansowanych przypadkach rokowanie jest niekorzystne, podobnie jak w przypadkach nierównego ścierania blaszek zębowych i obecności bólu związanego z przerostem korzeni i ich wklinowaniem. W takich przypadkach można podawać zbożowe produkty dla niemowląt oraz sterydy Depomedrone w iniekcji domięśniowej lub meloksykam. Należy także wziąć pod uwagę możliwość eutanazji.


    Dieta: Dodatek pumeksu lub czegoś podobnego zachęca zwierzę do gryzienia i ścierania zębów. W ciągu dnia powinna być dostępna duża ilość siana, która zachęca zwierzę do żucia, pomimo ze karma granulowana może być twarda i dostarczać zalecaną ilość składników odżywczych. Szynszyla zjada bowiem granulat szybko, pobierając całą porcję dzienną, tym samym niewiele czasu poświęca na żucie. Zwierzęta roślinożerne powinny, zgodnie z naturą, spędzać całe dni na „pasieniu się" i żuciu. Należy unikać dodawania zbyt dużej ilości pokarmu miękkiego, ponieważ szynszyla wybierze go i zaspokoi swój apetyt, zanim pobierze podstawową rację żywnościową. Najważniejszymi składnikami diety pozwalającymi na prawidłowy wzrost kości i zębów są wapń, fosfor oraz witaminy A, D i B. Stosunek wapnia do fosforu powinien wynosić 1:1 lub 2:1. Wymagania szynszyli dotyczące podaży wapnia wahają się w zależności od stopnia rozwoju zwierzęcia. Dorosła samica w trakcie laktacji potrzebuje dwukrotnie więcej wapnia i w tym czasie bardzo ważne jest, by uzupełnić dodatkowo pokarm w wapń, dodając mleka w proszku lub Bemax. Sterylizowana mączka kostna dostarcza wapnia i fosforu w zalecanym stosunku 2:1 i może być dodawana jako dawka bytowa dla dorosłego zwierzęcia w ilości pół łyżeczki od herbaty dwa razy w tygodniu.


    Złamane zęby  W wyniku upadku może dojść do złamania siekaczy. Należy je wówczas równo przyciąć i spiłować tak, by w rezultacie nie doszło do pojawienia się nierównego zgryzu wraz z nierównym ścieraniem się odrastających zębów. Zmiany w jamie ustnej Ciała obce, jak nasiona czy trawy z siana, mogą utknąć pod językiem lub wklinować się w policzki, powodując zapalenie, zakażenie i martwicę. Miękki pokarm może pozostać na zębach lub utknąć na podniebieniu, przeszkadzając chwytać pokarm. Wskazane jest wówczas zbadanie Jamy ustnej, jeśli potrzeba, to w znieczuleniu ogólnym i usunięcie ciał obcych. Miejsca w stanie zapalnym można przemyć płynem antyseptycznym. Jeśli tych zmian nic wykryje się wcześnie, spowodują one ślinienie, utratą apetytu oraz przerost zębów doprowadzający do nierównego zgryzu.


    Powrót






















    Wiewiórki ziemne - pieski preriowe.


    Wiewiórki ziemne należą do rodziny wiewiórek i umieszczone są pomiędzy wiewiórkami nadrzewnymi i wiewiórkami drążącymi w ziemi (np. pieskami preriowymi). Występują naturalnie w Ameryce Północnej i Eurazji, w niewoli najczęściej trzyma się syberyjskie wiewiórki ziemne, Eutamius sibericus. Są zwierzętami aktywnymi w ciągu dnia, żyją w norach. W niektórych częściach Syberii na czas zimy zapadają w hibernację, w innych pozostają aktywne w swoich norach, pojawiają się na powierzchni w suche i cieplejsze dni. Są aktywnymi wspinaczami i mogą budować gniazda w dziuplach drzew. Przeciętna długość życia wynosi 4 - 6 lat.


    Wiewiórki ziemne ostrzegają się wzajemnie przed wrogiem za pomocą niesłyszalnych dla człowieka, ultradźwiękowych pisków - poinformowało "New Scientist".


    Jak powszechnie wiadomo, ultradźwiękową echolokacją posługują się - aby omijać przeszkody - nietoperze i walenie. Dotąd niewiele było wiadomo o roli ultradźwięków w życiu innych ssaków, poza psami, których zdolność do reagowania na ultradźwiękowy gwizdek właściciela jest chyba powszechnie znana. Szczury i chomiki też potrafią wydawać ultradźwiękowe piski, ale nie bardzo wiadomo, co miałyby one znaczyć.

    David Wilson i James Hare z University of Manitoba w Winnipeg (Kanada) badali zachowanie wiewiórki ziemnej Richardsona (Spermophilus Richardsoni). Te niewielkie gryzonie zwykle reagują na zbliżanie się człowieka głośnym okrzykiem, wyginając ciało i otwierając pyszczek. Ale czasami zaalarmowane wiewiórki wyglądały tak, jakby zepsuła się im fonia: otwierały pyszczek, ale nic nie było słychać.

    Dopiero gdy zastosowano sprzęt nagrywający, przeznaczony do badań nietoperzy, okazało się, że wiewiórki wydają czyste i bardzo wysokie tony, o częstotliwości 48 kiloherców (ponad dwa razy wyższe niż może usłyszeć człowiek). Kiedy odtwarzano nagranie innym wiewiórkom, zaczynały się podejrzliwie rozglądać.

    Ultradźwięki mają tę przewagę nad typowymi sygnałami dźwiękowymi, że nie może ich usłyszeć wiele drapieżników, w tym ptaki. Poza tym rozchodzą się one na niewielką odległość. Nie alarmują więc wszystkich osobników, ale tylko te, których dotyczy ostrzeżenie.

    Na podstawie: http://dziennik.pap.com.pl/ z dnia 29. 07. 2004 r.


    Wiewiórki ziemne :
    Ammospermophilus, 5 gatunków, południowo-zachodnie Stany Zjednoczone
    Atlantoxerus, 1 gatunek, Maroko i Algeria
    Cynomys (piesek preriowy), 5 gatunków, od Dakoty Północnej do środkowego Meksyku


    Piesek preriowy zwany jest inaczej nieświszczukiem. Jest to ssak z rodziny wiewiórkowatych, zaliczany do rzędu gryzoni. Najpopularniejszym spośród 5 gatunków piesków preriowych jest czarnoogonowy (Cynomys ludovicianus). Ubarwienie sierści nieświszczuka jest brązowo-żółte z szarawym odcieniem. Koniec ogona jest brunatny. Osiąga on długość ciała do 35 cm, długość ogona do 10 cm, a ciężar ciała do ok. 1,5 kg. Ma doskonale rozwinięty zmysł wzroku i słuchu. Jest zwierzęciem stadnym i żyje w norach. Zamieszkuje prerie Ameryki Północnej i jest charakterystycznym symbolem w wielu filmach o północno-amerykańskiej prerii Środkowego Zachodu. Popularna nazwa tego gryzonia pochodzi stąd, że zaniepokojone wydaje serię krótkich i suchych szczeknięć. Nie zapada w sen zimowy. Zwierzę stadne, na wolności tworzy niekiedy ogromne kolonie i buduje rozległy system nor i korytarzy.


    Na pierwszy rzut oka przypomina świstaka. Podobnie jak on staje "słupka" i bacznie obserwuje otoczenie, lecz w przeciwieństwie do świstaka nie wydaje świszczących gwizdów. Pewnie stąd nazwa nieświszczuk. Nazwa piesek preriowy jest błędna, gdyż nie jest on nawet daleko spokrewniony z psem. Jednak ta naziemna wiewiórka swoją powierzchownością przypomina małego tłustego szczeniaka, a w razie zbliżającego się niebezpieczeństwa ostrzega stado szczeknięciem. W naturze żywi się korzeniami, trawami, ziołami, owocami, nasionami, owadami i ich larwami oraz drobnymi kręgowcami. W naszych domach możemy podawać mu gotowe mieszanki ziaren i granulaty dla gryzoni dostępne w sklepach zoologicznych oraz warzywa i owoce.


    Jest zwierzęciem dziennym, a najbardziej aktywny bywa rano i wieczorem. Pieski preriowe często dotykają się nawzajem pyszczkami, co wygląda jak pocałunek. Świetnie nadaje się na domowego pupila. Bardzo szybko się oswaja. Można chodzić z nim na spacery na smyczy. Jest łatwy w hodowli. Osiąga dojrzałość płciową w wieku ok. 2 lat.


    Ruja zaczyna się zwykle pod koniec października, do parowania dochodzi jednak dopiero pod koniec stycznia/lutego. Samiczki zachodzą w ciążę tylko raz w roku. Po ciąży trwającej 28-35 dni rodzi się 2-10 ( średnio 4-5 ) młodych, które są nagie ( bez włosków ), ślepe i głuche, mają około 7 cm i ważą około 15 gramów. Po 3-4 dniach otwierają oczy. Są karmione mlekiem matki. Po raz pierwszy wychodzą z gniazda po 5-6 tygodniach. Można je oddzielić od matki po 7-8 tygodniach czyli najlepsza pora na kupowanie młodych piesków przypada od kwietnia do czerwca . Na wolności w naturze młode pozostają z pieskową rodziną do około 2 lat, kiedy to osiągają dojrzałość płciową. Pieski rosną i rozwijają się do około 15 miesięcy po urodzeniu. Dorosły piesek preriowy waży od 700-1400 g , ma wielkość 28-35 cm ( bez ogonka), ogonek długości 3-10 cm. Sierść koloru od jasnobrązowego do ciemnobrązowego , brzuszek jaśniejszy , ogonek czarny na końcu, uszka małe i niezbyt owłosione. Oczy duże, czarne. Zęby 22, stale rosnące.


    Terrarium preriowe (stepowe) o układzie poziomym; najlepiej nie mniejsze niż 400cm/200cm/200cm dla stada, z głęboką kuwetą i podściółką umożliwiającą kopanie nor bądź ze sztucznym systemem nor i korytarzy (minimum 100cm grubości podłoża). Latem polecane jest trzymanie w obszernych i solidnie zabezpieczonych zagrodach zewnętrznych (ogrodowych).


    Utrzymanie i żywienie.

    Klatka
    Wiewiórki ziemne można trzymać w klatkach w pomieszczeniach zamkniętych, w szopach lub w ptaszarni. Rozmiar klatki powinien być jak największy, o minimalnej wysokości 1,2 m. Wiewiórki są zapalonymi gryzoniami, tak więc żeby zapobiec ucieczce i kontaktowi z dzikimi zwierzętami, klatki muszą być wykonane z mocnego drutu, a oczka sieci powinny mieć wymiary 2,5 cm x 2,5 cm. Dno klatki powinno być jednolite lub druciane i musi mieć zdolność zatrzymywania tworzywa do rycia (patrz poniżej). Klatki umieszczone na zewnątrz i ptaszarnie muszą mieć odpowiednią osłonę oraz muszą być przykryte dachem, aby zapobiec ich zanieczyszczaniu ptasimi odchodami. Każda z wiewiórek musi mieć swój domek na gniazdo, o wymiarach przynajmniej 15 cm x 20 cm x 15 cm (dł. x szer. x wys.), większe dla samic karmiących. Niedostateczna liczba budek spowoduje walki. Domki można zawiesić z jednej strony klatki i wypełnić dobrej jakości sianem łąkowym lub innym jadalnym posłaniem dla gryzoni, można zastosować też ścinki papieru i suche, nietrujące, liście.

    Nie należy stosować włókien sztucznych, ponieważ podobnie jak chomiki, wiewiórki mogą upychać fragmenty posiania w workach policzkowych, które w przypadku połknięcia mogą doprowadzić do zatkania jelit. Aby zwierzęta miały się po czym wspinać i co gryźć, dobrze jest umieścić w klatce bezpieczne do żucia gałęzie, jak np, z gruszy czy jabłoni. Dno klatki powinno zostać wyłożone grubą warstwą (10 cm lub więcej) materiału umożliwiającego rycie. Jedną z lepszych kombinacji jest mieszanka torfu, siana łąkowego oraz ścinków kory lub trocin, których proporcje mogą ulegać zmianie w zależności od dostępności każdego ze składników. Dla urozmaicenia można dodać plastikowe rurki.


    Hibernacja
    Wiewiórki ziemne trzymane na zewnątrz będą na czas zimy zapadać w hibernację, muszą mieć więc odpowiednie schronienie, dodatkowy materiał na gniazda oraz dużo źródeł pokarmu. Ich gniazda muszą zapewniać warunki chroniące od mrozu. W trakcie hibernacji temperatura ciała wiewiórek spada z 38°C do kilku stopni powyżej temperatury otoczenia. Niektóre osobniki mogą pozostawać w gnieździe w chłodne dni, natomiast w dni ciepłe wychodzą na zewnątrz i są w pełni aktywne. W okresie poprzedzającym hibernacji;, członkowie kolonii, zwłaszcza dominujące samce, mogą stać się agresywne wobec innych osobników, co związane jest z gromadzeniem zapasów pokarmowych. Zwierzęta mogą wówczas wzajemnie się ranić. Osobniki zapadające w hibernację wykazują tendencję do krótszego życia niż ich pobratymcy zachowujący aktywność przez całą zimę.

    Higiena
    Czyszczenie klatek najlepiej jest przeprowadzać nocą. Teren zewnętrzny wystarczy sprzątać raz w miesiącu, ale miejsca wykorzystywane jako latryny należy sprzątać raz w tygodniu. Gniazda także powinny być czyszczone raz w miesiącu, wiosną i jesienią oraz w momencie odsadzenia miotu. Razem z czyszczeniem należy uzupełniać ściółkę świeżym sianem oraz usuwać resztki jedzenia, zastępując je nową porcją. Jesienią, kiedy zwierzęta przygotowują się do hibernacji, należy pozostawić budki gniazdowe w spokoju. Czyści się je dopiero na wiosnę.

    Utrzymanie
    Wiewiórki ziemne można trzymać pojedynczo, w parach rozrodczych lub w grupach liczących 3-5 sztuk, gdzie Jeden samiec przypada na 2-3 samice. Można także trzymać w grupach osobniki tej samej płci, należy się wówczas liczyć z możliwością walk, gdy powierzchnia jest zbyt mała, lub gdy jest zbyt mało domków na gniazda. Oswajanie dorosłych wiewiórek ziemnych jest trudne, ale zwierzęta młode, jeśli odchowane są ręcznie lub nabyte w wieku 8-16 tygodni, mogą się bardzo dobrze oswoić.

    Żywienie
    Dzikie wiewiórki ziemne odżywiają się bardzo szeroką gamą pożywienia składającego się z nasion, różnych Jagód i owoców, warzyw,larw, ptasich jaj a nawet piskląt. Dieta wiewiórek trzymanych w niewoli powinna być możliwie najbardziej zbilansowana. Obecnie dostępne są suche pokarmy przygotowane specjalnie dla tych zwierząt, również pożywienie dla chomików zawiera zbliżone składniki odżywcze. Pokarmy te mogą być uzupełniane owocami i warzywami takimi jak kapusta, kapusta włoska i marchewki. Można podawać brzoskwinie i śliwki, należy tylko pamiętać o usunięciu pestek, które mogą być trujące. Dzikie rośliny takie, jak mlecz, gwiazdnica i tasznik pospolity można podawać jedynie, gdy są dokładnie umyte. Można także dodawać gotowane na twardo jaja, larwy mącznika młynarka lub puszkowane jedzenie dla psów. Znakomitym źródłem witaminy E jest pszenica i jej kiełki, podawanie których zwiększa płodność zwierząt. Pokarm ciężarnych samic można wzbogacać w dodatkową porcję białka, mlekiem w proszku oraz jajami ugotowanymi na twardo. Zjadanie miękkich fragmentów odchodów (koprofagia) jest zjawiskiem normalnym i niezbędnym dla zaspokojenia potrzeb witaminowych wiewiórek.


    Suchy pokarm należy podawać w twardych, ciężkich pojemnikach, których wiewiórki nie przewrócą. Karmienie przeprowadzać należy dwa razy dziennie, rano i wieczorem. Wodę należy podawać w butelkach zakończonych stalowymi końcówkami, umożliwiającymi pobieranie wody drobnymi łykami, a których wiewiórki nic zgryzą (mogą zgryźć aluminium). W razie potrzeby, z wodą można uzupełniać podaż witamin. Średnie pobranie karmy przez dorosłą wiewiórkę wynosi 25-30 g dziennie, a większość nadwyżek pokarmowych wiewiórki przenoszą w workach policzkowych do spiżami, którą mają najczęściej w gnieździe. Spiżarnie takie należy codziennie sprawdzać, czy nie zawierają świeżego pokarmu, który może zapleśnieć i spowodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Nie wolno nigdy likwidować spiżarni w całości, gdyż może to spowodować, że zwierzę będzie trzymało pokarm stale w workach policzkowych, co doprowadzi w końcu do ich uszkodzenia.


    Problemy związane z żywieniem.
    Wiewiórki są podatne na następujące problemy związane z żywieniem:
    • Płatki kukurydziane. Ich nadmiar w diecie, zwłaszcza latem, może prowadzić do przegrzania i świądu.
    • Nasiona słonecznika. Można je podawać jako smakołyk. Ich nadmiar, w związku z dużą zawartością tłuszczu i niską zawartością wapnia, prowadzi do otyłości, niepłodności oraz niedoboru wapnia i łamliwości kości.
    • Przerośnięte siekacze. Wiewiórki ziemne gryzą przez cały czas, muszą mieć więc dostęp do odpowiedniej ilości twardego pokarmu, który umożliwi im żucie i ścieranie zębów i zapobiegnie tym samym przerostowi zębów. Dieta powinna być uzupełniana twardym pokarmem, takim jak ciastka dla psów, niesłodzone krakersy lub tosty.



    UKŁADY I CHOROBY

    Ropnie
    Pojawiają się zwykle po walkach lub w następstwie ran spowodowanych ostrymi krawędziami klatki lub wyposażenia klatki. Małe, czyste rozcięcia skóry leczą się samoistnie bez potrzeby interwencji, w miarę możliwości należy jednak wszystkie rany przemywać łagodnym roztworem antyseptycznym lub roztworem soli. W przypadkach, gdy rany są niewielkie, a wiewiórka nie daje się złapać, najlepiej Jest pozostawić zwierzę w spokoju i pozwolić na samoistne zagojenie się rany.

    Leczenie: W przypadku zakażenia rany należy ją oczyścić oraz podać antybiotyki. Najłatwiejszym sposobem jest odizolowanie chorego osobnika i podawanie mu leków z wodą.

    Zapobieganie: Ważne jest. by usunąć wszelkie czynniki stresowe, jak np. stłoczenie zwierząt, oraz by upewnić się, że zwierzęta mają dostatecznie dużo domków na gniazda, tak by każde miało swój własny. Jesienią agresja może narastać w związku z przygotowaniami do hibernacji i gromadzeniem zapasów. Wprowadzając jakiekolwiek nowe zwierzę do grupy należy zachować ostrożność. Na początek najlepiej umieścić małą klatkę wewnątrz dużej, aby pozwolić na poznanie się zwierząt przed włączeniem bezpośrednio do stada.


    Odpadanie ogona Walki lub nieprawidłowe łapanie mogą doprowadzić do uszkodzeń skóry ogona. Odsłonięta część ogona może usychać i odpadać bez potrzeby leczenia lub też może wymagać przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego.


    Pasożyty zewnętrzne


    Objawy kliniczne: Wyłysienia i świąd. Na zwierzętach można znaleźć pchły, roztocza drążące i larwy roztoczy wolno żyjących.

    Leczenie: Opylenie pudrem z piretryną lub oprysk fipronilem w dawce 7,5 mg/kg m-c. Przy podejrzeniu obecności roztoczy drążących, można podać wiewiórce l kroplę 1% roztworu iwermektyny doustnie (Nr 8, lvomec Catlle Injection), powtarzając jego podawanie co 10 dni.


    Wyłysienia

    W przypadku niedoborów żywieniowych można zaobserwować pojawianie się niespecyficznych ognisk wyłysienia. Należy wyrównać niedobory oraz można dodawać do karmy małą kroplę nienasyconych kwasów tłuszczowych (np. oleju z wiesiołka). Wyłysienia, którym towarzyszy świąd, można leczyć podając kortykosteroidy w iniekcji, np. deksamelazon ( Dexafort).


    Układ rozrodczy

    • Liczebność miotu: 1-8 (średnio 4)
    • Waga urodzeniowa: 3 g
    • Wiek odsądzenia: 40 dni (tydzień po wyprowadzeniu z gniazda)
    • Porośnięcie sierścią: 14 dni
    • Otwarcie oczu: 14 dni
    • Czas rozrodu samicy: 1-6 lat
    • Czas rozrodu samca: okres jego życia, 2-5 lat
    • Osiągnięcie dojrzałości płciowej; 8-14 miesięcy
    • Ruja: co 14 dni
    • Czas trwania rui: 3 dni
    • Ciąża: 28-35 dni
    • Ruja poporodowa: nie występuje


    Seksowanie
    Odległość od odbytu do genitaliów jest większa u samców niż u samic. Podczas okresu rozrodczego jądra samca widoczne są w mosznie, zimą ulegają wciągnięciu, widoczne pozostaje natomiast prącie. Samice mają cztery pary gruczołów mlekowych.


    Rozmnażanie
    Wiewiórka ziemna jest zwierzęciem sezonowym pod względem aktywności rozrodczej, rozmnaża się od wiosny do jesieni, przy czym szczyt aktywności osiąga wiosną i w środku lata. Jądra samca przemieszczają się wiosną do moszny, jesienią zaś są ponownie wciągane do jamy brzusznej. Aktywnością rozrodczą kieruje klimat i długość dnia; paradoksalnie, w przypadku sztucznego wydłużenia dnia świetlnego, niepłodność wiewiórek wzrasta. Dobieranie w pary i krycie Samice wchodzą w aktywny okres rozrodczy zwykle w dwa tygodnie po zejściu jąder samców do moszny. Ruja trwa 3 dni, w tym okresie samica woła samca głośnymi okrzykami: „czips". Para kopuluje zazwyczaj drugiego dnia rui. Jeśli samiec jest dostawiany do samicy tylko na czas krycia, to samica powinna być wpuszczana na ten czas do klatki samca, nic odwrotnie. W razie konieczności można samice umieścić w małej klatce wewnątrz klatki samca i w ten sposób pozwolić na wzajemne obwąchanie się i przyzwyczajenie do siebie, zanim samica zostanie wpuszczona do samca. Samica akceptuje obecność samca w swojej klatce jedynie w drugim dniu rui.


    Ciąża i okres poporodowy
    Samice ciężarne i karmiące najlepiej jest trzymać pojedynczo. Młode rodzą się w gnieździe, są. nagie i ślepe. W ciągu pierwszych 14 dni życia są bardzo głośne, pod koniec tego czasu porastają futerkiem i otwierają oczy. Opuszczają gniazdo około 30-38 dnia życia. Na wolności miot pozostaje razem przez kolejne 6-8 tygodni po opuszczeniu gniazda, natomiast w niewoli można je odsądzić pomiędzy 6 i 8 tygodniem życia. Większość wiewiórek ziemnych wychowuje jeden miot w ciągu roku, natomiast odsadzenie miotu w wieku 7 tygodni zachęca samicę do posiadania kolejnego miotu, który zazwyczaj jest mniej liczny niż pierwszy. Po odsądzeniu należy dokładnie oczyścić domek i gniazdo.


    Problemy okresu poporodowego - Zapalenie macicy
    Do zapalenia macicy może dojść w przypadku zalegania płodu, co prowadzi do ropnego wypływu z pochwy i często do zapalenia otrzewnej. Zwykle jest śmiertelne. Istnieją także doniesienia o przypadkach ropomacicza.
    Leczenie:   Antybiotyki,terapia wspomagająca, owariohisterektomia.


    Hipokalcemia
    Może rozwinąć się u samic karmiących, a można ją znieść dodając do diety pokarmy bogate w wapń, takie jak mleko, mleko w proszku i ser lub uzupełniając pożywienie w wapń gotowymi preparatami, jak np. Collo-Cal D w ilości 0,1 ml dziennie.


    Ręczne odchowanie młodych
    Odchowanie młodych bez matki jest możliwe, jeśli młode są w wieku tygodnia lub starsze. Wychowane tą drogą zwierzęta są bardzo oswojone. Początkowo należy podawać mieszaninę zagęszczonego mleka rozcieńczonego w przegotowanej wodzie w stosunku 1:2, którą po tygodniu można zagęścić dodając płatków zbożowych dla niemowląt i podawać strzykawką lub zakraplaczem. Można dodawać glukozę w proszku (5 g) i probiotyki, np. Avipro (5 g) do 200 ml podawanej ręcznie mieszanki. W ciągu pierwszych 1-2 tygodni młode wiewiórki należy karmić co 4 godziny, następnie co 6 godzin do osiągnięcia wieku 3 tygodni, kiedy to można je karmić trzy razy dziennie. Nie wolno podawać pokarmu na sitę, aby nie spowodować zachłystowego zapalenia płuc. Z tego powodu, pożyteczne jest używanie do karmienia insulinówki. Ważne jest, by pamiętać o wywołaniu wypróżnienia masując okolicę odbytowo-płciową wilgotnym, ciepłym wacikiem.


    Niepłodność
    Niepłodność ma dwie podstawowe przyczyny:

    • Długość dnia. Pomimo tego, że aktywnością rozrodczą steruje długość dnia świetlnego, nadmiernie wydłużony czas oświetlania może spowodować zmniejszenie płodności. Wiewiórki trzymane w zamknięciu mogą być narażone na zbyt dużo światła.

    • Stres. Ważne jest, by zapewnić parom dostęp do dużej przestrzeni i odpowiedniej liczby domków na gniazda. Jeśli zostaną stłoczone, ich płodność ulegnie obniżeniu.

    Innymi czynnikami zewnętrznymi, które działają stresujące na wiewiórki ziemne są odbiorniki telewizyjne oraz zapach innych zwierząt, zwłaszcza gryzoni.


    Kastracja
    Można kastrować samce w celu uniknięcia niechcianych miotów. Zabieg wykonuje się podobnie jak u innych gryzoni. Wiewórka ziemna ma otwarte kanały pachwinowe i należy zastosować metodę z zamknięciem kanałów, by zapobiec przepuklinie pachwinowej. Owariohisterektomia nie jest zabiegiem rutynowym, może być jednak stosowana w celu leczenia ropomacicza.


    Guzy gruczołów sutkowych Spotyka się sporadycznie u starszych samic. Są to zwykle łagodne gruczolaki. Usunięcie chirurgiczne powoduje wyleczenie.


    Układ moczowy
    Zapalenie pęcherza moczowego.
    Objawy kliniczne: Obserwuje się hematurię, utrudnione, bolesne oddawanie moczu i utratę apetytu. Zapalenie pęcherza może być następstwem zakażenia bakteryjnego, a także kamicy moczowej (zwykle spotyka się w tych przypadkach struwity).
    Leczenie:  Należy w miarę możliwości przeprowadzić badanie moczu oraz podjąć terapię antybiotykową.


    Przerost siekaczy
    Zęby wiewiórek rosną stale przez cale życie zwierząt, należy więc zapewnić im dostęp do odpowiedniej ilości drewna, ciastek dla psów, orzechów itp., aby umożliwić im gryzienie i ścieranie zębów. W przypadku karmienia zbyt dużą ilością miękkiego pokarmu zęby będą przerastać i dolne siekacze mogą zacząć drażnić nozdrza. Zęby można przytrzeć. Jeśli zwierzę nie jest przyzwyczajone do trzymania, zabieg trzeba przeprowadzić w znieczuleniu. Do karmy należy dodać więcej twardych składników. Konieczne może okazać się okresowe przycieranie zębów. Jeśli zabieg ten wiąże się ze zbyt dużym stresem dla zwierzęcia, należy rozważyć możliwość usunięcia siekaczy w znieczuleniu ogólnym. Czasami zdarza się, że szczęka i zęby mogą ulec przemieszczeniu w następstwie upadku lub walki i wówczas konieczne jest regularne przycinanie zębów. Zabieg ten można przeprowadzać jedynie wtedy, gdy nie powoduje stresowania zwierzęcia, w przeciwnym wypadku należy wziąć pod uwagę dokonanie eutanazji.


    Zapalenie płuc
    Rozwojowi zapalenia płuc sprzyjają złe warunki chowu zwierząt, zwłaszcza trzymanie w wilgotnym otoczeniu i zbytnie zagęszczenie. Wiewiórki mogą zarażać się wirusem grypy od zakażonych ludzi. Grypa u wiewiórek jest zwykle chorobą śmiertelną.
    Objawy kliniczne: Chore zwierzę przyjmuje zgarbioną postawę, zwykle ma przyspieszony oddech i traci apetyt.
    Leczenie: Chore zwierzęta należy umieścić w odosobnieniu, w czystej, ciepłej i dobrze wentylowanej klatce szpitalnej. Można podawać z wodą do picia antybiotyki, a obok klatki dobrze jest umieścić maść zawierającą mentol, np. Vick.


    Zapalenie nosa
    Objawy kliniczne: Krwawienie z nosa, ciągłe mycie i pocieranie nosa oraz świszczący oddech. Takie objawy kliniczne mogą być spowodowane przerostem siekaczy lub próchnicą zębów wywołaną zalegającymi ciałami obcymi w jamie ustnej. W takich przypadkach należy podjąć odpowiednie postępowanie lecznicze.


    Oko
    Owrzodzenie rogówki i wypływ z worków spojówkowych
    Przyczyny:
    Owrzodzenie rogówki i wypływ z worków spojówkowych są najczęściej spowodowane otarciem o ściółkę lub walkami.
    Leczenie:
    O ile to możliwe, oko należy przepłukać wodą lub łagodnym roztworem soli oraz należy użyć odpowiedniej maści okulistycznej z antybiotykiem, najlepiej takiej, którą można stosować raz dziennie w celu uniknięcia nadmiernego stresu związanego z leczeniem.


    Powrót


















    Koszatniczki


    Koszatniczki. Octodon degus, jest członkiem rodziny Octodontidae, podrząd Caviomorpha (marowate) Takie umiejscowienie w systematyce sugeruje ich bliski związek ze świnką morską i szynszylami, jednak ostatnie badania wskazują, że mogą być bliżej związane z królikami. Dorosła koszatniczka ma około 15 cm długości, z 15 cm ogonem, który ma na końcu kępkę sierści. Okrywa włosowa ma barwę średnio - do ciemnobrązowej. Koszatniczki pochodzą z Chile, gdzie żyją na obszarach od równin nadbrzeżnych do Andów. Są aktywne w ciągu dnia. Mieszkają w złożonych norach zawierających sypialnie i spiżarnie, są bardzo towarzyskie, przebywają w koloniach do 100 osobników.


    Od czasu jej przeniesienia do USA w 1964 roku koszatniczka stała się popularnym modelem badań naukowych nad cukrzycą, zaćmą i rytmami dobowymi. Okazało się także, że koszatniczka jest zwierzęciem towarzyskim, długo żyjącym i rzadko zapadającym na choroby, czyli ma cechy czyniące z niej doskonałe zwierzę domowe.


    Klasyfikacja
    Koszatniczka jest gryzoniem z podrzędu Hystricognathi (gryzonie podobne do jeżozwierzy), biorąc pod uwagę jej umięśnioną szczękę oraz budowę czaszki. Należy ona do rodziny Octodontidae. Octon odnosi się do kształtu jej zębów policzkowych, które przypominają cyfrę 8.


    Anatomia / fizjologia Koszatniczka przypomina dużego gerbila i jest ciemnoszarobrązowa z ciemnym pędzlem na zakończeniu ogona. Żrenice są kształtu eliptycznego. Mocz jest zazwyczaj żółty i gęsty (mętny). W jelicie grubym koszatniczki zachodzą intensywne procesy fermentacyjne; zwierzę ma funkcjonalne jelito ślepe. Nadnercza są stosunkowo duże.


    Zachowanie
    Koszatniczka prowadzi dzienny tryb życia i nie zapada w sen zimowy. Wykopuje skomplikowane nory i korytarze, żyje w stadach i porozumiewa się z innymi osobnikami wydając odgłosy i przyjmując pewne postawy. Jeżeli nie ma możliwości zachowań stadnych i bodźców fizycznych, mogą pojawić się oznaki agresywności i samookaleczeń. Walki między koszatniczkami są bardzo rzadkie, nawet przy pojawieniu się nowego osobnika. Bardzo lubią bawić się z ludźmi.

    Środowisko
    Na wolności koszatniczka jest oporna na ekstremalne zimno i silne wiatry w górach, jednak nie lubi znacznego gorąca lub mokrych warunków i wilgoci. W niewoli można ją trzymać poza budynkiem mieszkalnym, w szopie lub garażu. Trzymane w mieszkaniu muszą być umieszczone z dala od źródeł ciepła, jak grzejniki i bezpośrednie promienie słoneczne. Należy je trzymać w temperaturach poniżej 20°C, ponieważ w wyższych temperaturach będą zestresowane i podatne na udar cieplny. Są to zwierzęta towarzyskie i aktywne w ciągu dnia, dobrze się rozwijają przy znacznej opiece i zainteresowaniu ze strony człowieka.


    Klatka
    Koszatniczki są bardzo aktywne, należy im zapewnić dużo przestrzeni do ruchu. Odpowiednie są druciane klatki, podobne do tych dla szynszyli, z licznymi piętrami i rampami do wspinania się. Siatka zapewnia dobrą wentylację i Jest odporna na gryzienie. Podłoga powinna być jednak jednolita i pokryta ściółką pozwalającą na budowę nor, taką jak mieszaniną torfu i wiórów. Trociny nie są zalecane, ponieważ drobne fragmenty mogą drażnić drogi oddechowe i predysponują koszatniczkę do chorób układu oddechowego. Ściółkę należy zmieniać raz w tygodniu, ponieważ koszatniczki produkują znaczne ilości moczu, a wilgotne podłoże może nasilać występowanie zakażeń dróg oddechowych i chorób skóry. Nie należy używać podłoża rusztowego, ponieważ koszatniczka Jest bardzo wrażliwa na zapalenie skóry powierzchni dłoniowej dolnych odcinków kończyn, pododermatitis. Z tego powodu należy również pokryć drewnem wszelkie półki druciane w klatce.


    Można umieszczać również gałązki z drzew Jadalnych (jak jabłoń czy grusza), by zwierzęta miały co gryźć i po czym się wspinać. Czasami używa się akwarium, nie zapewniają jednak właściwej wentylacji i pozwalają na gromadzenie się wilgoci. Należy umieścić budki lęgowe, by zapewnić miejsce na budowę gniazda i prywatność zwierzęcia. Każda koszatniczka powinna mieć swoją własną budkę, by uniknąć problemu dominacji i agresji, jakie pojawiają się w koloniach. Na wolności koszatniczka ściele gniazdo liśćmi i suchą trawą. W niewoli można podawać słomę i siano. Siano jest również niezbędnym elementem żywienia. Można również stosować podarty papier. Należy unikać syntetycznych materiałów z włókien, ponieważ po zjedzeniu mogą powodować niedrożność jelit. Podobnie jak szynszyle, koszatniczki potrzebują kąpieli piaskowych 2-3 razy w tygodniu, by mogły utrzymać swoją sierść w zdrowiu. Należy stosować czysty piasek srebrzany, a wanienkę z piachem należy wstawiać do klatki na 10-15 minut. Należy ją potem usunąć, by uniknąć pobrudzenia i zanieczyszczenia. Koszatniczki muszą mieć dużo rzeczy do gryzienia. Poza gałązkami drzew owocowych (jabłoni i gruszy) można im dawać pumeks. Jeśli umieszcza się w klatce kołowrotek, musi być typu zamkniętego, ponieważ kołowrotki otwarte mogą powodować pododermatitis i prowadzić do uwiężnięcia ogona i jego oskalpowania.


    Utrzymywanie
    Koszatniczka powinna być utrzymywana w dużej klatce z półeczkami, gałęziami i karuzelą oraz dużą ilością miejsca do ruchu. Odpowiednimi materiałami na ściółkę są trociny, produkty z papieru z makulatury oraz siano. Należy także, podobnie jak w przypadku szynszyli, umożliwić im kąpiele piaskowe oraz trzymać razem przynajmniej dwa osobniki. Koszatniczki są zwierzętami towarzyskimi i nic mogą być trzymane pojedynczo. Samotne koszatniczki są bardziej podatne na stres i wrażliwe na zakażenie. O ile nic ma się na celu hodowli, należy trzymać koszatniczki w grupach jednopłciowych. Zarówno samice jak i samce koszatniczek nigdy nie powinny być trzymane pojedynczo. Nieprawdą jest, że nie można połączyć samców dorosłych - jest to wykonalne, ale trudniejsze. Zaleca się więc dokupowanie do starszego osobnika koszatniczek młodych, nie stanowiących zagrożenia terytorialnego. Dwa samce można trzymać razem, jeśli pochodzą z jednego miotu, lub jeśli zostały połączone w bardzo młodym wieku, powinny być jednak trzymane poza zasięgiem wzroku i zapachu samic, ponieważ w okresie rui samic są skłonne do walk. Samce można kastrować, wtedy można trzymać razem samca z samiczką. Podczas łączenia dwóch koszytniczek, należy podzielić klatkę na dwie części, a koszatniczki trzymać pojedynczo przez tydzień, tak by się przyzwyczaiły do siebie, zanim zostaną połączone. Po połączeniu mogą przez krótki czas walczyć ze sobą, by ustalić hierarchię, potem powinny się uspokoić.


    Dieta osobników żyjących w niewoli powinna składać się z bloków dla gryzoni oraz pokarmu dla świnek morskich z sianem. Jako przekąski można podawać marchewkę, ziemniaki i inne warzywa, nasiona i orzeszki ziemne. Należy unikać podawania pokarmów zawierających cukier (np. owoce, rodzynki, płatki śniadaniowe, płatki z miodem). Należy pamiętać, że większość pokarmów granulowanych zawiera melasę stosowaną jako łącznik. Na wolności koszatniczki jedzą bulwy, gałązki, rośliny i korę. Nie są w stanie trawić i metabotizować cukru i węglowodanów i są bardzo podatne na cukrzycę. Dobry pokarm wpływa na długość życia koszatniczki, te które zapadają na cukrzycę rzadko żyją dłużej niż 5 lat. Nic należy skarmiać koszytniczek pokarmami zawierającymi cukry i owocami zawierającymi fruktozę. Należy ograniczać karmę z wysoką zawartością tłuszczu lub skrobi. Należy unikać podawania nasion słonecznika, orzeszków ziemnych i kukurydzy, ponieważ tłuszcz i olej są dla koszytniczek wielce szkodliwe i mogą łatwo prowadzić do stłuszczcnia wątroby. Wymagania żywieniowe koszytniczek można pokryć podając mieszankę pokarmu dla świnek morskich i szynszyli. Nic jest jeszcze wiadomo, czy mają takie zapotrzebowanie na witaminę C jak świnki morskie, jeśli tak, to warto podawać granulat zawierający witaminę C. Niebezpieczne są także pokarmy zawierające skrobię.


    Określenie płci Odległość między odbytem a ujściem dróg płciowych u samów jest około dwukrotnie większa niż u samic. Prącie przypomina łechtaczkę, ale jest kilkukrotnie większe. Można je odsłonić poprzez zsunięcie napletka. Jądra znajdują się w jamie brzusznej (brak jest moszny). Samice mają cztery pary gruczołów mlecznych.


    Rozród Koszatniczka osiąga dojrzałość płciową w znacznie późniejszym wieku niż wiele innych gatunków gryzoni. Aby ograniczyć ryzyko zatrucia ciążowego (podobnego jak u świnek morskich) i niestosunków porodowych, rozmnażanie należy rozpocząć, kiedy samica jest w wieku od 4 do 9 miesięcy, a jej masa ciała nie przekracza 250 g. Samica ma dużą łechtaczkę, a srom jest uszczelniony błoną pochwową. Pochwa otwiera się na okres od 3 do 21 dni. W tym czasie pojawia się ruja, trwająca jedynie 3 godziny. Koszatniczka jest zwierzęciem z indukowaną owulacją. Prącie samca ma drobne kolce, które jak się wydaje stymulują uwolnienie komórki jajowej. Krycie trwa zaledwie 10 sekund, tworzy się czop kopulacyjny i bezpośrednio po tym akcie błona pochwowa zamyka się. W początkowych fazach ciąży błona otwiera się raz jeszcze i wytwarzana jest czerwona wydzielina. Ten "czerwony pierścień" jest znacznie pewniejszym wskaźnikiem ciąży niż badanie palpacyjne.


    Długa ciąża u koszatniczki częściowo związana jest z unikalnym powstawaniem łożyska, noszącego nazwę podłożysko omoczniowo-kosmówkowe. Poród może trwać nawet kilkanaście godzin. Po porodzie występuje ruja, chociaż w jej czasie rzadko dochodzi do krycia. Mimo długiej ciąży koszatniczki nie rodzą się w pełni rozwinięte, jak by się tego można było spodziewać. W niektórych obszarach na świecie młode rodzą się z rzadkim owłosieniem, a oczy mogą być zamknięte aż do 3. dnia. Oboje rodzice otaczają potomstwo, tak aby utrzymać odpowiednią jego temperaturę. Do ssania młode kładą się na grzbietach, a matka leży na nich. Ssanie trwa około 25 minut. Samiec bierze udział w wychowywaniu potomstwa, tak więc para po porodzie musi pozostać razem. Kanibalizm jest wśród koszatniczek stosunkowo rzadki.


    Co właściciel koszatniczki wiedzieć powinien?

    - Koszatniczka jest zwierzęciem towarzyskim i lubi zabawy z człowiekiem.
    - Koszatniczka nie powinna być łapana za ogon.
    - Należy unikać podawania jej pokarmów słodkich, w tym słodkich owoców.
    - Należy ograniczać podawanie pokarmów bogatych w tłuszcze, takich jak nasiona i orzeszki ziemne.
    - Należy często myć butelki z wodą oraz poidła kulkowe.
    - Koszatniczka z nieprawidłowym zgryzem nie powinna być rozmnażana, ponieważ wada ta wydaje się   dziedziczna.
    - Należy unikać przegrzania.


  •              Zasady stosowania leków u koszatniczek i szynszyli *
    Lek Dawkowanie
    Acepromazyna 0,5-1,0 mg/kg m.c. i.m.
    Kwas acetylosalicylowy100-200 mg/kg m.c. p.o. co 6-8 godzin
    Amikacyna2 mg/kg co 8 godzin, i.m., s.c., i.v.
    Amitraza Zgodnie ze wskazaniami na opakowaniu
    Amoksycylina NIE PODAWAĆ
    AmpicylinaNIE PODAWAĆ
    Atropina 0,05 mg/kg m.c. i.m. lub s.c.
    Wersenian wapniowy (EDTA)30 mg/kg m.c. s.c. co 12 godzin
    Karbaryl 5%Osypać delikatnie raz na tydzień
    Cefalosporyny 25-100 mg/kg m.c. p.o. co 6 godzin. Uwaga: zawiesina do iniekcji może być zbyt gęsta, aby ją podać igłą o średnicy 0,5-0,6 mm
    Chloramfenikol (palmitynian)30-50 mg/kg m.c. co 12 godzin p.o., 10 mg/30 ml wody do picia
    Chloramfenikol (bursztynian)50 mg/kg m.c. co 12 godzin i.m., s.c.
    Chlortetracyklina 50 mg/kg m.c. co 12 godzin p.o.
    Deksametazon 0,5-2,0 mg/kg m.c. i.v., i.p., i.m., s.c.
    Diazepam 1-2 mg/kg m.c. i.p., i.m.
    Doksapram 2-5 mg/kg m.c. i.v.
    Doksycyklina 2,5 mg/kg m.c. co 12 godzin, p.o.
    Enrofloksacyna5-10 mg/kg m.c. co 12 godzin, p.o., s.c., i.m.
    Fenbendazol 20 mg/kg m.c. p.o. co 24 godziny przez 5 dni
    Furosemid 5-10 mg/kg m.c. co 12 godzin
    Gentamycyna2 mg/kg m.c. co 8 godzin i.m., s.c., i.v.
    Gryzeofulwina 25 mg/kg m.c. p.o. co 24 godziny przez 28-40 dni
    Izofluran Do uzyskania rezultatu
    Iwermektyna (0,2 mg/kg m.c.) 200-400 ug/kg m.c. p.o.; powtórzyć po 7-14 dniach
    Ketamina 44 mg/kg m.c. i.p.
    Ketamina + acepromazyna 40 mg/kg m.c. i.m. + 1,0-2,0 mg/kg m.c.
    Ketamina + diazepam 20-40 mg/kg m.c. i.m. + 1,0-2,0 mg/kg m.c.
    Ketamina + ksylazyna 35 mg/kg m.c. + 5 mg/kg m.c. i.p.
    Meperydyna 10-20 mg/kg m.c. co 6 godzin i.m., s.c.
    Metoklopramid (chlorowodorek) (Reglan®) 0,5 mg/kg m.c. co 8 godzin s.c.
    Neomycyna 15 mg/kg m.c. co 12 godzin p.o.
    Odpowiedni proszek przeciwgrzybiczy Wymieszać w piasku do kąpieli 1 łyżeczka/2 c piasku
    Oksytetracyklina 50 mg/kg m.c. co 12 godzin p.o.; 1 mg/ml wody do picia
    Oksytocyna 0,2-3,0 j.m./kg m.c. s.c., i.m., i.v.
    Pentobarbital 30 mg/kg i.v., 35-40 i.p.
    Piperazyna (adypinian) 0,5 mg/kg m.c./dzień przez 2 dni
    Piperazyna (cytrynian) 100 mg/kg m.c./dzień przez 2 dni; 2-5 mg/ml wody do picia przez 7 dni, przerwa 7 dni i powtórne leczenie
    Prazikwantel 5-10 mg/kg m.c. i.m., s.c., p.o., powtórzyć w dniu 10.
    Prednizon 0,5-2,0 mg/kg m.c. p.o., s.c., i.m.
    Penicylina prokainowa G NIE STOSOWAĆ
    Sulfametazyna 1 mg/ml wody do picia
    Tetracyklina 50 mg/kg m.c. co 12 godzin p.o.; 0,3-2,0 mg/ml wody do picia
    Tiabendazol 50-100 mg/kg m.c. p.o. przez 5 dni
    Tresaderm® 1 kropla do każdego ucha, wmasować i usunąć wacikiem (co 24 godziny przez 3-5 dni)
    Trimetoprim z sulfadiazyną 30 mg/kg m.c. co 12 godzin s.c., i.m.
    Witamina B1 1 mg/kg pokarmu, 0,02-0,2 ml/kg m.c. s.c., i.m.
    Witamina K1 1-10 mg/kg m.c. w zależnoŚci od potrzeb, i.m.

    *Zaadaptowane na podstawie: Johnson-Delaney C: Exotic Companion Medicine Handbook 2nd ed. Lake Worth, FL, Zoological Education, w druku. Dawkowanie przedstawionych powyżej leków u szynszyli i koszatniczek jest bezpieczne z punktu widzenia klinicznego, jednak większość z podanych dawek została ustalona w bezpośredniej praktyce weterynaryjnej, a nie w badaniach farmakodynamicznych.                      http://www.magwet.pl/




    Powrót





















    Gerbile, myszoskoczki.

    Myszoskoczek mongolski odkryty został w 1866 roku przez francuskiego misjonarza Davida Armanda, który przywiózł owe "żółte szczury" do paryskiego Muzeum Historii Naturalnej z podróży po Mongolii i Chinach. Rok później nadano nowo odkrytemu gatunkowi jego łacińską nazwę. Gerbile są jednymi z najpóźniej udomowionych zwierząt. Po raz pierwszy do Wielkiej Brytanii sprowadzono je w roku 1964. Istnieje ponad 80 dzikich gatunków tych zwierząt, w niewoli spotyka się jednak najczęściej gerbile mongolskie (Meriones unguiculatus), zwane przez zoologów także szponiastymi. Ciało gerbila jest bardzo dobrze przystosowane do naturalnego środowiska pustynnego. Gerbile mają zdolność oszczędzania wody i wytwarzania niewielkich ilości wysoce skoncentrowanego moczu i suchego kału. Dzięki temu są to zwierzęta bardzo czyste, nie pozostawiające przykrego zapachu. Ogólnie rzecz ujmując, gerbile rzadko zapadają na choroby, jednakże utrzymanie i środowisko, w którym żyją, mogą mieć olbrzymi wpływ na stan ich zdrowia. Większość chorób jest związana ze stresem. Gerbile są zwierzętami dziennymi, aktywnymi zarówno w dzień i w nocy.


    Klatka
    W środowisku naturalnym gerbile te zamieszkują w głębokich kompleksach nor wykopanych w piasku. Są zwierzętami towarzyskimi, najlepiej czują się w grupie. Formą trzymania gerbili w niewoli, najbardziej zbliżoną do natury, jest umieszczenie gerbili w gerbilarium. plastikowym lub szklanym akwarium przykrytym drucianą siatką zapobiegającą ucieczce oraz wyłożonym grubą warstwą podłoża do zagrzebywania się. Można także stosować plastikowe lub druciane klatki. Klatki drewniane są niepraktyczne, ponieważ mogą zostać łatwo przegryzione. W przypadku trzymania gerbili w klatce, należy umieścić domek, który zapewni zwierzęciu trochę prywatności, zwłaszcza gdy podłoże jest zbyt płytkie, by zwierzę mogło się zakopać. Minimalne wymiary klatki dla dwóch gerbili mongolskich wynoszą 60 cm x 25 cm x 25 cm (dł. x szer. x wys.). Oczywiście, im klatka większa tym lepsza, ponieważ duża klatka umożliwia ruch i zapobiega nudzeniu się zwierząt. Na gerbila powinno przypadać 750 cm2 powierzchni. Jeśli umieszczamy w środku kołowrót do ćwiczeń, musi być to typ Jednolity, ponieważ w trakcie biegu nogi lub ogon gerbili mogą uwięznąć pomiędzy drutami zwykłych kółek. Kołowrotek może spokojnie znajdować się w klatce cały dzień, skoczek sam zadecyduje kiedy chce biegać. Może to być jednak uciążliwe dla opiekuna ponieważ zwierzak może mieć ochotę na jogging np. o 5 rano w sobotę. Jeśli chodzi o podłoże, słoma nie nadaje się w ogóle, omszały torf może mieć z kolei zbyt dużą wilgotność. Optymalnym rozwiązaniem będą więc zrębki bukowe lub inne duże wióry - nigdy drobne, nieodpylone trociny, albo żwirek uniwersalny drewniany niezbrylający dla kotów i gryzoni. Siano, podobnie jak słoma nadaje się tylko i wyłącznie do robienia gniazda, należy więc zadbać o to, by jego niewielka ilość zawsze znajdowała się w gerbillarium. Można dołożyć również bezapachowe, białe chusteczki lub papier toaletowy/kuchenny.


    Włókna syntetyczne owijają się poza tym wokół kończyn i palców, powodując poważne zranienia. Należy unikać stosowania gazet lub podartego papieru, na którym jest tusz, ponieważ farba drukarska lub tusz mogą być toksyczne. Podłogi klatek mogą być pokryte wiórami lub trocinami. Chociaż trociny mają większą zdolność pochłaniania wilgoci, łatwo przyczepiają się do futra i świeżego pokarmu oraz mogą powodować podrażnienie oczu. W przypadku stosowania czy to wiórów, czy też trocin, należy mieć pewność, że pochodzą one z miękkiego, niczym nie opryskiwanego drewna, ponieważ niektóre rodzaje twardego drewna zawierają trujące składniki. Piasek stosowany jest rzadko, ponieważ może zlepiać sierść oraz, jak trociny, może drażnić oczy. Jednakże można stosować niewielką ilość wysokiej jakości piasku do kąpieli piaskowych. Doskonałym materiałem na podłoże jest siano łąkowe, trzeba jednak uważać, by było zawsze suche i nic gniło.


    Środowisko
    Gerbilarium nie może być umieszczone w pobliżu grzejnika ani być wystawione na słońce, ponieważ przegrzanie pojemnika może prowadzić do udaru cieplnego. Temperatura powietrza powinna wynosić 15~20°C. Gerbile są zwierzętami aktywnymi w ciągu dnia, potrzebują takich zabawek, jak rury kartonowe, aby uniknąć nudy. Należy unikać zabawek metalowych, plastikowych, z malowanego drewna, podobnie Jak i przedmiotów wykonanych z pianek lub innych tworzyw, które mogą zjeść. W czasie ładnej pogody gerbile można wypuszczać na dwór, do małych klatek o mocnych dnach, które będą je chroniły przed drapieżnikami. Należy unikać podłóg drucianych, ponieważ mogą powodować urazy kończyn.


    Utrzymanie
    Gerbile mongolskie są zwierzętami towarzyskimi, najlepiej czują się w grupie. U skoczków to samice są bardziej terytorialne, także trzymanie ich w większych grupach czasem kończy się nie za ciekawie. Nie oznacza to jednak, że powinny być trzymane oddzielnie. Przy zastosowaniu odpowiednich metod łączenia, takich jak 'dzielona klatka' i 'neutralny grunt' z powodzeniem można połączyć w większe stadko nawet dorosłe samiczki.
    Samce u myszoskoczków są o wiele spokojniejsze, zwykle nie przejawiają wobec siebie agresji, dlatego można tworzyć i 8 osobnikowe stada. Warto zauważyć, że wcale nie muszą to być gerbile z jednego miotu, ani w jednym wieku. Znów korzystając z wyżej zaproponowanych metod możemy połączyć w dowolnym momencie kilku samczyków ze sobą. Ponad to, gdy są to skoczki w wieku 6-9 tygodni, zwykle łączenie przebiega bez najmniejszych problemów i wystarczy po prostu puścić osobniki na neutralny grunt, po czym przełożyć do gerbilarium.
    Myszoskoczki można trzymać w stadach mieszanych, jednakże powierzchnia ich lokum powinna być wtedy duża. Takie rozwiązanie nie jest jednak polecane, gdyż często dochodzi do walk między osobnikami. Łączenie w pary nie musi odbywać się do 10 tygodnia życia - jest to błędne stwierdzenie. Myszoskoczki przez całe życie nie mają problemów z zaakceptowaniem partnera innej płci. Samce biorą czynny udział w wychowywaniu potomstwa. Należy pamiętać jednak, że ojca należy odłączyć od matki na 3dni zaraz po porodzie w celu uniknięcia kolejnego zapłodnienia w czasie rui poporodowej. Jest to niezwykle ważne, albowiem jednoczesna ciąża oraz laktacja wycieńczają samiczkę.
    Nie należy rozmnażać zwierząt, których dokładnego pochodzenia nie znamy - zwiększa to ryzyko wystąpienia wad genetycznych, padaczki - która jest zresztą niezwykle częstą chorobą występującą w świecie myszoskoczków, i innych dolegliwości. Należy też zapamiętać, że nigdy nie trzymamy myszoskoczków w trójkach - istnieje realne zagrożenie wykluczeniem najsłabszego osobnika ze stada - kończy się to zwykle śmiercią.


    Higiena
    Ponieważ gerbile są przystosowane do produkcji niewielkiej ilości moczu i kału, są zwierzętami bardzo czystymi. W gerbilarium z podłożem dobrze pochłaniającym wilgoć, zwierzątka te mogą mieszkać 3 miesiące w czystych warunkach, bez potrzeby zmiany podłoża. Dzięki temu są doskonałymi zwierzętami do klas szkolnych. Jeżeli stosuje się ściółkę na podłogę, należy ją wymieniać co tydzień, przy czym nie powinno się ruszać gniazda w domku. Ważne jest też codzienne sprawdzanie klatki i usuwanie resztek nieświeżego i zgniłego pokarmu, zanim zostanie zakopany.


    Żywienie
    W naturalnym środowisku pokarm gerbili mongolskich stanowią nasiona, ziarno, korzenie, liście i łodygi. Dietę tę naśladują mieszanki przeznaczone dla gerbili, które zawierają nasiona słonecznika, pszenicę, kukurydzę, proso, żyto i jęczmień. Mieszankę taką daje się raz dziennie i usuwa się wszelkie pozostałości, tak by nie dopuścić do ich zepsucia się. Dorosły gerbil je około 15 gramów dziennie takiej mieszanki. Do tego typu pokarmu należy dodawać świeże owoce i warzywa, jak banany, jabłka, marchewkę, sałatę itp. Można podawać dodatkowe źródła białka: jaja gotowane na twardo, ser. Białko zwierzęce, jak mięso może być podawana w skąpych ilościach. Można też podawać dodatkowe źródła węglowodanów, jak pieczony chleb lub ciastka dla psów, które zaspokoją potrzebę gryzienia u gerbili. Wszelkie świeże składniki pokarmu należy dokładnie myć, ponieważ gerbile są bardzo wrażliwe na jakiekolwiek pozostałości insektycydów.


    Jakiekolwiek nowe składniki pokarmu należy włączać do diety stopniowo w małych ilościach, by nie spowodować biegunki. Podobnie Jak inne gryzonie, gerbile mogą wybierać i jeść nasiona słonecznika, które zawierają mało wapnia i dużo tłuszczy. Ich nadmiar może spowodować niedobór wapnia, złamania i otyłość. Gerbile, które jedzą za dużo tłuszczy łatwo zapadają na lipidemię i stłuszczenie wątroby. Z tego powodu nasiona słonecznika powinny stanowić mniej niż 10% dawki pokarmowej. Jeśli podawane są orzeszki ziemne, muszą być dobrej jakości, ponieważ zapleśniałe fistaszki mogą zawierać aflatoksyny, które powodują śmiertelne uszkodzenie wątroby. Można podawać także wiele roślin, jak mniszek, tasznik pospolity, gwiazdnica, babka lancetowata. Pomimo adaptacji do życia na pustyni, gerbile wymagają regularnego dostępu do wody. Brak wody może prowadzić do niepłodności. Wodę należy dostarczać w butelce, z której będą spijać ją po kropelce, chociaż gerbile piją niewiele (dorosły gerbil pije 4—10 ml dziennie), a karmione zielonką mogą nie pić w ogóle.


    Ciężarnym i karmiącym samicom można dawać dodatkowe źródła białka, jak ser i jaja. Idealnym źródłem biała, warto dodać zwierzęcego, będą larwy mącznika młynarka czy świerszcze, również dobra jakościowo karma dla psów (nigdy kotów!), ewentualnie gotowana pierś z kurczaka. Musi być zapewniony dostęp do świeżej wody, ponieważ ich zapotrzebowanie na wodę w tym czasie rośnie. Można także podawać krople witaminowe przeznaczone dla gerbili. Młode gerbile należy odłączyć od matki w wieku 6-7 tygodni - wtedy dopiero stają się w pełni samodzielne, mimo, że już w 3 tygodniu życia zaczynają pobierać stały pokarm. Małe doskonale radzą sobie z mieszanką przeznaczoną dla dorosłych gerbili. Do mniej więcej 8 tygodnia życia należy wystrzegać się świeżych warzyw i owoców, gdyż powodują one wyniszczające w tym wieku organizm biegunki. Musi być zapewniony dostęp do świeżej wody, należy upewnić się, że butelki są umieszczone w zasięgu młodych zwierząt.

    Powrót



















    Suwaki

    Suwak. Shawa. Meriones shawa, wyglądają jak olbrzymia wersja gerbila mongolskiego, Meriones unguiculatus. Wykorzystywane są bardzo intensywnie w laboratoriach badawczych (czytaj dział wiwisekcja), natomiast w ostatnich latach stały się zwierzętami towarzyszącymi. Suwak libijski był trzymany już wcześniej jako zwierzę towarzyszące i obecnie wiele suwaków wydaje się być właściwie krzyżówką tych dwóch gatunków. Z tych dwóch gatunków, suwak Shawa jest bardzo przyjacielski i lepiej nadaje się na zwierze towarzyszące. Trzecim suwakiem jest suwak perski, Meriones persicus, który który może stać się popularnym zwierzęciem towarzyszącym w przyszłości. Suwak Shawa pochodzi z suchych rejonów Afryki Północnej i Środkowego Wschodu. Na tych obszarach żyją w norach położonych głęboko pod ziemią, wydrążone w twardej glinie. Suwak perski żyje na terytorium Centralnej Azji pomiędzy wschodnimi obszarami Turcji i Pakistanem, jego nory położone są płycej, pomiędzy skalami.


    Suwak Shawa pochodzi z suchych rejonów Afryki Pomocnej i Środkowego Wschodu. Na tych obszarach żyją w norach położonych głęboko pod ziemią, wydrążone w twardej glinie. Suwak perski żyje na terytorium Centralnej Azji pomiędzy wschodnimi obszarami Turcji i Pakistanem, jego nory położone są płycej, pomiędzy skałami. Suwaki są gatunkiem gerbili. istnieje wiele form zaadaptowanych do warunków środowiskowych panujących na północnej granicy ich zasięgu występowania. Często mają gęstą sierść na ogonach, uszach i stopach, która ogrzewa je w chłodnym klimacie. Zapadają na podobne choroby, a ponieważ nie ma dostępnych wielu źródeł pisanych na temat postępowania z nimi, logiczne jest traktowanie ich i leczenie tak, jak dużych gerbili. Dawkowanie leków należy przeliczyć na szacowaną masę ciała dorosłego osobnika wynoszącą 300 g. Suwaki żyją w niewoli 6 do 7 lat. Są doskonałymi zwierzętami towarzyszącymi, ponieważ łatwo się z nimi obchodzi, nie są agresywne i są aktywne za dnia i w nocy.


    Środowisko
    Na wolności suwaki są zaadaptowane do życia w warunkach gorącego, suchego klimatu. Ryją nory, by uchronić się od żaru słonecznego i mają zdolność oszczędzania zapasów wody, produkując niewielkie ilości zagęszczonego moczu i wydalając suchy kał. Nory suwaków Shawa mogą sięgać trzech metrów głębokości. Suwaki perskie kopią płycej, do jednego metra głębokości. W niewoli suwaki trzeba trzymać z dala od zimna i przeciągów. Ich klatki nie powinny być też trzymane w pobliżu źródeł ciepła, jak promienniki czy ogień, lub przed oknem.


    Klatka
    Szklane akwarium jest najlepszym pomieszczeniem dla suwaka. Minimalne wymiary dla pary suwaków to 90 cm x 37,5 cm x 37,5 cm (dt. x szer. x wys.). Druciana pokrywa zapewnia odpowiednią wentylacje i zapobiega ucieczce. Klatkę można umeblować rurami kartonowymi i drewnianym domkiem lęgowym. W celach zapewnienia możliwości gryzienia i wspinania się można umieścić gałązki z drzew nietrujących (grusza, jabłoń, wierzba). Suwaki można też trzymać w klatkach, jednak będą wówczas z dużym prawdopodobieństwem gryźć kraty, co powoduje powstawanie owrzodzeń i zakażeń. Nie należy umieszczać kołowrotów, ponieważ powodują one często urazy stóp i ogona, które bardzo łatwo mogą uwięznąć pomiędzy szprychami.


    Ściółka
    Podłogę akwarium można pokryć jednym z następujących materiałów: trocinami, wiórami, torfem lub podartym papierem. Z każdym z zwymienionych można wymieszać trochę siana lub słomy. Trociny są bardzo drobne i mogą drażnić oczy i noc suwaka. Wióry są mniej drażniące i można je używać bez dodatków lub mieszać z torfem. Jeśli stosuje się sam torf, należy uważać, by nic był zbyt wilgotny, ponieważ wówczas będzie powodował problemy skóry i stóp. Syntetyczne materiały ściółkowe nie są dla suwaków właściwe, ponieważ mogą powodować zatkanie żołądka, jeśli zostaną zjedzone, mogą też prowadzić do urazów kończyn, jeśli owiną się wokół nóg lub palców. Około jednej trzeciej wysokości akwarium można wypełnić ściółką, tak by suwak mógł swobodnie kopać nory.


    Utrzymanie
    Samce można trzymać parami, zwłaszcza, jeśli łączy się je w młodym wieku, lub gdy pochodzą z jednego miotu. Samice suwaków Shawa mają bardzo silny instynkt terytorialny i dominacji, mogą być agresywne i najlepiej jest je trzymać pojedynczo. Dwie samice z jednego miotu mogą być trzymane razem, chociaż po osiągnięciu dojrzałości płciowej zaczną ze sobą z dużym prawdopodobieństwem walczyć.


    Żywienie
    Na wolności pokarmem suwaków są głównie suche rośliny i nasiona. Lubią także warzywa i jedzą owady. W niewoli można dodawać do pokarmu dla gerbili lub chomików świeże owoce i warzywa. Odpowiednie są jabłka, winogrona, gruszki, suszone morele, świeże kokosy i rodzynki. Należy unikać cytrusów, ponieważ mogą powodować niestrawność. Można podawać larwy mącznika młynarka i świerszcze, niektórzy hodowcy uzupełniają ich dietę pokarmem z puszki dla kotów. Można w klatce umieścić kawałki pieczonego chleba i herbatniki dla psów, by zaspokoić potrzebę gryzienia. Wodę najlepiej jest podawać w butelce lub misce. Należy regularnie sprawdzać dziobek butelki, ponieważ ściółka łatwo go blokuje. Suwakom ciężarnym i laktującym należy zapewnić na czas ciąży i odchowania młodych dodatkowe porcje pożywienia.


    Powrót























    Chomiki

    Chomiki są jednymi z najpopularniejszych małych zwierząt domowych, w Wielkiej Brytanii trzymane są jako "pets" od 1945 roku. Istnieje ponad 20 gatunków chomików, najczęściej trzymanym w niewoli jest chomik złoty (syryjski) - Mesocricetus auratus. Trzymane sa także mniejsze chomiki chińskie - Cricetukus griseus, chomiki rosyjskie (dżungalskie) - Phodopus sungorus (zwany także jako chomik z owłosionymi stopami) oraz chomiki Rozborowskiego - Phodopus roborovskii. Prawie wszystkie chomiki syryjskie trzymane obecnie w niewoli pochodzą od trzech osobników, które zostały schwytane na terenie Syrii, gdzie odnalazł je w norze, w pobliżu Aleppo, pewien archeolog. Chomiki są zwierzętami zmierzchu ( aktywne o świcie i o zmroku.) chomiki syryjskie najlepiej trzymać pojedynczo. Chomiki rosyjskie można trzymać w parach, chomiki chińskie można trzymać w parach lub w większych grupach rodzinnych. Chomiki rosyjskie wolą być trzymane razem, trzymane pojedynczo mogą wykazywać zmniejszoną witalność. Chomiki chińskie, jeśli trzymane są pojedynczo, nie cierpią z tego powodu. Chomiki można również podzielić na syryjskie, dżungarskie i roborowskiego - każdy ma inne wymagania. Przykładowo chomik syryjski, biegając w za małym kołowrotku przeznaczonym dla chomika dżungarskiego może zrobić sobie poważną krzywdę.


    Klatka i ściółka
    Chomiki najlepiej jest trzymać w klatkach metalowych lub plastikowych. Wymiary klatki powinny wynosić minimum 60 cm x 30 cm x 23 cm (dł. x szer. x wys.). Klatki nie powinny być zbyt wysokie, ponieważ chomiki mogą w razie upadku łatwo złamać sobie kończyny. Klatki mogą być wykonane z drewna, które jest na tyle mocne, że wytrzyma ciągłe gryzienie przez chomika. Powierzchnię klatki można powiększyć dodając półki. Ważna jest właściwa wentylacja, przynajmniej część klatki powinna być wykonana z drutu. Dostępnych jest wiele klatek plastikowych, zbudowanych z wielu rurek i tuneli, które świetnie zabijają nudę zwierzęcia, muszą jednak zapewniać odpowiednią wentylacje, ponieważ w przeciwnym wypadku odchody będą się gromadzić zawilgacając podłoże, a w ciepłe dni mogą doprowadzić do przegrzania.


    Chomiki lubią uciekać z klatki na wycieczki, dlatego też każda klatka powinna mieć zabezpieczenie. Chomiki karłowate najlepiej jest trzymać w zbiornikach lub klatkach z zasuwkami narożnymi, sprzedawanymi zwykle dla myszy. Chomik musi mieć możliwość zachowania prywatności, dlatego klatki otwarte, takie jak dla ptaków, sadła nich zbyt stresujące i nie wolno ich używać do trzymania chomików. W klatce należy umieścić zabawki, takie jak kartonowe rurki, drewniane domki na gniazdo oraz puste słoiczki po dżemie, żeby zapobiec nudzeniu i stresowaniu się zwierzęcia. Należy umieścić także kołowrotek do ćwiczeń, przy czym lepszy jest typ zamknięty, ponieważ jest wówczas mniejsze ryzyko urazu. W przypadku chomików o długiej sierści, należy uważać ze wszystkimi typami kołowrotków. ponieważ ich sierść może się łatwo okręcić wokół osi kołowrotka. Kołowrotki dla myszy są zbyt małe dla chomików i powodują ścieranie się sierści. Kołowrotki druciane można przerobić na zamknięte, wykładając je kartonem. Jeśli chomik ma ograniczoną możliwość ruchu, może się usztywnić i wykazywać niechęć do ruchu.


    Zjawisko takie nazywa się porażeniem klatkowym i należy wówczas dostarczyć zwierzęciu więcej przyrządów do ćwiczeń. Należy uważać przy umieszczaniu plastikowych kulek do ćwiczeń, ponieważ chomiki nie potrafią ich zatrzymać i łatwo ulegają wycieńczeniu. Chomiki rosyjskie uwielbiają tarzać się w drobnym piasku lub żwirku dla papużek falistych. Chomiki chętnie budują gniazdo i należy im dostarczyć dużo materiału do jego budowy. Trociny, ścinki drewna, podarty papier i siano są właściwymi materiałami budulcowymi. Należy unikać włókien sztucznych i waty, ponieważ mogą być zjadane przez chomiki i powodować zatkanie jelit lub zatwardzenie. Włókna mogą także utkwić w workach policzkowych i spowodować zadławienie. Takie włókna mogą poza tym owijać się wokół kończyn lub szyi i powodować poważne rany. Trociny nie mogą być zbyt miałkie ani zapylone, ponieważ mogą powodować wówczas reakcje uczuleniową i choroby dróg oddechowych. Ścinki drewna nie są odpowiednim materiałem dla chomików o długiej sierści, ponieważ powodują powstawanie kołtunów. Chomiki długowłose należy trzymać na trocinach lub na kocim żwirku na bazie drewna. Dobrym materiałem wyścielającym są białe ręczniki papierowe lub biały papier, nie należy jednak używać gazet lub papieru kolorowego, ponieważ farba drukarska jest wysoce toksyczna dla chomików. Siano musi być podawane suche oraz wolne od pyłu i pasożytów.


    Środowisko
    Klatki z chomikami nie wolno trzymać na słońcu oraz zbyt blisko grzejników. Musi być również ustawiona z dala od przeciągów. Chomiki lepiej znoszą chłód niż ciepło, pod warunkiem, że mają wystarczająco dużo ściółki, w której mogą się zakopać. Szczególnie chomiki karłowate są podatne na udar cieplny. Temperatura pomieszczenia, w którym trzymane są chomiki, powinna wynosić 18-21°C przy wilgotności względnej 40-60%. Hodowcy, którzy trzymają wiele chomików, wolą trzymać je w oddzielnym pomieszczeniu: pokoju, szopie czy garażu. Jeśli jest to garaż, to samochód musi być trzymany na zewnątrz, ponieważ spaliny mogą zabić zwierzęta. Temperatura w takim pomieszczeniu powinna być stała, zimą należy je izolować i dodatkowo ogrzewać. Latem musi być dobrze wentylowane, jeśli jest to szopa, to otwory wentylacyjne można umieścić w każdym jej końcu. Pomieszczenie nie może być wystawione na działanie promieni słonecznych, ponieważ latem temperatura wewnątrz może gwałtownie wzrosnąć, prowadząc do śmiertelnego udaru cieplnego. Można pomalować ściany na biało, żeby odbijały promienie słoneczne i zapewniały chłód wewnątrz. Należy uniemożliwić dostęp drapieżników jak psy, koty czy dzikie ptaki i gryzonie, zwłaszcza z powodu możliwości przenoszenia chorób. Należy także wyeliminować obecność owadów, najbezpieczniejszą, staromodną, metodą pozwalającą to osiągnąć jest stosowanie pasków nasiąkniętych dichlorfoscm (Vapona). Obecność tych pasków pozwala także na zmniejszenie liczebności pasożytów zewnętrznych.


    Utrzymanie
    Chomiki syryjskie. Dorosłe chomiki syryjskie należy trzymać pojedynczo, Młode można trzymać razem do 6-8 tygodnia życia, potem zaczynają walczyć ze sobą. Jedynym wyjątkiem mogą być samce trzymane razem od odsądzenia, ale nawet one mogą być agresywne. Samice nigdy nie będą żyły razem w zgodzie, nawet z samcem mogą nie wytrzymać zbyt długo. Samice akceptują samca zwykle w okresie rui, a i wówczas tylko na krótko.


    Chomiki rosyjskie. Karłowate chomiki rosyjskie są bardziej towarzyskie niż chomiki syryjskie, na wolności żyją w grupach rodzinnych i w niewoli mogą żyć w parach w zgodzie. Parę należy połączyć w młodym wieku, chociaż starszy samiec zaakceptuje także młodszą samice (nigdy na odwrót). Dwa chomiki rosyjskie jednej płci żyją zwykle razem bez walk.


    Chomiki chińskie są mniej towarzyskie niż rosyjskie, ale mogą być trzymane w parach lub małych grupach Jeśli zostaną wcześnie połączone.


    Chomiki Roborowskiego najlepiej jest trzymać w parach, nie w koloniach.


    Higiena
    Klatki trzeba czyścić raz w tygodniu. Chomik ma w zwyczaju magazynować pożywienie, dlatego też należy sprawdzać codziennie spiżarnię i usuwać te składniki pokarmu, które uległy zepsuciu lub spleśnieniu. Po sprzątaniu można wymienić część starego gniazda w klatce. Chomiki mogą wybrać sobie jeden z rogów klatki na toaletę, miejsce to należy czyścić codziennie. Można również umieścić w takim miejscu płytkie naczyńko, do którego chomiki będą się załatwiać.


    Żywienie
    Chomiki bardzo lubią robić zapasy, ich worki policzkowe są bardzo elastyczne i mogą pomieścić duże ilości pożywienia i ściółki. Słowo chomik pochodzi od niemieckiego czasownika "hamsiern", co znaczy "gromadzić". Najlepiej jest je karmić raz dziennie wczesnym wieczorem, przed szczytem ich aktywności. Pożywienie należy podawać w lejku lub ciężkim naczyniu, którego nie przewrócą i które tym samym, nie pozwoli na zanieczyszczenie karmy odchodami.


    Pokarm suchy
    Właściwe dla chomików mieszanki zawierają zboża, kukurydzę, lucernę, suszony groch, nasiona słonecznika oraz orzeszki ziemne. Do suchego pokarmu, zwłaszcza chomikom karłowatym, można dodawać również mieszanki dla ptaków przeznaczone dla kanarków i innych małych ptaków klatkowych. Średnie dzienne pobranie paszy przez chomika wynosi 5-7 gramów. Nadmiar nasion słonecznika może prowadzić do otyłości i niedoboru wapnia, ponieważ zawierają dużo tłuszczy przy niewielkiej ilości wapnia. Orzeszki ziemne są natomiast bogate w białko i ich nadmiar może prowadzić do zmian w wyglądzie sierści oraz do zaburzeń trawienia. Pokarm suchy nie powinien zawierać ostrych fragmentów, które mogą skaleczyć ścianę worków policzkowych.


    Odsadzenie
    Chomiki zaczynają jeść pokarm stały w wieku 7-10 dni. Odsądzenie kończy się w wieku 21-25 dni życia. Po ukończeniu przez młode 3 tygodni, powinno im się zacząć podawać niewielkie ilości warzyw, takich Jak marchewka, seler, szpinak i pietruszka. Można również dołączać owoce, takie jak jabłka, gruszki i banany. Młode, którym od małego podaje się urozmaicony pokarm, rzadziej mają później problemy z układem pokarmowym. Nie wolno podawać zielonek w nadmiarze, ponieważ zbyt duża ilość świeżego pożywienia prowadzi do biegunki. Nie należy także podawać jedzenia mrożonego lub prosto z lodówki, ponieważ powoduje ono niestrawność.


    Zielonki
    Karmienie dorosłych zwierząt świeżymi roślinami zapobiega ich otyłości. Zielonki należy podawać suche, ponieważ świeże, wilgotne rośliny spowodują pobranie zwiększonej ilości wody i w efekcie wydalanie rzadkich stolców. Dziennie można podawać niewielkie ilości warzyw i owoców (patrz Odsadzenie). Świeże rośliny dzikie, takie Jak krwawnik pospolity, gwiazdnica, starzec zwyczajny, mlecz i młode liście malin można również podawać w niewielkich ilościach. Mlecz ma właściwości przeczyszczające, liście malin, krwawnik i tasznik pospolity maj ą właściwości ściągające.


    Białko
    W środowisku naturalnym chomiki zjadają dżdżownice i larwy mącznika młynarka. Można im podawać małe ilości karmy dla psów i kotów lub surową wołowinę i baraninę (nie wieprzowinę), chociaż mogą dostarczać zbyt wiele białka w stosunku do zapotrzebowania starszych chomików. Nie ma doniesień o tym, że podawanie chomikom mięsa powoduje kanibalizm. Sporadycznie jako źródło białka można podawać chomikom gotowane na twardo jaja i ser, które są dobrym pokarmem dla samic ciężarnych i karmiących. Pokarm suchy, gniazdo oraz młode w wieku 4-5 dni życia można posypywać mlekiem w proszku. Matka i młode zlizując mleko będą w ten sposób pobierały pożyteczne proteiny. Matkom karmiącym oraz młodym można również podawać mleko w postaci mieszanek zbożowych dla niemowląt, a także w namoczonym chlebie. Zawartość białka w diecie dla matek karmiących i dla młodych powinna wynosić 24%.


    Zabronione pokarmy
    Chomiki próbują jeść i gromadzić wszystko. Nie wolno im dawać przekąsek typu ciastek lub słodyczy. Kleiste słodycze powodują zatkanie worków policzkowych, zjedzenie czekolady prowadzi do śmierci, spowodowanej przez zawarty w czekoladzie alkaloid - teobrominę.


    Gryzienie
    Chomiki potrzebują pokarmu, który będą mogły gryźć, i na którym będą sobie ścierać siekacze. Pomagają w tym orzeszki obecne w mieszance suchej, można też dawać w tym celu ciastka dla psów czy makaron pełnopszenny. Również można przypiec kawałki chleba i podawać chomikom do gryzienia. Można również umieszczać drewno pochodzące z nietrujących roślin, zwłaszcza dobre są gałązki jabłoni.


    Woda
    Cały czas powinna być dostępna świeża woda, najlepiej z butelki, ponieważ naczyńka szybko się brudzą. Dorosły osobnik pobiera dziennie średnio 15-20 ml wody. Dziobek butelki powinien być stalowy, co uniemożliwia jego zgryzienie: chomiki mogą uszkodzić dziobki wykonane z aluminium. Butelki z wodą należy regularnie czyścić, ponieważ jeśli dopuści się do wzrostu glonów, spowodują one biegunkę. Przeciekające butelki mogą doprowadzić do wyłysień, w wyniku ciągłego zamoczenia sierści chomika. Ważne jest, by butelka z wodą była dostępna dla wszystkich chomików. Powinna być umieszczona na tyle nisko, by dosięgły jej również młode.


    Witaminy
    Dorosłe chomiki zjadają odchody (koprofagia), co jest zjawiskiem normalnym, ponieważ ponowne strawienie odchodów pozwala na przyswojenie zawartych w nich, a wytworzonych przez bakterie jelitowe, witamin B i K, co pokrywa zapotrzebowanie chomików na te witaminy.


    Powrót


















    Myszy


    Myszy trzymane najczęściej jako zwierzęta domowe należą do gatunku Musmusculus. Myszy towarzyszą człowiekowi od tysięcy lat i w niektórych religiach były czczone już 4000 lat temu. Dostępne są myszy białe, w różnych własnych odcieniach lub we wzorki, np. myszy duńskie czy himalajskie. Myszy "tańczące walca" są mutantami posiadającymi recesywny gen powodujący zahamowanie wzrostu oraz uszkodzenie ucha środkowego, które prowadzą do głuchoty i zaburzenia równowagi. Prowadzą one do kręcenia się myszy wokół własnej osi, dzięki czemu otrzymywały swoją nazwę.


    Środowisko
    Niewielka liczba myszy może być trzymana pod dachem. Temperatura powietrza powinna utrzymywać się pomiędzy 15 a 27°C (najlepsza jest w granicach 18-22°C). Temperatury przekraczające 30°C mogą prowadzić do udaru cieplnego. Ważne jest zapewnienie dobrego oświetlenia, nie wolno jednak wystawiać klatek na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, ponieważ szybko się nagrzewają. Wilgotność względna powinna wynosić 40-70%; optymalna wynosi powyżej 50%. Większą liczbę myszy najlepiej jest trzymać na zewnątrz, w szopie poza budynkiem. Myszy znoszą działanie niskich temperatur tak długo, jak mają odpowiednio dużą ilość ściółki. Jeśli trzymane są na zewnątrz budynku, bardzo ważne jest, by uniemożliwić dostęp do nich dzikich gryzoni, które często są nosicielami chorób. Ważne jest zapewnienie dobrej wentylacji, wszelkie okna należy zabezpieczyć siatką, by uniemożliwić dostęp drapieżników, zwłaszcza kotów.


    Klatka i ściółka
    Myszom można zapewniać różne warunki utrzymania, zasady pozostają w każdym przypadku takie same. Klatka musi być dobrze wentylowana łatwa do czyszczenia i musi uniemożliwiać ucieczkę. Wiele klatek ma poza zasuwkami na tyle duże przerwy, że małe myszy mogą się przez nie wyczołgać na zewnątrz. Klatki mogą być wykonane z drewna i plastiku, z drucianymi wieczkami lub okienkami wentylacyjnymi. Drewno nasiąka moczem, tym samym po pewnym czasie zacznie wydzielać nieprzyjemny zapach, jest też trudniejsze do czyszczenia. Myszy lubią aktywnie obgryzać i należy zawsze brać to pod uwagę. Zaleca się klatki wielkości 45cm x 45cm x 23cm (dł. x szer. x wys.), chociaż oczywiście im większa klatka tym lepsza. Wnętrze klatki można umeblować domkiem na gniazdo, kołowrotkiem oraz innymi zabawkami, takimi jak rurki czy słoiki. Można zainstalować rurki wykonane z kartonu, tyle że są one mało trwałe, ponieważ łatwo ulegają zgryzieniu oraz chłoną mocz.


    Ściółka powinna mieć właściwości chłonne. Doskonałym materiałem na podłoże w klatce są trociny nie pylące, wiadomo, że każde trociny są niebezpieczne tak dla zwierzaka jak i dla opiekuna - pył osiada na płucach i zwierzę męczy się powoli, może to doprowadzić do wielu poważnych chorób a nawet śmierci zwierzęcia. U opiekuna natomiast może doprowadzić do alergii lub co gorsza, nawet do astmy. Najlepszą ściółką dostępną na rynku jest Chipsi Mais - jest to ściółka z kolb kukurydzy.Warstwa powinna wynosić l cm grubości. Należy kupować trociny upakowane w specjalnych belkach, nie wolno stosować trocin zmiatanych z podłogi w tartakach, ponieważ mogą być zanieczyszczone moczem dzikich gryzoni i w ten sposób przenosić choroby. Na wierzch należy położyć warstwę dobrej jakości siana. Aby zminimalizować powstawanie nieprzyjemnego zapachu, można w rogach klatki wysypać troszkę sody do pieczenia (węglanu sodu). Jako ściółka może też służyć podarty biały papier. Należy zachować ostrożność przy wykładaniu klatki tworzywami sztucznymi, ponieważ mogą one doprowadzić do zatkania jelit jeśli zostaną zjedzone. Ściółkę należy zmieniać raz w tygodniu, ponieważ z nagromadzonego moczu uwalnia się amoniak, który w dużych stężeniach może zwiększać wrażliwość na mykoplazmowe zakażenie dróg oddechowych. Ściółka w rogach klatki, gdzie jest więcej moczu, należy częściej wymieniać.


    Utrzymanie
    Myszy do rozrodu można trzymać w systemie monogamicznym lub poligamicznym (haremowym). Myszy domowe, które nie są trzymane w celach rozrodczych, najlepiej czują się w parach, jednakowo dobrze żyją ze sobą dwa samce jak i dwie samiczki. Samiczki mają tendencje do bycia łagodniejszymi i rzadziej walczą. Samiczki również wydzielają mniej intensywny zapach, co jest istotnym czynnikiem przy trzymaniu tych zwierząt jako zwierząt domowych. UWAGA - Samce, o ile nie są ze sobą od urodzenia (rodzeństwo) nie mogą być trzymane razem. Są one mocno terytorialne i skończy się to zagryzieniem. Samice natomiast muszą byc minimum dwie.


    Żywienie
    W naturze myszy żywią się wypełnionymi skrobią nasionami, zwłaszcza ziarnami zbóż, ryżem i prosem. W niewoli można je karmić większością dostępnych pokarmów, należy liczyć się wówczas z tym, że myszy mogą wybierać pokarm, który nie jest dla nich korzystny. Podstawą diety mogą być nasiona owsa i chleb. Dostępne są leż mieszanki produkowane dla myszy, które można podawać z dodatkiem niewielkich ilości owoców, warzyw i ciastek dla psów. Te ostatnie są doskonałym materiałem do gryzienia i zapobiegają nierównemu ścieraniu się zębów. Wszystkie typy pokarmu należy podawać w pojemnikach trwałych, których myszy nie będą mogły zgryźć, przewrócić, i które nie będą się łatwo brudzić. Cały czas musi być dostępna woda z podajnika. Dzienne średnie pobranie wody przez dorosłą mysz wynosi 4 ml. Myszy przyzwyczajają się do dziennej rutyny i najlepiej jest je karmić codziennie o tej samej porze.


    Węglowodany
    Owies może być zadawany cały lub zgnieciony. Nie może być zapylona gdyż może powodować choroby dróg oddechowych. Dorosłej myszy wystarczy łyżka stołowa owsa na dzień. Chleb może być zarówno jasny jak i ciemny, ten ostatni jest jednak lepszy. Może być czerstwy i suchy lub wysuszony w piekarniku. Można go podawać suchy, co zachęca myszy do gryzienia, lub namoczony w wodzie (nadmiar wody należy odsączyć przez wyciśnięcie, tak by chleb nie był zbyt mokry). Chleb można również namoczyć w mleku, co jest szczególnie korzystne dla karmiących samic. Można karmić myszy także innymi ziarnami, jednak należy ostrożnie stosować mieszanki właściwe dla gryzoni (np. chomików). Mysz może wybierać i zjadać w nadmiarze poszczególne ziarna, które mogą jej zaszkodzić. Zbyt dużo nasion słonecznika, pszenicy lub kukurydzy prowadzą do przegrzania oraz zmian skóry, którym towarzyszy świąd. Sporadycznie można dawać myszom pasze dla kanarków lub dla papużek falistych. Można podawać ciastka dla psów, które są dobrym materiałem do gryzienia.


    Świeża żywność
    Mała ilość świeżej karmy pomaga zapewnić urozmaicenie pożywienia on dostarcza dodatkowych substancji mineralnych i witamin. Każdy pokarm świeży należy wprowadzać powoli i w małych ilościach, aby zapobiec powstawaniu biegunki. Dobre są warzywa korzenne, takie jak marchew i brukiew,jak również części zielone jak seler, kapusta i liście kalafiora. Można podawać rośliny dzikie, takie jak tasznik pospolity (ściągający), mlecz i starzec zwyczajny (oba przeczyszczające).


    Siano
    Jako materiał na ściółkę należy stosować dobrej jakości siano, które mysz będzie zjadała zapewniając sobie tym samym pobranie włókna usprawniającego trawienie. Siano nie może być zapylone ani zgniłe, ponieważ predysponuje to do rozwoju chorób układu oddechowego.


    Witaminy
    W przypadku skarmiania pokarmem zbilansowanym, uzupełnianie witamim nie jest konieczne. Najważniejszymi witaminami są witaminy A i D. Znajdują się one w tranie, który można dodawać do chleba. Witamina E znajduje się w kiełkach pszenicy i jest korzystna w przypadkach pojawienia się niepłodności. Można podawać olej lniany jako dodatek paszowy poprawiający wygląd sierści.



    Utrzymanie myszy
    Powrót























    Szczury


    Szczury trzymane najczęściej jako zwierzęta domowe, spotyka się dwa gatunki szczura, Rattus norvegicus - szczur wędrowny i Rattus rattus - szczur śniady. Rattus norvegicus został zaadoptowany do życia w niewoli i on jest obecnie najczęściej trzymany jako szczur domowy. Po raz pierwszy szczury dotarły do świata zachodniego z Chin w osiemnastym wieku i od tamtej pory trzymane są zarówno dla przyjemności jak i w celach laboratoryjnych. Chociaż wystawy szczurów sięgają początku wieku dwudziestego, to Towarzystwo Miłośników Szczura (Fancy Rat Society) powstało dopiero w 1976 roku. Standardowym kolorem jest agouti, z białym lub kremowym brzuszkiem. Obecnie wyhodowano szczury o szerokiej gamie barw jednolitych i wzorzystych, jak np. okrywa włosowa w typie reksa.

    Podobnie jak inne zwierzęta towarzyszące człowiekowi, szczury były hodowane i selekcjonowane pod względem przywiązania, łagodności i braku agresji (rzadko zdarza się, że gryzą). Są to zwierzęta bardzo czyste i pielęgnujące swą sierść podobnie jak koty. Jedynymi chorobami, które szczury domowe mogą przenosić i którymi może zarazić się człowiek, są grzyby, tropikalne roztocza Liponyssus bacoti oraz bakteria Streptobacillus moniliformis, wywołująca tzw. gorączkę szczurzą. Są to jednak przypadki bardzo rzadkie. Niektórzy ludzie są przewrażliwieni na punkcie długiego, gołego szczurzego ogona. W rzeczywistości pokryty jest on krótkimi włosami i ma gładką, jedwabistą strukturę.

    Dlaczego zatem popularność szczurów wzrasta? Podobnie jak inne gatunki gryzoni utrzymywanych przez człowieka są to zwierzęta o niewielkich rozmiarach ciała, czyste, spokojne i łatwe w pielęgnacji, ale mające również pewne cechy charakterystyczne, które odróżniają je od innych gatunków. Po pierwsze są o wiele bardziej inteligentne i potrafią nauczyć się różnorodnych sztuczek. Podobnie jak psy i koty reagują na swoje imię i przybiegają na zawołanie. Mogą także reagować na wiele innych słów. Po drugie szczury są zwierzętami socjalnymi, które uwielbiają przebywać w towarzystwie opiekuna i niemal "błagają" o wypuszczenie z klatki w celu wspólnej zabawy lub chociażby pogłaskania. Te czułe zwierzęta bardzo lubią, gdy drapie się je po głowie, a niektóre mogą lizać rękę opiekuna jak psy. Są bardzo skore do zabaw, np. w chowanego, przeciąganie sznurka itp. Szczury potrafią siłować się z ręką, podobnie jak robią to koty. Inteligencja i wyjątkowa natura tych zwierząt sprawiają, że stają się coraz bardziej popularne zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci.

    Podobnie jak inne zwierzęta towarzyszące człowiekowi szczury przejawiają także pewne zachowania niepożądane. Po pierwsze jako gryzonie mają zwyczaj ogryzania przedmiotów (papier, miękki plastik, drewno, tkanina itp.). Jest to cecha indywidualna, gdyż niektóre osobniki ogryzają niemal wszystko, podczas gdy inne wcale. Opiekun musi jednak być przygotowany na takie zachowanie, zwłaszcza w odniesieniu do osobników młodych. Po drugie wiele szczurów znaczy swoje terytoria moczem, przy czym samce przejawiają w tym zakresie większą aktywność, ale na szczęście po sterylizacji problem ten zostaje prawie całkowicie wyeliminowany. Dla większości ludzi największym mankamentem posiadania szczura domowego jest jego stosunkowo krótkie życie. Trwa ono mniej więcej 2-2,5 roku, ale niektóre osobniki dożywają nawet 5-6 lat. Odpowiednia dieta i opieka weterynaryjna są najlepszymi sposobami na przedłużenia życia naszym podopiecznym.

    Żywienie i pomieszczenie do chowu

    Szczury są wszystkożerne (a nie jak się powszechnie sądzi roślinożerne). Zbożowe mieszanki ziarniste dostępne w handlu nie mają wystarczającej wartości odżywczej. Podstawą diety powinny być bloczki lub paczkowane mieszanki specjalnie dobrane dla szczurów. Codziennie należy je wzbogacać o świeże (lub mrożone) owoce i warzywa. Warzywa najbardziej wartościowe pod względem odżywczym to brokuły, kapusta (włoska i pekińska), nasiona fasoli i słodkie ziemniaki. Te dwa ostatnie muszą być przed podaniem ugotowane, pozostałe zaś niekoniecznie, w zależności od indywidualnych preferencji zwierzęcia. Szczury chętnie jedzą także świeże owoce: banany, melony, winogrona, czereśnie i jabłka.

    Opisów które preferują różne metody żywienia jest wiele dlatego podaję drugi zestaw żywieniowy :

    Zestaw II : Żywienie szczurków wymaga zróżnicowanej diety. Codziennie powinien posiadać miseczkę z suchą karmą w której skład wchodzą różne ziarenka, orzeszki i trochę witaminek. Nie powinno się dawać szczurkowi do jedzenia mięsa ponieważ gdy będziemy chcieli go pogłaskać to poczuje w naszej ręce mięso i może nas ugryźć dlatego też polecam do karmienia suchą karmę dla psów albo kotów która zawiera mięso. Karmę suchą można przygotować samodzielnie z ziaren pszenicy, kukurydzy, ryżu, jęczmienia, płatków owsianych oraz pestek słonecznika i dyni lecz polecam gotowy pokarm suchy kupowany w sklepach zoologicznych gdyż zawiera on niezbędne witaminy. Raz na dwa dni należy dać szczurkowi jakieś warzywo albo owoc, marchewkę, pietruszkę, seler albo jabłko. Nie wolno dawać gryzoniom do jedzenia kapusty i owoców cytrusowych bo poważnie im szkodzą! Ponadto można zrobić szczurkowi surówkę z natki pietruszki, mniszka lekarskiego oraz młodej pokrzywy (bez obaw gryzonie mają język z kamienia). Do gryzienia należ kupować naszym pupilkom wapno ponieważ muszą ścierać sobie stale rosnące ząbki, wapno może zastąpić również suchy chleb ale nie taki z zielonymi grzybkami, po prostu świeży ale suchy. Szczurki lubią również płatki kukurydziane (takie jakie jemy na śniadanie ale nie Cini Minis ani inne aromatyczne trucizny które jada człowiek), W bajkach często szczury jedzą ser, można dawać ogonkom ser, ale nie w zbyt dużych ilościach, np. raz na tydzień, ser i inne przysmaki naszego szczura polecam zachować jako przynętę i nagrodę i dawać tylko jako rarytas a nie pospolita karma.

    Zestaw III : Najbardziej treściwym pokarmem dla szczurów, ale trudnym do kupienia, jest używany w laboratoriach, granulat LSM. Jego granulki są twarde, co powoduje ścieranie zębów. W jego skład wchodzi mieszanka zbożowa, śruta pszenna, jęczmienna, owsiana i kukurydziana, mączka rybna i kostna, mleko chude w proszku, drożdże paszowe, lucerna, kreda pastewna oraz dodatki witaminowe i mineralne. Jest to jednak pokarm mało urozmaicony, bo szczurki wolą różnokolorowe mieszanki.

    UWAGA - Dobre żywienie - to żywienie urozmaicone! Pokarm dla szczura powinien być świeży i czysty!

    Najprostszym sposobem jest zakupienie specjalnej karmy dla szczurów zawierającej odpowiednie proporcje składowe i różne smakołyki, które szczury uwielbiają. Pokarm ten powinien być dostępny, w każdym sklepie zoologicznym (możemy kupić również pokarm dla chomika albo karmę dla świnki morskiej - byleby tylko szczur tego nie zauważył !!!).

    Można również wymieszać pokarm dla świnek morskich z pokarmem dla dużych papug w stosunku 2:1. Karma dla papug zawiera oprócz słonecznika (bardzo przez szczury lubiany, ale zawiera dużo tłuszczu, szkodzącego szczurom), również orzeszki ziemne i różne gatunki prosa. Taka mieszanka jest świetną podstawą żywienia szczurów i może być uzupełniana innymi dodatkami, np. płatki owsiane, surowy makaron, suszony groch, rodzynki oraz płatki kukurydziane. Warto za każdym razem dodawać inny składnik, aby urozmaicić szczurom jadłospis.

    Ulubionym szczurzym dodatkiem do pokarmu jest włośnica ber, zwana czumizą. Rozsypanie w całej klatce, również na piętrze, garści pokarmu ziarnistego lub różnych dodatków, np. płatków kukurydzianych lub surowego makaronu zachęca szczury do większej aktywności, muszą szukać pokarmu i nie nudzą się.

    Uzupełnieniem mieszanki są: (podawać należy co drugi, trzeci dzień, każdego dnia coś innego)

    suche pieczywo (bułka lub chleb) - umożliwia ścieranie zębów
    drożdże
    mleko w proszku - dla samic w ciąży i maluchów
    gotowany ryż, kasza, pęczak, makaron
    kawałki jajek kurzych
    biały ser
    żółty ser - minimalne ilości - pożywienie wręcz szkodliwe, powoduje nadmierne otłuszczenie
    orzechy - ze względu na dużą zawartość tłuszczu należy je podawać rzadko, na co dzień powinny
    wystarczyć orzeszki ziemne w mieszance
    mielone, surowe, chude mięso wołowe
    mączniaki, świerszcze, karaczany, dżdżownice - do kupienia w sklepach zoologicznych lub zebrane samemu
    Polfamix F (czyli witaminy i mikroelementy) - podawać wraz z mięsem
    skorupki jajek- pokruszone lub zmielone
    słodycze - minimalne ilości - powodują otłuszczenie - lepiej unikać

    Żaden smakołyk nie powinien być podawany stale. Lepiej codziennie zmieniać jadłospis i wprowadzać do niego tylko jeden nowy element. W taki sposób szczur będzie miał bardzo zróżnicowany i atrakcyjny pokarm. Wiele szczurów przepada za suchą karmą dla psów, jednak powinna ona być dla nich jedynie rzadkim smakołykiem. Podany raz na jakiś czas mącznik młynarek albo świerszcz na pewno wywoła ich zachwyt. Szczury z przyjemnością zjadają gotowany groch, makaron, ryż i ziemniaki (tak puree, jak i te gotowane w łupinach).

    Zielonki :

    jabłka, inne owoce, marchewka, buraki, surowy ogórek i pomidor, liście (sałaty, kapusty, pietruszki, mniszka), koniczyna, trawa, lucerna.

    Szczury jedzą wszystkie prawie warzywa i owoce. Przed karmieniem należy pokarm dobrze umyć, a następnie osuszyć i wytrzeć ściereczką. Ponieważ soczyste owoce i warzywa, np. pomidory, banany i ogórki szybko zawilgacają podłoże, a poza tym szybciej się psują niż np. marchew czy sałata, codziennie należy sprawdzać czy w ściółce nie ma zagrzebanych resztek pokarmu.

    Szczury można karmić mniszkiem lekarskim (mlecz, dmuchawiec), ponieważ liście te są jadalne także dla ludzi. Należy pilnować tylko, aby pochodził on z miejsc wolnych od spalin i zanieczyszczeń. Umieszczanie zielonej karmy w misce jest bezcelowe, gdyż szczury i tak wyciągają ją do różnych kątów klatki lub zanoszą do gniazda. W żadnym wypadku nie siedzą grzecznie wokół miski. Zielonki podajemy przynajmniej kilka razy w tygodniu. Powinny one być czyste, suche i częściowo rozdrobnione.

    Woda musi być stale dostępna, najlepiej jest podawać w specjalnych poidłach zawieszanych na klatce. Przed napełnieniem poidła wodą z kranu należy poczekać, aż pewna jej ilość wypłynie, by była zimna i pozbawiona toksyn. Nie należy podawać wody fluoryzowanej. Dobra natomiast jest butelkowa woda mineralna, koniecznie niegazowana. Klatka do chowu szczura powinna być tak duża, jak to tylko możliwe. Jej minimalne wymiary to 70 × 35 × 35 cm. Można używać metalowych klatek z drutu. Najlepiej, gdy dno wykonane jest z litego materiału. Użycie do tego celu siatki drucianej może prowadzić do powstawania odgnieceń i ran na kończynach miednicznych, a jeśli średnica oczek jest zbyt duża - do ich uwięźnięcia. Wybierając typ klatki, należy pamiętać, że powinna być łatwa do czyszczenia, ponieważ zabieg ten jest jednym z najważniejszych. Amoniak będący produktem rozpadu moczu może powodować uszkodzenie układu oddechowego, dlatego nie można dopuścić do powstania brzydkiego zapachu.

    Ściółka powinna mieć właściwości chłonne. Doskonałym materiałem na podłoże w klatce są trociny nie pylące, wiadomo, że każde trociny są niebezpieczne tak dla zwierzaka jak i dla opiekuna - pył osiada na płucach i zwierzę męczy się powoli, może to doprowadzić do wielu poważnych chorób a nawet śmierci zwierzęcia. U opiekuna natomiast może doprowadzić do alergii lub co gorsza, nawet do astmy. Najlepszą ściółką dostępną na rynku jest Chipsi Mais - jest to ściółka z kolb kukurydzy. Warstwa powinna wynosić l cm grubości. Należy kupować trociny upakowane w specjalnych belkach, nie wolno stosować trocin zmiatanych z podłogi w tartakach, ponieważ mogą być zanieczyszczone moczem dzikich gryzoni i w ten sposób przenosić choroby.

    Również pamiętajmy o tym, że nie należy stosować jako wyściółki trocin sosnowych ani cedrowych, ponieważ zawierają kwasy uszkadzające układ oddechowy oraz toksyczne węglowodory, które przedostają się do krwi. Wątroba jest wtedy znacznie obciążona ciągłą eliminacją toksyn z organizmu. Badania wykazały, że trociny z powyższych gatunków drzew iglastych mogą prowadzić do powiększenia wątroby, rozregulowania systemu immunologicznego oraz zwiększenia częstotliwości zapadania zwierząt na infekcje układu oddechowego.

    Niektóre osobniki do załatwiania potrzeb fizjologicznych używają niewielkiego, płytkiego pojemnika - kuwetki - ustawionego w rogu klatki. Aby zachęcić zwierzę do oddawania tam moczu i kału, dobrze jest włożyć do pojemnika kilka odchodów, które wypadły poza klatkę. Dobrym rozwiązaniem mającym na celu neutralizację przykrych zapachów w kuwecie jest użycie granulatu stosowanego w żywieniu królików lub granulatu z lucerny. Niezbędne wyposażenie klatki stanowi poidło butelkowe, naczynie na karmę oraz skrzynka gniazdowa. Tę ostatnią można wykonać z niewielkiego dzbanuszka, puszki (oszlifowanej), słoika, tekturowego pudełka (ale nie zadrukowanego, gdyż tusz może zawierać trujący ołów).

    Bardzo korzystne jest umieszczenie w klatce kołowrotka do ćwiczeń. Z obserwacji opiekunów wynika iż szczury nie bawię się chętnie kołowrotkiem jako, że posiadają ogon i może on się zaplątać w kołowrotek. Niektóre osobniki uwielbiają go, podczas gdy inne w ogóle nie przejawiają zainteresowania nim. Jednakże większość osobników, które oswoiły się z urządzeniem w młodym wieku, regularnie z niego później korzysta. Średnica kołowrotka powinna wynosić minimum 30 - 40 cm, dlatego te przeznaczone dla chomików są dla szczurów zdecydowanie za małe. Najlepsze są kołowrotki lite lub wykonane z siatki drucianej o średnicy oczek 0,75 cm, a najgorsze z prętów. Z innych elementów wyposażenia klatki polecane są kawałki rurek i "hamaki" oraz elementy umożliwiające wspinanie - drabinki, gałęzie i linki. Klatka powinna stać w miejscu, które zapewni szczurowi maksymalny kontakt z opiekunem. Aby nie narażać zwierzęcia na wahania temperatury otoczenia, klatki nie powinno się stawiać blisko okna, grzejników oraz aparatury klimatyzacyjnej. Optymalna temperatura powietrza to 20-25°C, nigdy jednak nie może przekraczać 30°C. Szczury wymagają również okresu całkowitej ciemności w nocy. Wystawienie ich w tym czasie na światło sprawia, że stają się bardziej podatne na nowotwory i cysty jajnikowe.

    Rozród

    NIE ROZMNAŻAMY ZWIERZĄT NIE RODOWODOWYCH!

    Szczury rozmnażają się bardzo łatwo. Z tego właśnie powodu wielu ludzi zraża się do ich hodowli. Zwierzęta te osiągają dojrzałość płciową już w wieku 5 tygodni i w tym czasie powinno się je rozdzielić według płci. Szczury nie mają określonego sezonu godowego, jakkolwiek bardzo wysokie lub niskie temperatury otoczenia zmniejszają ich popęd płciowy. U dojrzałych samic ruje występują regularnie przez cały rok co 4-5 dni aż do zapłodnienia. Ruja pojawia się zwykle wieczorem i trwa przez większą część nocy. Po ukończeniu mniej więcej 9 miesięcy samice wchodzą w stan będący odpowiednikiem kobiecej menopauzy. Cykle płciowe stają się wtedy nieregularne, aż w końcu ustają całkowicie. Jeżeli dojdzie w tym czasie do zapłodnienia i porodu, to na skutek obniżonej płodności liczba młodych w miocie jest znacznie mniejsza niż u młodszych samic. Po ustaniu cykli płciowych możliwe jest wprawdzie zapłodnienie samicy, ale ciąża często nie rozwija się prawidłowo.

    Odpowiedzialna decyzja

    Podejmując decyzję o rozmnażaniu szczurów, trzeba pamiętać o kilku zasadach. Nie należy dopuszczać do rozrodu osobników, które wykazują jakiekolwiek objawy wskazujące na choroby układu oddechowego. Ich brak w większości przypadków świadczy o odporności na mykoplazmozę. Ponadto ssaki te mają zwykle liczne mioty (średnio 12 młodych), dlatego trzeba zawczasu rozwiązać problem znalezienia im przyszłych opiekunów. Nie powinno się również rozmnażać osobników o niepożądanym usposobieniu, np. nerwowych, agresywnych, ponieważ cechy te często są dziedziczne. Decydując się na rozród szczurów, należy wziąć pod uwagę ich wiek. Najlepiej, jeżeli samica rodzi po raz pierwszy w wieku 4-5 miesięcy. Używanie do rozrodu samic starszych niż 6-8 miesięcy jest ryzykowne z uwagi na fakt, iż spojenie miedniczne może ulec skostnieniu i spowodować trwałe zwężenie dróg rodnych. Istnieje zatem ryzyko wystąpienia poważnych trudności z wydaleniem płodów w czasie porodu. W takich wypadkach konieczne staje się wykonanie cesarskiego cięcia celem ratowania życia samicy. W przypadku samców wiek nie stanowi aż tak dużej bariery w rozrodzie. Mogą być one płodne nawet do późnej starości. Jeśli mamy zamiar pokryć samicę po raz drugi, wskazane jest odczekanie kilku miesięcy po odsadzeniu młodych z pierwszego miotu, aby umożliwić jej pełną regenerację zarówno fizyczną, jak i psychiczną.

    Więcej na ten temat przeczytasz na stronie www.ratfanclub.org

    Choroby

    Aby poznać czy szczur jest zdrowy należy sprawdzić czy ma doby apetyt, jest aktywny i ruchliwy, ma gładką i śniącą sierść i czy nie jest ona nastroszona. Jeśli zwierzę jest chore, należy podawać mu tylko świeżą żywność i to taką jaką najbardziej lubi. Ponadto należy stworzyć mu ciepłe miejsce w którym będzie się czuł bezpiecznie. W razie potrzeby należy skontaktować się z weterynarzem. U szczurków mogą występować takie choroby jak :

    Pasożytnicze:   tasiemiec może zostać połknięty przez szczurka powodując bardzo groźne osłabienie organizmu oraz utrudnia mu połykanie i żucie. Wszy, pchły oraz pluskwy również powodują osłabienie organizmu, powodują przenoszenie zarazków chorobotwórczych. Świerzbowce natomiast atakują nos, uszy i ogon, miejsca zaatakowane są dla szczurka bardzo swędzące, niszczeniu ulegają włosy, dodatkowo szczury powiększają rany przez drapanie, zwierzęta chudną oraz niechętnie przyjmują pokarm. ROBACZYCE: Wywoływane przez tasiemce i nicienie. Tasiemiec powoduje: zaburzenia czynności układu pokarmowego aż do krańcowego wyniszczenia organizmu. Nicienie (włosień kręty) w jelicie ślepym i okrężnicy. Zarazić się może przez zjedzenie ich jaj z karmą, które może wydalać z kałem chore zwierzę. Wywołują silne biegunki, wychudzenie i osłabienie.

    Grzybiczne:   zaatakowany naskórek się łuszczy oraz następuje zgrubienie skóry. Niektóre choroby grzybiczne mogą przebiegać bez żadnych objawów. Szczurek może też mieć grzybicę z powodu wilgoci w klatce. Dla tego należy ją regularnie czyścić.

    Wirusowe:   biegunka młodych szczurów objawia się żółtawą biegunką i powoduje duże osłabienie organizmu. Niestety może spowodować śmierć młodych szczurków. Enzootyczne zapalenie płuc jest bardzo groźną chorobą ponieważ w przypadku jej wystąpienia nie można praktycznie uleczyć szczurka. Infekcje dróg oddechowych. Wywołują je wirusy i bakterie. Mogą być spowodowane stresem, wahaniami temperatury, nieodpowiednia wilgotność powietrza, przeciągami, pylącą ściółką. Objawiają się szmerami przy oddychaniu, kichaniem, zaropieniem oczu i nosa, ale również ospałością, letargiem. Należy usunąć przyczynę i udać się do weterynarza. Wirusowe zapalenie płuc. Przebiega bezobjawowo, a zwierzę szybko umiera. Stan płuc może wykazać jedynie sekcja. Gruźlica. Wywołują ją prątki Kocha. Zwierzę umiera z wycieńczenia organizmu. Może się zarazić drogą kropelkową bądź przez wypicie zakażonego np. mleka. Objawy to kaszel i duszności, a jeśli to gruźlica jelit- biegunka.

    Bakteryjne:   zakaźne zapalenie płuc jest skutkiem osłabienia organizmu i ma objawy takie jak: nastroszenie sierści i podwyższenie temperatury ciała, następnie kaszel i kichanie. Kalibakterioza powoduje osłabienie, nastroszenie i zmatowienie sierści oraz wychudzenie. Skutkami samonelli są : nagły wzrost temperatury, utrata łaknienia, biegunka i wymioty, tej choroby na ogół się nie leczy.

    Sierść:   u szczurów zdarza się gubienie sierści. Może mieć podłoże pokarmowe. Przykładowo wypadanie sierści jest wywołane przez zbyt wiele tłuszczu w pokarmie, co wiąże się z nadmierną ilością nasion oleistych w pożywieniu, takich jak nasiona słonecznika. W tym wypadku zmiana pokarmu powinna rozwiązać problem. Jeśli nadal wypada sierść, to przyczyna prawdopodobnie jest infekcja. często powodem jest liszaj strygący, choroba grzybicza, która jest niebezpieczna, ponieważ przenosi się ze zwierząt na ludzi. Liszaj strygący powoduje powstawanie łysin w kształcie pierścieni, a u zarażonych ludzi pojawiają się na skórze zaczerwienione placki. Infekcja z łatwością się rozprzestrzenia poprzez spory grzyba, które poza organizmem nadal są zdolne do życia na takich przedmiotach jak szczotki do pielęgnacji sierści czy miski na pokarm. Jeśli przypuszczamy, ze zwierzak cierpi z powodu choroby pasożytniczej, szukamy porady u weterynarza. Jeśli nie ma oczywistych powodów wypadanie sierści, to dokładnie obejrzyjmy zwierze, ponieważ inny osobnik grupy - zazwyczaj osobnik dominujący - może wyskubać mu sierść. Tego typu zachowanie może być efektem braku błonnika w pożywieniu gryzoni, wiec podawajmy im siano i warzywa korzeniowe. Jeśli to nie pomoże, trzeba usunąć z grupy osobniki mające problemy z sierścią - wyskubywanie może być wywołane przegęszczeniem.

    Nowotwory:   regularnie badanie powierzchnią ciała szczura, aby jak najszybciej znaleźć ewentualne obrzęki. Szczury mogą cierpieć zarówno z powodu ropni, często powstałych w wyniku pogryzień, jak i różnych nowotworów. Samice są szczególnie podatne na nowotwory sutka. Zasadniczo ropnie rozwijają się bardzo szybko, często w miejscu skaleczenia ; obrzmiałe są gorące w dotyku. Zawsze niezwłocznie szukamy porady u lekarza, aby zalecił odpowiednie leczenie. W przypadku ropnia najprościej jest poczekać aż "dojrzeje", ale gdy mamy do czynienia z nowotworem, prawdopodobieństwo pomyślnego zabiegu chirurgicznego rośnie, jeśli zabieg zostanie wykonany w początkowym stadium rozwoju nowotworu.

    Zapalenie stóp:   spowodowane nieodpowiednią ściółką, bądź drabinkami. Nadwaga znacznie pogarsza stan choroby. Wiąże się z zapaleniem dolnej części stóp, nierzadko z bolącym, chwiejnym chodem. Należy usunąć przyczyny choroby.

    Niedobór pokarmu:   Niedobór składników pokarmowych jest przyczyną braku apetytu a nawet zaburzeniem jelitowym.

    Objawy starości:

    · Stają się mniej agresywne
    · Przywiązują się bardziej do opiekunów
    · Więcej śpią i niewiele jedzą
    · Sierść i skóra robią się grubsze i mniej delikatne
    · Pyszczek staje się bardziej wyrazisty, a oczy mogą być zamglone
    · Zwierzę mniej się rusza
    · Czasami cierpią na paraliż
    · Częściej chorują
    · Potrzebują więcej płynów ze względu na dolegliwości nerek
    · Mogą mieć problemy z krążeniem rozpoznawane po sinieniu ogona

    Szczury są zwierzętami stadnymi. Jeśli decydujemy się na jednego szczurka musimy pamiętać, że narażamy go na niezaspokajanie jego potrzeb. Zwierzęta te porozumiewają się za pomocą ultradźwięków, które ludzkie ucho nie jest w stanie wychwycić, myją nawzajem, iskają się, razem psocą i biegają na wybiegu. Człowiek nigdy nie zastąpi szczurowi towarzystwa osobnika jego gatunku. Dlatego jeśli chcemy żeby nasz zwierzak był szczęśliwy - zafundujmy mu towarzystwo innego szczurka tej samej płci. Samiczki powinny być trzymane z samiczkami lub ewentualnie z kastratami, a samce z samcami (w stadzie mogą znaleźć się także kastraci). Spotkanie samic z płodnymi samcami niemal zawsze kończy się ciążą. Pamiętajmy, że szczur samotny to szczur nieszczęśliwy. Samce, młodziutkie jako parka zawsze bardzo łatwo się łączą mogą więc być trzymane razem, odbywa się to często nawet bez dzielonej klatki. Starsze samce również mogą być z powodzeniem łączone w stada.

    Na forach internetowych o szczurach często znajdują się wypowiedzi aby szczurów oraz innych gryzoni nie kupować w sklepach zoologicznych. Co ma wpływ na taką opinię redaktor tego działu postara się wyjaśnić w swoich artykułach.

    Szczurza gorączka wywoływana jest przez bakterie Streptobacillus moniliformis i Spirillum minus, których nosicielami są zdrowe szczury. Do zarażenia dochodzi najczęściej w wyniku ugryzienia przez szczura będącego nosicielem bakterii. Choroba ujawnia się najczęściej dopiero po upływie od dwóch do czterech tygodni. Miejsce po ugryzieniu nie goi się, a wokół niego tworzy się stan zapalny. Najczęstszymi objawami, poza widocznymi zmianami na skórze, są bóle stawów oraz obrzęk węzłów chłonnych. Gorączka i stany podgorączkowe mogą nawracać się nawet do kilku miesięcy. Nieleczona choroba może mieć fatalne skutki i doprowadzić w ostateczności do sepsy. Osoby planujące zakup hodowlanego szczura powinny dopytać się o wyniki badań weterynaryjnych.


    Redaktor działu szczury - Wentzowa - jeśli masz pytanie napisz E-mail

    Artykuł - sklep to nie miejsce dla zwierząt
    Galeria - zdjęcia przetrzymywania zwierząt w "fermach"
    Artykuł - szczury w stadzie


    Powrót























    Świnka morska


    Nasza świnka morska o imieniu Niunia. (luty 2009 rok)





    Świnka morska (Cavia porcellus) jest ssakiem łożyskowym z rzędu gryzoni. Pochodzi z Ameryki Południowej. Do hodowli została wprowadzona już w XVI w. Początkowo była zwierzątkiem do towarzystwa dla panienek z bogatych domów, z czasem jednak stała się dostępna dla wszystkich. Dziś trzymana jest w wielu domach w wielu krajach świata, przede wszystkim ze względu na jej wygląd, jak również na usposobienie i dużą, jak na gryzonia - inteligencję. Nie jest też droga, ani trudna w utrzymaniu.




    W ramach wymiany opinii napisała do mnie list Dorota z forum oraz serwisu o świnkach morskich. List z uwagi na cenne uwagi zamieszczam w całości. Redakcja składa podziękowania.


    Świnki morskie są co prawda gryzoniami, ale pod bardzo wieloma względami, między innymi odżywiania, zdecydowanie bliższe są królikom. Pomijając specyficzne, inne niż królicze zapotrzebowanie na witaminy i minerały, można powiedzieć, że świnki powinno karmić się tak jak króliki - czyli nie ziarnem, nie sklepowymi mieszankami dla świnek pełnymi orzechów, nasion i kolorowych chrupek, a już w żadnym wypadku nie należy podawać świnkom mleka, szczególnie skwaśniałego! Żadnego jogurtu, ciastek, dropsów dla gryzoni, mleka w proszku, jajek i innych produktów wysokobiałkowych i wysokotłuszczowych, dokładnie z tych samych powodów,z jakich nie podaje ich się królikom!


    Świnka morska jako stuprocentowy roślinożerca, który w naturze pasie się na łąkach, potrzebuje siana, i to niskobiałkowego i niskokalorycznego, czyli nawet lucerna nie jest wskazana (chyba że dla młodych lub ciężarnych i karmiących świnek), ziół, trawy, warzyw liściastych, niewielkich ilości warzyw korzeniowych i jeszcze mniejszej owoców. Na samym końcu dopiero granulat opracowany z myślą o świnkach morskich, czyli z dużą zawartością witaminy C, której te zwierzątka nie wytwarzają same.


    Niestety, nie jest również prawdą, że świnki morskie rzadko chorują. Są to zwierzęta delikatne, podatne na urazy i przeziębienia. Najczęstszą przyczyną chorób świnek jest jednak nieprawidłowa pielęgnacja i zła dieta, której skutkiem jest szkorbut. Ostry niedobór witaminy "C" jest niemal zawsze powodem dolegliwości świnek, często tak zwanego "paraliżu świnkowego", który kończy się śmiercią w męczarniach. Druga częsta dolegliwość, kończąca się śmiercią zwierzątka, jeśli nie zostanie prawidłowo zdiagnozowana (a niestety, nawet weterynarze często o tym nie wiedzą) to przerost zębów - ale nie siekaczy, ale trzonowców! Jeśli świnka przestaje jeść, a nie ma objawów przeziębienia, wzdęcia lub biegunki, należy podejrzewać problemy z zębami trzonowymi i natychmiast udać się do FACHOWEGO weterynarza! Przerostowi zębów zapobiegnie stałe podawanie siana.


    Fachowiec będzie również wiedział, że niektóre antybiotyki, takie jak amoksycylina i inne pokrewne penicylinie, są śmiertelnie groźne dla świnek morskich. Niestety, wiem z doświadczenia (całe szczęście, że nie dotknęło to moich świnek), że weterynarze często nie mają o tym pojęcia.


    Ciąża jest dla świnki morskiej okresem bardzo niebezpiecznym i ciężkim. Jedna ciąża na pięć kończy się tragicznymi w skutkach komplikacjami. Poród wcale nie zawsze bywa łatwy, a wręcz odwrotnie, ze względu na bardzo duże rozmiary potomstwa, istnieje duże prawdopodobieństwo dystocji. Przyszły i mam nadzieję, niedoszły, amator rozmnażania świnek morskich powinien być świadomy także wysokiego ryzyka toksemii ciążowej i tężyczki okołoporodowej, a także tego, że w przypadku dystocji jedynym ratunkiem jest cesarskie cięcie. Nieświadomy "hodowca", zachęcony opisami łatwego rozmnażania świnek najczęściej w ogóle nie zdaje sobie sprawy, z czym będzie miał do czynienia, a konsekwencje bywają tragiczne.


    Redakcja składa podziękowanie Dorocie za specjalne opracowanie artykułu dla naszego serwisu publikujemy go poniżej czyniąc to z wielką przyjemnością.



    Korzystając z uprzejmości autora strony chciałabym uzupełnić zamieszczone przez niego artykuły o kilka informacji praktycznych, które bardzo przydają się przy hodowaniu świnek morskich, a które nieczęsto można znaleźć w przeciętnych poradnikach, jakie zostały wydane w naszym kraju.


    1. Skąd wziąć świnkę morską?

    Jeśli zależy nam na zwierzątku rasowym, rodowodowym, z którym można jeździć na wystawy, należy się zwrócić do rejestrowanego hodowcy rasowych świnek morskich. Kontaktu można szukać przez Polski Klub Rasowych Świnek Morskich „Cavies Club of Poland” lub Międzynarodowe Stowarzyszenie Miłośników Świnek Morskich.


    Jeśli natomiast chcemy zwierzątko „do kochania”, najlepiej zdecydować się na adopcję. Można zajrzeć do schroniska dla zwierząt, poszukać w serwisach internetowych ogłoszeń typu „Oddam świnkę morską” lub wejść na stronę adopcyjną Klubu Pomocy Świnkom Morskim „Caviarnia” www.swinkimorskie.eu


    Zakup zwierzęcia w sklepie zoologicznym lub na rynku to najgorsze możliwe wyjście, zarówno pod względem etycznym, jak i czysto praktycznym.


    2. Mieszkanie dla świnek morskich

    Świnki morskie potrzebują dużo przestrzeni do biegania, znacznie więcej niż z reguły im się zapewnia. Dobra klatka powinna mieć wymiary co najmniej 120cm x 70cm. 0,7 m2 to prawidłowa przestrzeń dla dwóch świnek, ale mile widziana byłaby większa. Absolutnie nie można trzymać świnek morskich w ciasnych klatkach przeznaczonych dla chomików, pionowych klatkach dla szynszyli, akwariach, ani plastikowych pudełkach po zabawkach.


    Świnka morska potrzebuje także codziennego spaceru poza klatką, szczególnie jeśli wymiary jej stałego mieszkania odbiegają od idealnych. Przestrzeń przeznaczona na wybieg powinna być bezpieczna: należy zabezpieczyć przewody elektryczne (większość świnek ich nie gryzie, ale zawsze się może trafić odstępstwo od reguły), zabrać trujące rośliny doniczkowe, zasłonić miejsca, w których zwierzątko mogłoby się zaklinować, uważać na psy, koty i małe dzieci.


    Świnki morskie, podobnie jak oswojone szczury, uwielbiają miękkie, przytulne legowiska, norki-śpiworki, wszelkiego rodzaju tunele, budki, namioty i hamaki. Nie wymagają natomiast specjalnych gryzaków z drewna, jakie daje się innym gryzoniom. Nie wolno wkładać świnek morskich do kul spacerowych ani kołowrotków dla gryzoni; grozi to poważnymi obrażeniami kręgosłupa i łapek!


    Świetną alternatywą dla typowych ściółek z wiórków lub granulatu drewnianego są koce dla zwierząt typu Drybed, a nawet zwykłe kocyki polarowe. Pod spód daje się warstwę chłonną z podkładów higienicznych Seni lub starych ręczników, albo nawet tradycyjny granulat drewniany. Taką ściółkę zmienia się równie często, co zwykłą, czyli przeciętnie dwa razy w tygodniu; wierzch się pierze, spód wyrzuca bądź pierze, stosownie do rodzaju warstwy chłonnej. Proszę pamiętać, że im większa klatka, tym dłużej ściółka jest świeża i sucha.


    3. Jedna świnka, czy więcej?

    Świnki morskie to zwierzęta bardzo towarzyskie, nie powinno się ich trzymać pojedynczo. Zdecydowana większość tych gryzoni, nawet jeśli dotychczas żyły samotnie, bardzo się ucieszy z towarzysza. Dopiero w grupie świnek można zauważyć masę ciekawych zachowań, zabaw i odgłosów. Samotność bardzo źle wpływa na fizyczne i emocjonalne zdrowie świnek morskich, a człowiek nie zawsze jest w stanie zapewnić swojemu zwierzątku tyle uwagi i czułości, ile ono potrzebuje. Dlatego dobrze od razu brać dwie zżyte ze sobą świnki (do adopcji świnki są wystawiane przeważnie już dobrane w jednopłciowe pary). Można także dodać towarzysza śwince, którą już mamy, ale koniecznie tej samej płci, aby uniknąć ciąży i jej rozlicznych komplikacji.


    Nie jest prawdą, że dwa samce świnek będą zawsze wobec siebie agresywne. Praktyka pokazuje, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż odpowiednio sobie przedstawione i trzymane w odpowiednio dużej klatce będą żyć ze sobą przyjaźnie, nawet jeśli spotkały się dopiero jako dorosłe osobniki. Samice akceptują nową towarzyszkę dużo łatwiej niż samce nowego kolegę, a obie płcie niemal bez zastrzeżeń akceptują młode świnki.


    Bardzo dobrym układem jest grupa złożona z jednego samca-kastrata i jednej bądź kilku samiczek. Byłby to układ idealny, gdyby nie ryzyko wiążące się z kastracją świnek morskich. Jest to operacja, która nadal pociąga za sobą duże zagrożenie dla życia świnki, dlatego nie zaleca się wykonywania jej standardowo, jak u innych zwierząt. Kastracja praktycznie nie ma wpływu na aktywność płciową samców ani na ewentualną agresję, dlatego rzadko rozwiązuje problemy z tym związane. Można ją rozważać tylko wtedy, gdy chcemy lub musimy trzymać samca z samicą, i znamy dobrego chirurga weterynaryjnego, który wielokrotnie z dobrym skutkiem dokonywał takich operacji na świnkach morskich. Doświadczenie w zabiegach sterylizacji kotów i psów absolutnie nie jest wystarczającą kwalifikacją!


    Nie jest dobrym pomysłem łączenie ze świnkami innych gryzoni: szynszyli, szczurów, koszatniczek. Zbyt odmienny tryb życia, inny pokarm i sposób porozumiewania się uniemożliwiają im współistnienie. Nawet króliki, do trzymania z którymi zachęcają niektóre książki, nie są dobrymi towarzyszami dla świnek. Króliki są często dużo większe, a nawet jeśli są wyjątkowo małych rozmiarów, są silniejsze i bardziej agresywne. Króliczy kopniak lub ugryzienie mogą się bardzo źle skończyć dla świnki, która ma delikatną budowę i kruche kości. Poza tym, króliki mogą być nosicielami chorób niebezpiecznych dla świnek morskich, same nie chorując.


    4. Żywienie świnek morskich

    Podstawą wyżywienia świnki morskiej jest siano. Świnka musi mieć do niego stały dostęp, gdyż jest to gwarancja prawidłowej pracy przewodu pokarmowego i sposób na ścieranie zębów. W odróżnieniu od takich gryzoni, jak chomiki lub szczury, świnkom morskim stale rosną nie tylko siekacze, ale także zęby trzonowe. Jeśli świnka nie będzie mogła żuć siana i ścierać trzonowców, zbyt długie zęby uniemożliwią zwierzęciu pobieranie pokarmu, co w konsekwencji spowoduje chorobę i śmierć.


    Świnki morskie potrzebują codziennej dawki witaminy C, ponieważ same jej nie wytwarzają. Niedobór tej witaminy w diecie jest częstą przyczyną licznych chorób, a nawet śmierci świnek. Dzienne zapotrzebowanie na wit C dla tego gryzonia to nie mniej niż 1 mg na 100 g wagi ciała, a w przypadku choroby, osłabienia lub ciąży nawet pięć razy więcej. Witaminę najlepiej podawać w naturalny sposób, w postaci świeżych warzyw i wzbogaconej witaminami karmy, jednak często to nie wystarcza. Wtedy trzeba podawać świnkom odpowiednią dawkę witaminy C w kropelkach dla niemowląt lub w tabletkach do żucia (takie tabletki nie powinny być wzbogacane innymi witaminami ani minerałami). Kropelek nie wolno nalewać do wody do poidełka, ponieważ w takich warunkach witamina szybko się ulatnia i traci całą wartość. Zmieniony przez dodatki smak wody może też w ogóle zniechęcić świnkę do picia, a wbrew temu, co się czasem mówi, świnka potrzebuje wody. Jedna pije więcej, inna mniej, ale każda musi mieć dostęp do czystej, świeżej wody.


    Świnka potrzebuje także codziennie sporej porcji świeżej zieleniny i warzyw: np. natki pietruszki, ogórka, marchewki, słodkiej papryki, cykorii, sałaty (z wyjątkiem lodowej) i innych. Warzywa z rodziny kapustnych mogą powodować wzdęcia, dlatego lepiej jest ich unikać.


    Doskonałym dodatkiem do codziennej diety jest wolna od wszelkich zanieczyszczeń (szczególnie pestycydów) trawa i polne zioła, np. liście mniszka, koniczyna, babka lancetowata i inne. Świnki morskie mogą jeść także owoce, jednak ze względu na dużą zawartość cukru należy traktować je jako przysmak i podawać po małym kawałku.


    Oprócz zieleniny świnka morska powinna dostawać niewielką porcję (mniej więcej 2 g dziennie na 100 g wagi ciała) karmy suchej, najlepiej granulatu opracowanego specjalnie na potrzeby świnek morskich. W dobrej karmie powinno być jak najmniej ziarna, a już w ogóle nie powinny się w niej pojawiać takie dodatki jak: orzechy, niełuskane nasiona słonecznika, kandyzowane owoce, popcorn i produkty piekarnicze, tzw. „kolorowe okruchy”. Świnkom nie należy podawać pokarmów pochodzenia zwierzęcego, to znaczy mięsa, mleka, jajek ani żadnych ich przetworów. Nie wolno ich także karmić ziemniakami, makaronem, ryżem lub ziarnem kukurydzy. Świnki za to mogą jeść na zdrowie zielone łuski kaczanów kukurydzy i kukurydziane znamiona, tak zwane włosy.


    Niezdrowe są także „przysmaki” ze sklepu, takie jak wszelkiego rodzaju ciasteczka, dropsy i kolby, zwłaszcza z zawartością jogurtu i jajek. Nie należy sugerować się tym, że na opakowaniu jakiegoś produktu jest obrazek przedstawiający świnkę morską, należy spojrzeć na jego skład i samemu ocenić, czy produkt nadaje się dla stuprocentowo roślinożernego zwierzęcia, jakim jest świnka morska. Świnki zupełnie nie potrzebują także żadnych wapienek dla gryzoni ani kostek solnych. Nadmiar składników mineralnych może wręcz być szkodliwy dla tych zwierzątek.


    5. Rozmnażanie świnek morskich

    Krótko mówiąc, świnek nierasowych nie należy rozmnażać! Wystarczająco dużo przypadkowo powołanych na ten świat maleństw czeka bezskutecznie na dobre domy, a trafia do sklepu zoologicznego, skąd nierzadko już droga tylko do paszczy głodnego węża. Już w tej chwili dziesiątki świnek morskich czekają w schroniskach i przytuliskach, a każde następne maleństwo urodzone wyłącznie dla kaprysu lub przez niedbałość właścicieli zmniejsza ich szanse na trafienie w dobre ręce.


    Ciąża i poród są dla samic okresem bardzo ciężkim i wyczerpującym, a średnio co piąta ciąża pociąga za sobą poważne komplikacje, nierzadko kończące się śmiercią matki i potomstwa. Jest to stała biologiczna, a zaniedbania wynikające z braku wiedzy i troski znacznie zwiększają to 20% prawdopodobieństwo. Ciąża u świnki morskiej trwa mniej więcej 10 tygodni, a więc bardzo długo, jak na tak małe stworzenie. Waga młodych przy porodzie waha się średnio od 70 do 100 g, a w przypadku jedynaków może wynieść nawet więcej. Noworodki są tak duże, że gdyby nie duża elastyczność spojenia łonowego miednicy matki, młode nie mogłyby przyjść na świat. Niestety, miednica samiczki, która nie rodziła w pierwszym roku swojego życia, traci tę elastyczność, a wtedy szansa śmierci w trakcie porodu drastycznie wzrasta.


    Bardzo groźna dla zdrowia i życia samicy jest także zbyt wczesna ciąża, na przykład w drugim miesiącu życia (do 6-tego miesiąca świnka jest dzieckiem), co często ma miejsce w sklepach zoologicznych i hodowlach, gdzie nie rozdziela się samców i samic. Oczywiście wtedy dochodzi jeszcze ryzyko chowu wsobnego, czyli rozmnażania osobników blisko ze sobą spokrewnionych, co zwiększa możliwość występowania u potomstwa wrodzonych chorób i kalectwa.


    Jeśli już mamy świnkę ciężarną, musimy zadbać o nią i jej dzieci. Przyszła mama potrzebuje zwiększonej dawki witaminy C i oprócz dodatkowego białka i wapnia, składników budulcowych, także większej ilości wysokoenergetycznych składników pokarmu, czyli węglowodanów.


    Prawidłowo przebiegający poród trwa krótko i nie wymaga żadnej ingerencji człowieka, jednak ciężarną świnkę należy uważnie obserwować, szczególnie w ostatnim trymestrze ciąży, aby się upewnić, że wszystko przebiega prawidłowo. W razie komplikacji niezbędna jest pomoc weterynarza, podczas trudnego porodu nierzadko także chirurga weterynaryjnego. Niepokojące objawy podczas ciąży to ospałość, brak apetytu, ślinotok, zapach acetonu z pyszczka, krwawienia, drgawki.


    Zdrowa mama troskliwie opiekuje się swoimi dziećmi. Samce świnek morskich nie wyrządzą krzywdy młodym, jednak przed porodem należy rozdzielić samca i samicę, ponieważ w kilka godzin po porodzie u samic występuje ruja poporodowa i istnieje duża szansa ponownego zapłodnienia. Kolejna ciąża w takim stanie wycieńczenia odbiłaby się bardzo niekorzystnie na zdrowiu młodej matki. Samica karmi młode mlekiem od dwóch do pięciu tygodni; małe najwcześniej można oddzielić w trzecim tygodniu życia. Małe świnki powinny ważyć wtedy nie mniej niż 300 g. Okres między trzecim a czwartym tygodniem życia to pora, kiedy należy zabrać od matki i innych samic młode samczyki, ponieważ w tym czasie zaczynają one osiągać zdolność do zapłodnienia.


    6. Opieka medyczna

    Świnka morska wymaga takiej samej opieki medycznej i troskliwości, co inne, większe zwierzęta, jak psy i koty. Ze względu jednak na swoją specyfikę, świnka morska wymaga wizyt u weterynarza specjalizującego się w chorobach zwierząt egzotycznych lub gryzoni. Najlepiej poszukać takiego, zanim świnka zachoruje, gdyż wtedy może być za późno. Świnki, jako zwierzęta w naturze padające ofiarą drapieżników, potrafią doskonale ukrywać objawy choroby. Jeśli nie będziemy spostrzegawczy, możemy zauważyć dopiero stan tak ciężki, że może być już za późno, aby uratować zwierzątku życie. Jeśli zauważymy któryś z objawów niepokojących, bezzwłocznie należy iść ze świnką do weterynarza. Objawy poważnie niepokojące to ospałość, brak reakcji na naszą obecność, matowa, nastroszona sierść, kaszel, katar, zaropiałe oczy lub nos, biegunka, brak apetytu, ślinotok, krwawienia, piszczenie przy wypróżnianiu, trudności z poruszaniem się, uporczywe drapanie się, wypadanie sierści.


    O czym należy pamiętać: penicylina i pokrewne antybiotyki są śmiertelnie groźne dla świnek. Jeśli lekarz przepisze śwince bezpieczny antybiotyk, konieczne jest podawanie także probiotyków, np. Lakcidu lub podobnych preparatów.


    Nawet doba głodówki jest bardzo niebezpieczna dla świnki. Świnkę, która straciła apetyt, należy dokarmiać papką z granulatu, przecierami warzywno-owocowymi lub specjalnymi odżywkami (Critical Care lub RodiCare Instant), aby zwierzę nie zachorowało jeszcze ciężej, zanim lekarz nie ustali podstawowej przyczyny niejedzenia. Najczęstszym powodem jest przerost zębów trzonowych lub stany zapalne bądź urazy śluzówki pyszczka, przeważnie jedno i drugie jednocześnie. Należy zasugerować weterynarzowi w pierwszej kolejności obejrzenie wnętrza pyszczka świnki i sprawdzenie stanu zębów trzonowych, ponieważ w ten sposób ustali się szybko – bądź wykluczy – jedną z możliwych przyczyn dolegliwości.


    7. Linki

    Angielskojęzyczna strona Guinea Lynx www.guinealynx.info najbogatsze i najbardziej rzetelne w internecie źródło informacji o pielęgnacji świnek morskich. W jego skład wchodzą także liczne fora, w tym jedno medyczno-wypadkowe. Angielskojęzyczne strony pokrewne i współpracujące z Guinea Lynx: poświęcona głównie adopcjom i życiu społecznemu świnek strona www.cavyspirit.com oraz strona o budowie i wyposażeniu klatek www.guineapigcages.com Strony w języku polskim: Troszkę informacji o świnkach plus forum świnkowe: www.swinkimorskie.org oraz pokrewna Guinea Lynx strona Klubu Pomocy Świnkom Morskim www.swinkimorskie.eu plus forum ogólne i adopcyjne „Caviarnia”. W dziale Download opracowane przez ekipę GL i przełożone na polski ulotki o pielęgnacji świnek morskich i inne ciekawe materiały.


    Autorką artykułu jest Dorota z sewisu www.swinkimorskie.eu



    Caviarnia - czyli "Miejsce świnek morskich", to nazwa forum i strony zajmującej się adopcjami świnek morskich i poradami dotyczącymi ich pielęgnacji.    http://www.swinkimorskie.eu


    Choroby świnek morskich


    Home    Powrót    Królik