Przygotowałem ten materiał dla osób które zamierzają zająć się hodowlą królików na szerszą skalę, jednak aby zająć się profesjonalnie hodowlą należy posiadać odpowiednie przygotowanie teoretyczne, poznać jakie są rasy królików miniaturowych.
Rasy miniaturowe opis
Polecam również aby zapoznać się z materiałem zawartym na stronie
Zakładu Doświadczalnego w Chorzelowie.
Rozeznaj jakie masz możliwości sprzedaży wyhodowanych królików, gdzie w pobliżu Twego miejsca zamieszkania jest Związek Hodowców Królików.

Małe króliki na początku pojawiły się na farmach jako negatywny efekt chowu tych zwierząt. Gdy jednak hobby królicze stało się bardziej zorganizowane, co było widoczne na pokazach i wystawach, wielu hodowców zaczęło doceniać rolę królików o małych wymiarach. Wtedy zaczęto selekcję w kierunku pozyskiwania miniaturek.

Przydomowa hodowla to również pomieszczenia dla królików które powinny odpowiadać wymogom zwierząt tego gatunku, muszę one być wygodne i funkcjonalne do obsługi. Ich budowa i wyposażenie powinny zapewnić bezkolizyjne podawanie karmy, usuwanie odchodów i zanieczyszczeń. Sklepy zoologiczne chętnie sprzedają króliki miniaturowe.

Temperatura w pomieszczeniach hodowlanych z uwagi na to, że króliki należą do zwierząt o ograniczonej termoregulacji, powinniśmy im zapewnić właściwą temperaturę otoczenia. Są one szczególnie wrażliwe na wysokie temperatury, ponieważ nie pocą się, a nadmiar ciepła tracą przez zwiększenie częstotliwości oddychania. Króliki, kiedy jest wysoka temperatura, tracą apetyt a nawet chudną. Przegrzanie królików w czasie transportu w upalny dzień może być powodem ich padnięć. Szczególnie nie pożądane są zbyt wysokie temperatury (powyżej 25° C). Optymalna temperatura w pomieszczeniach, w których przebywają powinna wynosić 14-18° C, w zależności od wieku królików.

Wentylacja reguluje wilgotność w króliczarni, usuwa zużyte powietrze z zawartymi w nim szkodliwymi gazami i doprowadza świeże powietrze. Może być naturalna lub mechaniczna. Wentylacja naturalna działa przy odpowiedniej różnicy temperatur i ciśnień na zewnątrz i wewnątrz budynku. Sprawność jej zależy głównie od ilości ciepła wytworzonego przez znajdujące się w pomieszczeniu zwierzęta. W najniższych temperaturach zewnętrznych wentylacja działa na zasadach grawitacji, czyli różnicy masy ciepłego, lekkiego powietrza i ciężkiego zimnego. Wymiana powietrza odbywa się przez odpowiednio otwarte kanały wyciągowe i otwory nawiewne. A oto wskaźniki techniczne decydujące o właściwej wentylacji pomieszczenia w zależności od pory roku:

Oświetlenie pomieszczeń hodowlanych. Światło jest ważnym czynnikiem wpływającym na użytkowość rozrodową królików. Rozróżniamy oświetlenie: naturalne, sztuczne i kombinowane. W budynkach dla stada podstawowego w tzw. sektorze rozpłodu powinny być okna, a więc jest tam oświetlenie naturalne, które powinno być uzupełniane w okresie jesieni, zimy i wiosny oświetleniem sztucznym. W literaturze podaje się różne wartości dla długości dnia świetlnego, jak i natężenia światła. Najkorzystniejsze efekty w hodowli młodych królików uzyskuje się stosując długość dnia świetlnego 12-14 godzin na dobę, przy natężeniu światła 25 luksów. Dla stada reprodukcyjnego długość dnia świetlnego powinna wynosić 14-16 godzin na dobę, a natężenie światła 50 luksów.

Większość hodowców amatorów tylko na początku zajmowania się królikami przejawia wielki entuzjazm i dobre chęci. Już po krótkim okresie opieka nad zwierzętami może się pogorszyć. Rezultatem tego są smutne, niewłaściwie utrzymywane, zaniedbane i niedożywione zwierzęta. Dlatego zanim sprowadzimy do domu nowego przyjaciela, trzeba się bardzo głęboko zastanowić, czy jesteśmy w stanie roztoczyć nad nim właściwą opiekę. Jeżeli przemyślałeś dokładnie swój zamiar, masz już wybraną parę do rozrodu to przeczytaj kilka słów na temat rozrodu królików.

Króliki należą do zwierząt wielorujowych tj. rozród ich może się odbywać w ciągu całego roku, chociaż występowanie u nich popędu płciowego jest większe w okresie wiosenno - letnim niż jesienno - zimowym. Uważa się, że czynnikiem powodującym te różnice jest zmian długości dnia świetlnego, oddziałującego na procesy hormonalne regulujące cykl płciowy u zwierząt. U samic czynnikiem powodującym jajeczkowanie (pękanie pęcherzyków jajnikowych) jest akt płciowy. Po akcie na skutek podrażnienia nerwowego następuje pęknięcie pęcherzyków i jajeczkowanie. Taki rodzaj owulacji nosi nazwę prowokowanej

Podczas aktu kopulacyjnego plenniki dostają się do pochwy samicy. Środowisko pochwy jest kwaśne, toteż żywotność plenników jest ograniczona od 6 do 12 godzin. Dalsze odcinki dróg rodnych samicy mają odczyn bardziej sprzyjający przeżywalności plenników, których żywotność wynosi tam do 24 godzin. Plenniki dzięki rytmicznym ruchom witek przesuwają się z pochwy w kierunku górnego odcinka jajowodu. Czas, w jakim pokonują ten odcinek dróg rodnych wynosi około 4 godzin. Plenniki wprowadzone do dróg rodnych zachowują żywotność przez 25 - 30 godzin. Stwierdzono, że aby plenniki mogły nabrać zdolności do zapłodnienia, muszą być poddane działaniu wydzieliny macicy, a głównie jajowodu, co najmniej przez 6 godzin.

Średnia objętość ejakulata królika wynosi około 0,80 cm3. Natomiast koncentracja nasienia, tj. liczba plenników w 1 mm, wynosi od 90 do 2000 milionów - średnio 700 milionów. Jeżeli koncentracja nasienia jest mniejsza niż 27 milionów plenników w ejakulacji, nie dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej. Związane to jest z reakcjami, jakie zachodzą przy zapłodnieniu komórki jajowej. Plenniki wytwarzają bowiem związek chemiczny, który ma właściwości enzymu rozpuszczającego otoczkę komórki jajowej. Pojedyncze plenniki wytwarzają tego enzymu bardzo mało, toteż dla skuteczności zapłodnienia potrzebna jest duża ilość plenników, aby ich enzymy umożliwiały w końcowym efekcie wniknięcie do komórki jajowej tylko jednego plennika.

Czy ważne skąd królik pochodzi, raczej nie, bardzo ważne jest natomiast kto zajmuje się rozmnażaniem. Czy osoba zajmująca się rozrodem jest odpowiednio przygotowana i czy przestrzega zasad hodowli. Kojarzenia par są bardzo ważne mogą się przecież pojawiać cechy niepożądane.

1. 18 kojarzeń losowych dało 4,41 % osobników z wadami budowy.
2. 9 kojarzeń między synem a matka dało 21,74 % osobników wadliwych.
3. 9 kojarzeń miedzy ojcem a córką 43,9 % osobników wadliwych.
4. 9 kojarzeń między rodzeństwem 65,52 % osobników wadliwych.
5. 9 kojarzeń między półrodzeństwem 31,15 % osobników wadliwych.
6. 8 kojarzeń między potomstwem uzyskanym z doświadczenia pozycja nr. 4 dała 85,71 % osobników z wadami zasadniczymi.

DO POKRYCIA PRZENOSI SIĘ SAMICĘ DO KLATKI SAMCA, nigdy odwrotnie. Samice młode,zwłaszcza pierwiastki, należy kryć samcami starszymi, doświadczonymi i silnymi. Natomiast młodych samców należy używać do krycia samic starszych, już użytkowanych rozpłodowo, dających się łatwo pokryć. Chodzi bowiem o niedopuszczenie do wytworzenia się u młodego samca lęku przed samicami, co praktycznie wykluczy go z dalszego użytkowania rozpłodowego. Hodowca powinien obserwować przebieg krycia, jeśli samice nie dają się pokryć , należy przenieść ją do innego samca lub ponowić próbę po kilku godzinach. Samica wykazująca chęć do krycia nie ucieka przed samcem, tylko unosi zad odsuwając ogon na bok, co ułatwia krycie. Po udanym kryciu, co objawia się charakterystycznym piskiem, samiec przewraca się na bok, obwąchuje samicę, czasem obskubuje ją zębami oraz tupie tylnymi kończynami. Samicę należy zabrać od samca, aby nie powodować nadmiernego jego wyczerpania. Jednorazowe krycie jest wystarczające, ale można przeprowadzić krycie kontrolne po 4 - 5 dniach. Jeśli samica nie daje się pokryć, uważa się, że została zapłodniona.

Kontrolę ciężarności samicy należy przeprowadzić w 14 i ponownie w 18 dniu po pokryciu, ponieważ czasem mogą wystąpić objawy ciąży rzekomej. Po upływie 14 dni od daty pokrycia można, po nabraniu pewnej wprawy, z dużym prawdopodobieństwem określić czy samica jest kotna. Sprawdzania dokonuje się przez obmacywanie brzucha. Należy to robić bardzo delikatnie, aby nie spowodować poronienia. Sposób badania polega na ujęciu samicy lewą ręką a prawą należy objąć brzuch od spodu na wysokości kości krzyżowej. Ściskając zawartość jamy brzusznej pomiędzy kciukiem a pozostałymi palcami można wyczuć płody będące wielkości bobu. Po stwierdzeniu, że samica jest kotna, należy zwrócić uwagę na prawidłowe jej żywienie, nie zapominając o zapewnieniu stałego dostępu do świeżej wody. Samicy należy zapewnić spokój i do minimum ograniczyć jej przenoszenie.

Samicę wszystkich ras można użytkować przez okres 3 lat a nawet dłużej, jeżeli zapewni się im dobre warunki żywieniowe. Okres użytkowania rozpłodowego samic zależy w dużym stopniu od częstotliwości skojarzeń. W systemie intensywnego rozpłodu okres użytkowania samicy będzie krótszy, bowiem silnie eksploatowane samice po 12 miotach wykazują spadek zdolności do zapładniania oraz zmniejszona liczbę młodych w miocie. Użytkowanie samców również zależy od intensywności ich eksploatacji i może trwać od 3 do 4 lat lub więcej. Samce dorosłe mogą kryć 4 razy a młode 3 razy dziennie.

Ciąża trwa u królicy zwykle 28 - 32 dni. Ciężarnej samicy musimy zapewnić spokój, unikając zbędnych hałasów i pozostawiając ją w tej samej klatce przez cały okres ciąży. Przed spodziewanym wykotem 3 - 4 dni, należy wstawić do klatki samiczki skrzynkę wykotową. Przed wykotem samica przygotowuje sobie gniazdo, układając słomę, siano oraz wyskubując sobie z podbrzusza i boków włosy (sierść). Poród poza małymi wyjątkami odbywa się w nocy lub wczesnym rankiem i trwa od 20 do 30 minut. Po porodzie samica zjada łożysko, wylizuje króliczęta układa je w gnieździe, następnie karmi. Zdarza się, że samica nie przygotowuje gniazda i rozrzuca młode po klatce, wówczas należy poprawić gniazdo, zebrać i poukładać w nim oseski. Przyczyną rozrzucenia miotu może być ciężki poród lub zapalenie gruczołu mlekowego. W tym ostatnim przypadku należy zastosować lekki masaż gruczołów przed dosadzeniem młodych do karmienia.

Występuje czasem u królików zjawisko kanibalizmu, tj. zjadanie młodych przez samice, może to być spowodowane brakiem wody do picia. U samicy po porodzie występuje wzmożone pragnienie, co w przypadku braku możliwości jego zaspokojenia może doprowadzić do kanibalizmu. Wg różnych autorów do przyczyn kanibalizmu można zaliczyć : zaburzenia w przemianie materii, brak w paszy składników odżywczych, szok spowodowany bólami porodowymi oraz predyspozycje genetyczne. Samic u których kanibalizm powtórzy się w następnym miocie uznajemy za nienadające się na matki. Na drugi dzień po wykocie przeprowadzamy kontrolę gniazda.

Liczebność miotu królików miniaturowych to jedno lub dwa króliczki które rodzą się ślepe, nagie i głuche. Masa noworodków waha się od 20 do 30 gram. W wieku 10 -12 dni króliczętom otwierają się oczy. W trzecim tygodniu życia zaczynają interesować się pokarmem. Rozwój młodych królików do 21 dnia życia zależy wyłącznie od mleczności samicy. Króliczęta otrzymujące dostateczną ilość mleka rozwijają się prawidłowo. Samica karmi najczęściej w nocy, a także kilka minut w ciągu dnia. Laktacja u samicy utrzymuje się do 6 tygodni, niemniej szczyt przypada na pierwsze 20 dni.

Po 6 tygodniach odsadzamy małe do oddzielnej klatki. W momencie odsadzania należy przeprowadzić kontrolne ważenie oraz sprawdzenie prawidłowości rozwoju królicząt. Ustalamy płeć oraz przeprowadzamy tatuowanie zwierząt celem ich dalszej identyfikacji. Odsadzone króliczęta są bardzo wrażliwe na niesprzyjające warunki środowiskowe. Bardzo niebezpieczne są w tym okresie choroby przewodu pokarmowego. Zwierzęta wykazują w tym czasie dużą wrażliwość na jakość pokarmów. Muszą otrzymywać w tym czasie pokarm lekko strawny i bogaty w w składniki odżywcze. Wskazane jest po odsadzeniu przez okres 7 dni podawanie mleka do picia, należy jednak zachować ostrożność i nie dopuścić do fermentacji mleka w poidełkach. Należy zwracać uwagę aby wszystkie króliki miały łatwy dostęp do pokarmu.

Te tajniki należy znać i przestrzegać.

W hodowli królików dużo kłopotów sprawiają chorobliwe nawyki (narowy), określenie podobne do powiedzenia "narowisty koń", czy jednak jest to sprawa nadpobudliwości u królików, tego typu zachowanie może poważnie zachwiać opłacalnością ich chowu. Są to wrodzone lub nabyte złe przyzwyczajenia, spowodowane nudą lub naśladowaniem innych zwierząt.

Narowy królików

są one związane ze sposobami ich chowu oraz użytkowania. Dlatego nieprawidłowe żywienie, zła pielęgnacja czy niewłaściwe utrzymanie zwiększają częstość występowania narowów u królików. Tam, gdzie wszystkie wymagania chowu są spełnione, narowy pojawiają się bardzo rzadko.

Złośliwość - czyli gryzienie, przejawia się w ten sposób, że króliki atakują obsługującego w czasie otwierania klatki, zadawania paszy czy łapania. U niektórych samic złośliwość występuje okresowo w czasie rui, w drugiej połowie ciąży i w czasie kilku dni po wykocie.

Zapobieganie. Przy obsłudze gryzących królików, należy używać grubej rękawicy, zachowywać się spokojnie i mówić do zwierząt cichym łagodnym głosem. Nie należy okazywać strachu i gwałtownie cofać ręki. Takie postępowanie sprawi, że królik uspokoi się i nabierze zaufania do hodowcy.

Wygrzebywanie paszy - zmiana składu paszy i jej smaku, a także brak dodatków mineralno - witaminowych może spowodować u królików skłonność do wyrzucania paszy z karmideł. Wygrzebują ją łapkami do kanałów gnojowych lub na dno klatki. Narów ten może być spowodowany znudzeniem się zwierząt trzymanych w klatkach lub wykazaniem przez nie chęci do naśladowania. Dlatego zwierzęta z takim nawykiem należy izolować od stada.

Zapobieganie. Przy pojawieniu się nawyku wygrzebywania, należy zastosować karmidła z brzegami lekko zagiętymi do wewnątrz i przykrytymi w górnej części prętami , kabłąkami co kilka centymetrów. Dobrym sposobem jest także umieszczenie korytek poza klatką, z małym otworem na głowę królika, co utrudnia wygrzebywanie paszy.

Zjadanie kału - zjadanie kału traktowane jako narów to zjadanie z podłogi już uformowanych, twardych bobków kału. Występuje w króliczarniach z klatkami o pojedynczej podłodze ścielonej słomą, którą króliki chętnie spod siebie wyjadają. Jeżeli zabraknie słomy, króliki z przyzwyczajenia zjadają ściółkę z bobkami kału.

Zapobieganie. Zastosować podwójną podłogę z rusztem, przez który kał przelatuje niżej. Zwierzęta pozbędą się tego nawyku, jeśli miejsca w klatce, gdzie króliki najczęściej oddają kał, skropi się 10 proc. nalewką aloesową. Nalewka ta ma dla królika ostry smak i szybko zniechęca go do zjadania kału.

Moczenie gniazda - przeziębienie pęcherza moczowego, zapalenie nerek może być przyczyną moczenia gniazda przez matkę. Mogą również spowodować to pasze moczopędne np. zioła lub domieszki trucizn (pestycydy). Królice w czasie karmienia królicząt oddają mocz do gniazda, zawilgocając ściółkę. Jest to szkodliwe dla młodych, powoduje przeziębienia i podrażnienia delikatnej skóry.

Zapobieganie. Matka z młodymi powinna mieć klatkę ciepłą, suchą, bez przeciągów i dobrze wyścieloną.

Kanibalizm - występuje przeważnie u samic, zjadających miot własny lub podrzucony, najczęściej u pierwiastek. Jako przyczynę wymienia się brak wody do picia, szok poporodowy, skłonności dziedziczne oraz zaburzenia przemiany materii.

Zapobieganie. Zapewnienie samicom przed i po porodzie wody lub mleka do picia. Usuwanie z gniazda martwych płodów. Po dwukrotnym wystąpieniu kanibalizmu u samicy, należy ją wybrakować.

Ogryzanie klatek - związane jest z koniecznością stałego ścierania siekaczy. Jeżeli króliki dostają tylko pasze miękkie, szukają przedmiotów, na których mogą ścierać zęby. Najczęściej pojawia się latem, gdy dostają świeże pasze soczyste.

Zapobieganie. Wkładać do klatek twarde przedmioty, które króliki mogą gryźć. Można także podawać gałązki drzew: jabłoni, gruszy, brzozy, wierzby, lipy, morwy, dębu, akacji, osiki, sosny i inne za wyjątkiem gałązek drzew pestkowych (śliwy, czereśni, wiśni, brzoskwini czy moreli): są szkodliwe - mogą powodować zatrucia.

Badania na temat dopuszczalnego stopnia spokrewnienia w populacji królików.

Dr inż. Jan Zając Instytut Zootechniki, Dział Genetyki i Hodowli Zwierząt, Balice k. Krakowa

Publikowany artykuł w magazynie Weterynaryjnym.

W każdym stadzie w ciągu określonego czasu następuje stała wymiana pewnej grupy zwierząt. Opuszczają one stado wskutek decyzji gospodarczych, hodowlanych lub przypadków losowych, a na ich miejsce wstawiane są zwierzęta nowe, jako uzupełnienie ubytków. Ten ustawiczny proces odnawiania stada nosi nazwę remontu.

Kryteria doboru
Dokonując wyboru zwierząt na remont stada, należy pamiętać, że u królików cechami silnie odziedziczalnymi są przede wszystkim właściwości pokrojowe, tj. budowa, oznaki rasowe, barwa futra, natomiast cechami nisko odziedziczalnymi - wielkość zwierzęcia, płodność i plenność. Dlatego też przy wyborze zwierząt na remont poza prawidłową budową ciała należy zwracać uwagę nie tylko na cechy rasowe, wiek, ale również na ich wartość użytkową i hodowlaną, o których decyduje zespół takich cech jak płodność i plenność, zdolność odchowywania potomstwa, dobre wykorzystanie pasz, odpowiednie przyrosty wagowe, a w przypadku ras mięsnych - kondycja, umięśnienie, wydajność rzeźna, cechy jakościowe tuszki.

Metody hodowli
Kojarzenia w pokrewieństwie jako jedna z metod hodowli były stosowane już od dawna. Za pomocą tej metody wyhodowano wiele cennych ras bydła, owiec i koni. Chów w pokrewieństwie doprowadza do znacznego ujednolicenia genetycznego populacji. Wywiera korzystny wpływ na wartości produkcyjne osobników, gdyż kumulowane są geny warunkujące pozytywne cechy produkcyjne. W oparciu o powyższe, do tego typu kojarzeń należy wybierać osobniki odznaczające się wybitnymi cechami produkcyjnymi. Poglądy na temat intensywności chowu w pokrewieństwie są bardzo rozbieżne. Dlatego też podjęta została próba określenia dopuszczalnego stopnia spokrewnienia (inbredu).

Założenia badawcze
Większość produkcji żywca króliczego w naszym kraju pochodzi z gospodarstw drobnotowarowych. Przy tym systemie opłacalność produkcji mięsa króliczego nie jest zbyt wysoka, hodowcy przeważnie utrzymują po kilka samic i jednego samca. Cena materiału hodowlanego w stosunku do ceny żywca jest wysoka, dlatego hodowcy nie zawsze decydują się na częstą zmianę samca i świadomie lub w sposób niezamierzony stosują kojarzenie w pokrewieństwie. Dla nich więc ważną informacją będzie, jak dalece można użytkować danego samca, kryjąc nim spokrewnione samice, aby nie narazić się na straty związane ze zbytnim wzrostem spokrewnienia.

Przeprowadzony eksperyment
W Instytucie Zootechniki w Krakowie przeprowadzono doświadczenie mające na celu określenie dopuszczalnego stopnia spokrewnienia (kojarzeń krewniaczych) w populacji królików i jego wpływu na wyniki produkcyjne stada, takie jak skuteczność pokryć, liczba urodzonych i odchowanych królicząt oraz ich masa ciała. Materiałem doświadczalnym były króliki stada podstawowego rasy nowozelandzkiej białej oraz uzyskane potomstwo. Eksperyment przeprowadzono w dwóch równoległych etapach. Pierwszy polegał na kojarzeniu ojców z własnym potomstwem, według schematu: ojciec x córka, ojciec x wnuczki, ojciec x prawnuczki, ojciec x praprawnuczki. Drugi etap obejmował kojarzenia brat x siostra. Z uzyskanego potomstwa wybierano samca i samicę o masie ciała zbliżonej do średniej masy miotu i znów kojarzono ze sobą. W doświadczeniach wykazano, że wraz ze wzrostem spokrewnienia (inbredu) następuje zmniejszenie skuteczności pokryć, liczebności miotów oraz masy noworodków. Wzrost inbredu powoduje istotne zmniejszenie masy ciała królików przy odsadzeniu, jak i w wieku 90 dni. Wraz ze wzrostem inbredu zwiększała się śmiertelność królików. W przypadku kojarzenia ojca z potomstwem wzrost ten wynosił 13%, a przy kojarzeniach brata z siostrą - 15%. Zwiększony procent padnięć zwierząt, zarówno w okresie po odsadzeniu od matek, jak i odchowu młodzieży króliczej, wynikał prawdopodobnie ze zmniejszonej odporności królików związanej z nasileniem się hodowli krewniaczej.

Propozycje dla praktyki
Hodowla w pokrewieństwie powoduje podwyższenie homozygotyczności poszczególnych cech. Nieumiejętne posługiwanie się tą metodą może więc prowadzić do pogorszenia cech decydujących o produkcyjności stada. Kojarzenie w pokrewieństwie, prowadzące do wystąpienia inbredu, może mieć na celu konsolidację danej populacji, względnie wytworzenie linii zinbredowanych, wykorzystywanych później do krzyżowania celem uzyskania efektu heterozji. Uwzględniając powyższe, należy pamiętać o utrzymaniu hodowli w umiarkowanym pokrewieństwie, a więc unikać kojarzeń braci z siostrami oraz rodziców z potomkami. Nic bowiem nie podnosi tak szybko stopnia inbredu jak kojarzenia kazirodcze. Można się na to zdecydować w jednym pokoleniu, żeby ustalić jakąś cechę, ale potem trzeba używać do rozpłodu zwierząt niespokrewnionych. Tak więc w praktyce można zastosować kojarzenie w bliskim pokrewieństwie tylko jednorazowo. Dopuszczalne jest jednorazowe krycie córki ojcem lub siostry bratem. Dalsze kojarzenie w pokrewieństwie może doprowadzić do wystąpienia depresji inbredowej. W chowie tradycyjnym, cechującym się małym obrotem stada (kilkoma samicami), może dochodzić do zamierzonych lub przypadkowych kojarzeń w pokrewieństwie. Powstały w ich wyniku inbred nie wywiera negatywnego wpływu na przebieg wzrostu oraz na cechy użytkowości rzeźnej, dopóki nie przekracza 12,5%. Cechy te, zaliczane do średnio i wysoko odziedziczalnych, w znacznie mniejszym stopniu wykazują depresję inbredową w porównaniu z cechami nisko odziedziczalnymi, do których zaliczane są wszystkie wskaźniki reprodukcyjne. Natomiast spokrewnienie 12,5% (powstałe na skutek kojarzenia półrodzeństwa) ma wpływ na niektóre wskaźniki jakościowe mięsa. I tak mięso królików zinbredowanych jest ciemniejsze, zawiera mniej białka, charakteryzuje się cieńszymi włóknami. Ponadto w ocenie organoleptycznej mięso to wykazuje gorszą kruchość oraz charakteryzuje się większym wyciekiem termicznym.

Krzyżowanie użytkowe międzyrasowe Polega ono na łączeniu osobników należących do dwóch różnych ras lub linii w celu otrzymania mieszańców (F1) do produkcji towarowej, a nie do dalszego rozrodu. Mieszańce takie w porównaniu z populacją rodzicielską odznaczają się lepszą odpornością, żywotnością, tempem wzrostu i wyrostowością, wydajnością rzeźną i innymi cechami użytkowymi. Zjawisko to przypisuje się efektowi heterozji. Stosując metodę krzyżowania jednorazowego w produkcji towarowej zwierząt gospodarskich, często uzyskuje się wybitną poprawę produkcyjności stada. W produkcji królików rzeźnych jest ona często wykorzystywana, przy czym efekt heterozji dał się jak dotychczas zaobserwować tylko w odniesieniu do cech związanych z rozrodczością i odpornością. Do tego typu krzyżowania używane są najczęściej rasy biała nowozelandzka z kalifornijską. Krzyżując rasy duże ze średnimi, uzyskuje się mieszańce F1 o pośrednich rozmiarach ciała.

Powrót